Over je grens, help!
Veel mensen kennen het gevoel dat ze 'over hun grens' zijn gegaan. Je had eigenlijk 'nee' moeten zeggen, het wordt je allemaal te veel. Vaak ontdek je zoiets pas als je al toegestemd hebt het te doen of als je het al gedaan hebt. Veel mensen vragen zich af hoe ze hun grenzen kunnen stellen en hoe je voelt dat je grens bijna bereikt is. De vraag is dus eigenlijk wat is het moment dat ik 'nee' moet zeggen of mijn grens moet stellen? Wat gebeurt er als ik dit niet doe?
Energie
Iedereen heeft een bepaalde hoeveelheid energie. Normaal is het zo dat je 100% energie hebt. Door dingen te doen die energie kosten wordt dit minder. Voorbeelden hiervan zijn: overwerken, iets ernstigs moeten verwerken, moeten presteren, enzovoort. Op deze momenten gebruik je je reserves. Als je te lang dingen doet die veel energie kosten raken je reserves op, je raakt uitgeput.
Klik voor vergroting
Wat vroeger je normale energie was wordt nu je reserve. In de afbeelding hiernaast wordt dit duidelijk. Het vierkant stelt je energie voor. Normaal gesproken heb je 100% energie + je reserve (zone 4) Als je te ver over je grens gaat wordt zone 3 je reserve en zone 2 je werkhoeveelheid energie. De energie die je nog over hebt is 50% (zone 3). Met deze hoeveelheid energie kun je dus veel minder dan je normaal gesproken kon. Als je toch probeert te doen wat je normaal altijd deed raakt je energie steeds verder op. Tot zone 2 je reserve wordt en zone 1 je werkhoeveelheid. Je kunt nog maar heel weinig. Als dit gebeurt kom je steeds verder in een zwart gat terecht tot je niks meer kunt. Het heeft dus geen zin om maar door te gaan. Je moet je energie weer opladen, ook moeten je reserves weer aangevuld worden. Hoe je dit doet wordt later uitgelegd.
Reactie van je lichaam
Als je te vaak over je grens gaat en je energiepijl steeds minder wordt dan raakt je zenuwgestel overbelast. Een natuurlijke reactie van je lichaam hierop is zoveel mogelijk prikkels van buiten weghouden.
Voorbeelden zijn:
- Je kunt niet meer tegen hard geluid of fel licht. Ook kun je niet meer tegen drukte, kinderen, plekken waar veel mensen zijn (markt, winkels, verjaardagen, feesten, enzovoort)
- Je kunt niet meer tegen verplichtingen. Als je iets moet krijg je het benauwd, word je angstig of paniekerig.
Op deze manier dwingt je lichaam je om rust te nemen en je grenzen te stellen!
Rust
Als je de rust die je nodig hebt niet neemt dan val je steeds verder terug tot je helemaal niks meer kunt. Je raakt overspannen. De beste manier van rust nemen hoeft niet per se slapen te zijn. Het belangrijkste is dat je dingen doet waar je zin in hebt, waar je gelukkig van wordt. Als dit op een stoel zitten en naar buiten kijken is, is dit prima. Als je maar het gevoel hebt dat je NIKS moet. Het is belangrijk dat je je niet laat leiden door druk van buitenaf. Dit zijn bijvoorbeeld mensen die tegen je zeggen dat je 'dit en dat' je nog wel even kan doen en dat je niet alles op moet geven. Het is belangrijk bij je eigen gevoel te blijven en naar je lichaam te luisteren. Doe wat je kan maar zeker niet te veel. Het is belangrijk dat je reserves weer opgeladen worden.
Reserves opbouwen
Zoals hiervoor ook al is omschreven is het belangrijk dat je dingen doet die je leuk vindt. Om hier achter te komen kun je jezelf de volgende vragen stellen:
- Waar heb ik NU zin in?
- Wat maakt mij gelukkig?
- Wat zorgt er voor dat ik ontspan?
Probeer dit voor jezelf te noteren en ga het ook echt doen. Doe het zolang als je wilt totdat je helemaal opgeladen bent en je voor je gevoel weer iets kan doen wat moet.
Wat je ook kan doen (op een moment dat je je wat beter voelt) is een lijst maken van dingen die jij over het algemeen leuk vindt om te doen. Dit zijn dingen waar je energie van krijgt, en waardoor je jezelf dus weer op kunt laden. Als het dan niet zo lekker gaat en je over je grens bent gegaan kies je iets uit wat je op dat moment leuk vindt om te doen. Dit kunnen dingen zijn als: een boek lezen, tv kijken, radio luisteren, wandelen, spelletjes spelen, facebooken (hoewel dit ook negatief kan werken, je ziet namelijk de levens van anderen die perfect
lijken), zingen, muziek maken, breien, haken, knutselen, schilderen, bellen met een vriend/vriendin, winkelen, uit eten gaan, jezelf leuk aankleden of opmaken, klussen, hardlopen, sporten, enzovoort. Op deze manier bouw je reserves op. Zodat je op een ander moment weer even van die reserves gebruik kan maken.
Tips
Tenslotte nog wat tips om zo lekker mogelijk in je vel te blijven zitten.
- Doe elke dag minstens één ding wat je leuk vindt, op deze manier bouw je reserves op
- Luister naar je lijf, probeer regelmatig even te bedenken hoe je erbij zit. Ben je gespannen of juist ontspannen? Waar voel je dit? In je schouders of juist in je benen? In je handen of juist rondom je mond? Of ergens anders? Waar zit je ademhaling? Het is handig als je je lijf kent.
- Bedenk je regelmatig of waar je op dat moment mee bezig bent energie kost of energie oplevert.
- Laat je niet leiden door de druk van anderen, blijf bij je eigen gevoel
- Als het al een tijdje niet zo goed met je gaat, is het handig om elke dag een cijfer te geven. Zo kun je zien of er juist verslechtering of verbetering is. Vaak zie je dat je ook goede dagen hebt.
- Ga als het niet meer gaat eens naar de huisarts of een maatschappelijk werker. Hij/zij kan eens met je praten en je tips geven. Dit is helemaal gratis.