De geneeskracht van doornappel

De geneeskracht van doornappelDoornappelboom komt uit de nachtschadefamilie. De doornappel is niet eetbaar; hij is zelfs zeer giftig, Er zitten onder andere hallucinogene stoffen in en je kunt eraan overlijden. Omdat de plant er bijzonder uitziet wordt hij gekweekt als sierplant. Van oorsprong komt deze plant uit Noord Amerika. Vrij snel na het ontdekken van deze plant is hij ingevoerd in Europa. Hij doet het in het wild erg goed; hij is nu wereldwijd verspreid in alle gematigde gebieden van de wereld. Je ziet hem het meest op braakliggend terrein en mesthopen.
Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Botanische tekening doornappel / Bron: Franz Eugen K?hler, Wikimedia Commons (Publiek domein)Botanische tekening doornappel / Bron: Franz Eugen K?hler, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Inhoud:


Pas op, gebruik zelf nooit doornappel

Doornappel is net zo giftig als de Atropa belladonna of wolfskers. Het is een plant die door de indianen werd gebruikt om zijn hallucinerende eigenschappen. Volgens de overlevering zou doornappel een bestanddeel zijn van vliegzalf, een zalfje dat de heksen gebruikten om geestelijk te vliegen door een andere wereld. Het is echter zeer af te raden deze plant voor te gebruiken om te hallucineren, mocht het überhaupt goed zijn om te willen hallucineren. Mensen die de doornappel om recreatieve redenen poogden te gebruiken moesten allemaal hun hallucinatiedrang bekopen met een bad trip. Daar komt bij dat de afloop fataal kan zijn.

Naamgeving

De Latijnse naam van doornappel is Datura stramonium. In het Nederlands wordt deze plant ook Dolappel, Mollekruid, Wonderboom en Duvelkruut genoemd. Datura betekent in het Latijn ´verdovingsmiddel´. Dat slaat uiteraard op de werking van de plant. de betekenis van stramonium is niet helemaal duidelijk. De Nederlandse namen verwijzen stuk voor stuk naar de hallucinerende werkzaamheid. Dat betekent echter niet dat de plant voor dat doel kan worden gebruikt; integendeel. De hallucinaties zijn nooit positief en er is grote kans op geheugenverlies, coma en in mindere mate zelfs de dood.

Doornappel in de geschiedenis

Vroeger werden er astmasigaretten van doornappel gebruikt, met name in India, toen het een Engelse kolonie was. De sigaretten werden gedraaid met astmapapier, gemaakt van doornappelblad. Helaas is er meerdere malen iemand ten prooi gevallen aan vergiftiging. Er zit onder andere atropine en hyoscyamine in de plant, maar in elk seizoen weer in andere concentraties. Daarom kan het voorkomen dat de ene keer je weinig merkt en de volgende keer een dodelijke dosis krijgt. De zigeuners maakten gebruik van magie en wenden voor dat doel onder andere doornappel aan. Zonnepriesters in de Andes maakten gebruik van de doornappel en stonden hierdoor direct in contact met de andere wereld. Waarschijnlijk wisten de Indianen en de zonnepriesters exact wanneer je de doornappel wel en niet kon gebruiken en was het voor hen geen gevaar.

Werkzame stoffen

Voor medicinale doeleinden wordt enkel het blad gebruikt. De belangrijkste werkzame stoffen voor doornappel zijn hyoscyamine en scopolamine en sporen atropine.

Gevaar van medicinale werkzaamheid doornappel

Doornappel behoort tot de geneesplanten die in onbruik zijn geraakt. Slechts een enkele fytpotherapeut schrijft doornappel voor. Dat komt omdat de therapeutische hoeveelheid die gebruikt wordt zeer dicht bij de toxische waarde ligt. Wanneer iemand het toch wilt gebruiken dan moet dat alleen op voorschrift van een erkend arts gebeuren.

