Kunnen pillen jong houden?

Theoretisch is het heel simpel: als een gebrek aan groeihormoon tekenen van ouder worden veroorzaakt, kunnen pillen de broze cellen weer op gang helpen. Het is de beste biochemische behandeling die we kennen om jong te blijven. Maar de methode is omstreden. Het toedienen van groeihormoon wordt daarom in medische kringen doorgaans verworpen. Het is gewoonweg te gevaarlijk.

Toedienen van groeihormoon te riskant

Door ziekten te observeren die samenhangen met de groeihormoon-stofwisseling, maar vooral uit onderzoek bij dieren, weet men dat deze neurotransmitter de levensverwachting kan verkorten en kan leiden tot het ontstaan van kanker. Want het hormoon kan immers niet onderscheiden welke cellen het al dan niet tot groei moet aanzetten. Zo wekt de veronderstelde bron van de jeugdigheid misschien ook wel niet actieve kankercellen uit hun slaap.

Anti-aging-hormoon bij ons maar zelden voorgeschreven

Bij mensen waren er tot dusver geen uitgesproken aanwijzingen voor een kortere levensverwachting of meer kankergevallen. Hieruit blijkt dat de conclusies van dierproeven met hormonen, niet onverkort kunnen worden overgenomen voor mensen. Toch schrijven artsen in ons land het anti-aging hormoon maar zelden voor, onder andere bij kinderen met groeistoornissen of patiënten bij wie de hypofyse werd verwijderd, het orgaan dat de neurotransmitter bij gezonde mensen produceert.

Kunnen hormonen het verouderingsproces vertragen?

In de Verenigde Staten daarentegen, is groeihormoon vrij verkrijgbaar. Een ontwikkeling die artsen bij ons kritisch beoordelen: van geen enkel hormoon is wetenschappelijk aangetoond dat het het verouderingsproces tegenhoudt. Veel van deze stoffen dragen weliswaar bij aan een gevoel van welbehagen maar voorkomen geen ziektes, afgezien van osteoporose. Dit geldt ook voor melatonine, dat ooit als anti-aging hormoon furore maakte. In feite is het effect ervan jarenlang overschat. Het werkt uitstekend tegen slapeloosheid en een jetlag. Voor het overige is het slechts een antioxidant, die vrije radicalen onschadelijk maakt.

DHEA: wondermiddel tegen veroudering?

Hetzelfde geldt voor het prohormoon DHEA (Dehydroepiandrosteron) dat geproduceerd wordt door de bijnier. Het is de lichaamseigen voorloper van mannelijke en vrouwelijke geslachtshormonen, en gold in de Verenigde Staten enige jaren als wondermiddel tegen veroudering. Maar feitelijk weten wetenschappers ook nu nog steeds veel te weinig over de effecten van DHEA.

DHEA ontmaskerd

Volgens een onderzoek door de Mayo Clinic dat in oktober 2006 werd gepubliceerd in de New England Journal of Medicine, heeft DHEA geen positief effect op de vergrijzing. De wetenschappers hadden 150 oudere mannen en vrouwen zoveel DHEA toegediend dat hun hormoonspiegel overeen kwam met die van jongeren. De onderzoekers observeerden de senioren twee jaar lang en kwamen tot de conclusie dat het hormoon geen positief effect had op spierkracht en -massa, het uithoudingsvermogen, de vetverdeling of de kwaliteit van leven.

Langer leven dankzij pillen

Ook voedingssupplementen zoals selenium, zink of vitaminepreparaten duiken op internet steeds weer op vanwege hun vermeende anti-aging effect. Er zullen altijd charlatans zijn die beloven dat je langer zult leven dankzij hun pillen. Een gezonde dosis scepsis is vooral dán aangeraden als de fabrikant zich beroept op onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek: de resultaten van experimenten bij kortlevende knaagdieren zoals muizen of ratten, kunnen niet zomaar worden geprojecteerd op mensen.

Caloriearm dieet verlengt de levensduur bij muizen

Zo waren er bijvoorbeeld onderzoeken waaruit bleek dat een caloriearm dieet de levensduur van muizen met pakweg twee jaar verlengde. Maar dat is nog geen reden voor mensen om met een permanent hongergevoel een zeer hoge leeftijd tegemoet te zien. Op de eerste plaats weten we niet of dit soort experimenten überhaupt op mensen toepasbaar is. En zelfs áls het werkt, blijft het twijfelachtig of karige kost de levensduur van alle zoogdieren met 40 procent verlengt of hen twee jaren extra biedt.