Problemen in een scheiding: parentificatie

Als ouders gaan scheiden, heeft dit altijd een enorme impact op kinderen. Papa en mama houden niet meer van elkaar; houden ze dan nog wel van mij? De veilige thuisbasis verdwijnt of verandert; het is niet meer zoals het was. Er zijn enkele gevaren die komen kijken bij een scheiding. Een ervan is parentificatie.

Wat is parentificatie?

Wanneer we het woord “parentificatie” bekijken, valt er al iets op. We vinden in deze term het woord “parent”; het Engelse woord voor ouder. Eigenlijk staat er dus “ouderficatie”. Met deze term wordt heel simpel gezegd de ouderrol bedoeld. Echter, deze term gaat nog een stapje verder. Het woord ”parentificatie” wordt aangeduid in de context van een kind en het betekent dat het kind
– bedoeld of onbedoeld – een ouderrol krijgt aangemeten.

Voorbeelden

Bovenstaande basale uitleg kan nog wat vaag zijn. Daarom enkele voorbeelden van gevallen waarin parentificatie van toepassing is.

Parentificatie uitgediept

Met parentificatie wordt bedoeld dat het kind – bewust of onbewust – een ouderrol krijgt toebedeeld. Dit is enorm schadelijk voor een kind omdat het belast wordt met onderwerpen en taken die niet bij de ontwikkelingsleeftijd passen. Hierdoor kunnen veel kinderen die geparentificeerd worden, niet echt kind meer zijn.

Parentificatie is een groot risico bij een echtscheiding. De ouders zijn erg belast bij een scheiding; vaak spelen emotionele gevoelens een grote rol in deze periode. Voorheen zouden deze emoties gedeeld worden met de partner maar deze is nu immers weg. Daardoor is het een grote valkuil om deze emotionaliteit te delen met het kind waardoor deze vaak onbedoeld belast wordt. Een kind wil dat zijn of haar ouders gelukkig zijn en zal aangepast gedrag gaan vertonen om het leed te verlichten en te verzachten voor de ouder. Hierdoor hebben veel ouders niet in de gaten wat een impact de scheiding heeft op het kind.

Ook machtsstrijd is een groot gevaar bij een echtscheiding. Steeds vaker zie je hoe problemen binnen de scheiding worden uitgespeeld via de kinderen. Vader stookt de kinderen tegen moeder op en/of andersom. Het kind komt hierdoor ook in een spagaat van loyaliteit en dit is erg belastend.

Een logisch gevolg is dat het kind zich verantwoordelijk gaat voelen voor het welzijn van zijn of haar ouders. Kinderen gaan dan vaak meer op hun tenen lopen; ze vertonen aangepast gedrag om de ouder zo min mogelijk in de weg te zitten. ze worden vaak behulpzamer en zullen helpen met allerlei taken en verantwoordelijkheden. De ouder zou dit moeten zien om zo afstand te kunnen houden maar dit gaat vaak mis. Hierdoor krijgt het kind te maken met volwassen vraagstukken, krijgt een grote zorgtaak in huis of de ouder zal het kind behandelen alsof het zijn of haar partner is. Dit wordt al snel een vicieuze cirkel die moeilijk te doorbreken is. Echter is het belangrijk om hier wel aan te werken; parentificatie is erg schadelijk voor een kind. Een kind moet kind kunnen zijn en niet worden belast met zaken en problemen die nog niet passend zijn.