Tai chi, goed voor hart en bloedvaten

Tai chi, de Chinese bewegingsleer, ook wel meditatie in beweging genoemd, blijkt in diverse studies een gunstig effect te hebben op hart en bloedvaten. Het lijkt dan ook een uitstekende oefenvorm te zijn voor mensen met hart- en vaatziekten, niet in de laatste plaats door de bijkomende psychosociale effecten.

Bloeddrukverlaging

Tai chi verlaagt de bloeddruk bij milde hypertensie even goed als aërobe fitnesstraining maar wordt door veel mensen prettiger gevonden om te doen; ook helpt tai chi bij het verlagen van de bloeddruk na een hartinfarct. Het is nog onduidelijk hoe de bloeddrukdaling precies tot stand komt. Tai chi kan de bloeddruk normaliseren bij mensen met milde hypertensie (hoog-normale bloeddruk of stadium I hypertensie) en een zittende leefstijl. Na 12 weken 3 uur per week tai chi beoefening daalde bij 76 mensen de systolische bloeddruk van gemiddeld 142 naar 127 mm Hg en de diastolische bloeddruk van 87,5 naar 78,5 mm Hg; in de controlegroep bleef de bloeddruk hetzelfde. De bloeddruk in rust en tijdens inspanning daalde ook significant bij een groep oudere vrouwen van gemiddeld 150/86 naar 131/77 mm Hg tijdens rust, en van 178/99 naar 164/82 mm Hg tijdens inspanning.

Cholesterolverlaging

Tai chi beoefening is in een onderzoek geassocieerd met daling van de cholesterolspiegel. Bij de proefpersonen daalde de totaalcholesterolspiegel significant met 15,2 mg/dl en steeg de HDL-spiegel significant met 4,7 mg/dl na 12 weken beoefening van tai chi.

Betere perifere (micro)circulatie

Beoefening van tai chi door een groep mannen rond 70 jaar zorgde voor een betere doorbloeding van de huid en een hogere huidtemperatuur vergeleken met de controlegroep, zowel tijdens rust als inspanning. Veroudering gaat gepaard met een minder goede vaatverwijding tijdens inspanning. Tai chi kan de perifere doorbloeding tijdens inspanning verbeteren, mogelijk door een betere productie van het vaatverwijdende stikstofoxide (NO) door het vaatendotheel.

Toename hartritmevariabiliteit

In diverse studies is aangetoond dat tai chi de hartritmevariabiliteit (HRV) verhoogt bij ouderen. Daling van de HRV is geassocieerd met een grotere kans op sterfte bij mensen met hartfalen.

Bypassoperatie

Mannen (gemiddeld 57 jaar) die revalideren van een bypassoperatie hebben meer profijt van tai chi dan van een standaard revalidatieprogramma. De aërobe capaciteit verbeterde in 12 maanden met 10,3%; stevig wandelen leidde praktisch niet tot verbetering.

Beroerte

Mensen die herstellen van een beroerte kunnen ook baat hebben bij tai chi, mede omdat de oefeningen goed zijn voor de balans en coördinatie, de spiertonus versterken en cognitieve processen ondersteunen.

Het beoefenen van tai chi levert ouderen waarschijnlijk veel gezondheidswinst op, zowel op preventief vlak (psychosociaal functioneren, fysieke conditie, zelfstandigheid) als op therapeutische vlak (hart- en vaatziekten, stress, reuma, osteoartritis, chronische ziekten waaronder multiple sclerose en dementie).