Ijsberen: gezond of ongezond?

Ijsberen. Neen, niet die mooie, grote, pluizige, witte beren die op de Noordpool vertoeven, maar mensen van vlees en bloed. Die er wel een heel rare hobby op nahouden. Ieder jaar in januari springen ze immers met zijn allen in het ijskoude water om er in rond te zwemmen. Sommigen zeggen dat het heel gezond is, anderen vinden dan weer net van niet. Wat is er nu van aan?

Ijsberen, wat of wie zijn het nu juist?

Ieder jaar in januari zijn ze er weer: moedige mensen die een duik in ijskoud water nemen en een aantal slagen zwemmen. Een ijsberenduik noemt men het ook wel eens. Sommigen doen het voor een goed doel, sommigen gewoon voor de fun, nog anderen voor de kik. Eén ding is zeker, je kan er maar best niet onvoorbereid aan beginnen!

De voorbereiding

Om je voor te bereiden op de ijsberenduik, kan je best regelmatig koude douches nemen, vaak buiten gaan sporten en af en toe in een sauna duiken. Zo leer je om in koud water of in de koude tout court je energiereserves om te zetten in lichaamswarmte. Je lichaam zal zich ook sneller leren aanpassen aan plots veranderende omgevingstemperaturen. Wie last heeft van hart-of ademhalingsproblemen overlegt best eerst met zijn arts. Ook mensen die last kunnen hebben van tijdelijk bewustzijnsverlies moeten preventief advies inwinnen bij een arts.

Hoe begin je aan de berenduik?

De eerste vereiste is dat je goed opgewarmd bent voor je in het ijskoude water duikt. Even wat toertjes lopen, huppelen en springen dus. Daarna je badpak / zwembroek gaan aantrekken met een badjas of handdoek er over en dan terug naar buiten. Of als er geen accomodatie is, wachten tot het laatste momentje om je kleren uit te trekken. Best waterschoenen aantrekken, om geen voetkwetsuren op te lopen. Laat je huid stilletjes wennen aan het koude water door er wat water over te gieten. Langzaam het water ingaan is de boodschap, want zo verzacht je de temperatuurschok. De term berenduik is dus eigenlijk slecht gekozen, want er echt induiken is niet zo'n goed idee! Hoofd en haar zo veel mogelijk droog houden, zodanig dat je langs die weg niet te veel warmte verliest. Zet desnoods een badmuts op je hoofd. Voorzie voldoende handdoeken en warme kledij voor als je uit het water komt. Blijf zeker niet langer dan drie tot vijf minuten in het water. In die tijdspanne verbrandt je lichaam zijn voorraad onmiddellijk beschikbare koolhydraten. Daarna raakt de brandstof op en begint de lichaamstemperatuur te dalen, met alle gevolgen vandien. Zorg vooral dat je niet alleen bent, zodanig dat iemand kan ingrijpen wanneer het fout moest gaan.

Gezond of niet?

Pro

Voorstanders vinden dat het heel gezond is. Het contact met het koude water maakt endorfines in je lichaam vrij waardoor je de hele dag barst van de energie en je heel gelukkig voelt. Eigenlijk geeft het je een kik en heb je hetzelfde gevoel als na een benji-sprong of een duosprong uit een vliegtuig. Wanneer je uit het water komt, heb je een warm gevoel en lijkt het wel of heel je lichaam tintelt. Het zou je weerstand verhogen en je bloedsomloop stimuleren.

Contra

Toch moet je erg oppassen voor je hart. Door het koude water zijn er wel eens mensen die een hartstilstand krijgen. Je ademhaling kan ook blokkeren door de koude. Je moet je dus wel eerst laten checken door een dokter om te zien of je medisch wel in orde bent. Verder kan je je hobby ook maar best in groep beoefenen en in een club, omdat er dan ook een arts aanwezig is bij de plons. Wanneer je in contact komt met extreme koude, doorloopt je lichaam drie fasen. Een eerste fase is de koudechock, het koude gevoel. Hierdoor gaan mensen dingen doen die ze normaal niet doen, hyperventileren bijvoorbeeld. Wanneer je je emoties niet onder controle houdt, hyperventileer je. Daardoor verzuurt het lichaam en gaan je spieren niet meer functioneren. Bijgevolg kan je ook niet meer zwemmen. In een tweede fase krijg je een gevoel van onmacht. Je lichaam gaat uit alle macht bloed trachten te pompen naar de extremiteiten van je lichaam, je zenuwen gaan niet meer functioneren en daarna ook je spieren dus niet meer. Je gaat verkrampen en niet meer kunnen bewegen. En dan komt de derde fase. Gaat je huidtemperatuur onder de 28°C, dan geraak je onderkoeld. En dit is levensgevaarlijk, want het kan de dood tot gevolg hebben.

Ijsberen

Voor de amateurs: de nieuwjaarduik in Oostende gaat in het begin van januari door, om 15 uur. Afspraak bij de Drie Gapers. Inschrijven kan op www.nieuwjaarsduik.be.

Zo, met deze opsomming van voor-en nadelen is de keuze nu aan u. Mocht u de sprong wagen, wees dan voorzichtig en geniet van het effect achteraf!