Doornappel voor de spijsverteringsorganen

Allereerst kan gesteld worden dat voor vrijwel elke aandoening waarbij doornappel kan worden ingezet er veilige, natuurlijke alternatieven bestaan. Doornappel heeft in minieme concentraties sedatieve en kalmerende eigenschappen. Ook worden krampen geweerd door deze plant. Het wordt vooral toegepast op krampen in de buikstreek. Vooral vroeger werd het gebruikt in de fytotherapie maar er zijn nog steeds enkele fysiotherapeuten die het aanwenden bij de volgende indicaties:
  • Buikkrampen,
  • Bloem doornappel / Bron: J?lio Reis, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Bloem doornappel / Bron: J?lio Reis, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
    gastralgieën of maagpijn,
  • Gal- en leverkolieken,
  • Nierkolieken,
  • Krampen gepaard gaande met enteritis of darmontsteking,
  • Blaasontsteking,
  • Baarmoederontsteking.

Omdat doornappel geen gewenning geeft, prefereren sommige artsen het boven opiumpreparaten.

Doornappel voor de luchtwegen

De ontkrampende werking van doornappel is niet alleen goed voor de spijsverteringsorganen maar ook voor de luchtwegen. Het wordt gebruikt bij allerlei keel- en longaandoeningen maar ook hier moet gezegd worden dat er veilige alternatieve natuurmedicijnen voor handen zijn. In de fytotherapie kan doornappel worden ingezet bij:
In de doornappel zit geen vruchtvlees maar slechts zaden. / Bron: Nova, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)In de doornappel zit geen vruchtvlees maar slechts zaden. / Bron: Nova, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)
  • Astma,
  • Spastische hoest,
  • Kinkhoest,
  • Chronische strottenhoofdontsteking.

Sommige artsen geven een medicijn op basis van doornappel aan patiënten met Parkinson omdat het beven en de stijfheid der ledematen afnemen.

Veiligheid doornappel

De veilige dosis liggen in de milligrammen en zijn derhalve enkel meetbaar met een precisieweegschaal.
  • 50 tot 100 milligram per keer, maximaal 200mg per keer en maximaal 600 mg per dag.
  • 200 mg tinctuur tot 1 gram tinctuur per keer en maximaal drie gram tinctuur per dag.
  • Het is een dringend advies om mocht het nodig zijn om doornappel als medicijn te gebruiken het enkel te houden bij gestandaardiseerde preparaten op voorschrift van een arts. De zaden zijn dodelijk, met name voor kinderen. Alle gevaren die gelden voor wolfskers, gelden eveneens voor doornappel.
© 2013 - 2025 Tom008, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Vanaf 2021 is InfoNu gestopt met het publiceren van nieuwe artikelen. Het bestaande artikelbestand blijft beschikbaar, maar wordt niet meer geactualiseerd.
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Hans B, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • http://nl.wikipedia.org/wiki/Doornappel
  • Boek: Blöte-Obbes, De geurende kruidhof
  • Boek: Groot Handboek Geneeskrachtige Planten, Geert Verhelst
  • Foto´s: wikimedia commons
  • Afbeelding bron 1: Franz Eugen K?hler, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 1: J?lio Reis, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 1: Nova, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)
Reacties
Guus Dewulf, 31-07-2016
Nuttige informatie! Ik heb zelf in een oude zak zand en aangeveegd straatvuil deze, tot voor kort totaal onbekende plant, aangetroffen… Groot was onze verbazing en groot de vraag wat het zou kunnen zijn. Zoeken op het internet onder de opdracht "exotische vruchten", leverde veel gelijkenissen op, doch niet met het gewenste definitieve resultaat… totdat we op deze site terecht kwamen met het overdonderde aangetoonde resultaat… : de doornappel dus. Een plant met een voor mij luguber verhaal… Hoe verspreiden deze vruchtzaden zich? En, indien eenjarig, kan ik waarschijnlijk op een grotere verspreiding in mijn omgeving rekenen. Misschien raadzaam na (bijna) rijping het zaad t vernietigen? Tenslotte kan een uit de hand gelopen verspreiding mogelijk een ongewenst risico in de hand werken voor mensen die het risico van deze indrukwekkende plant teweeg brengen?! Met vriendelijke groet vanuit een ruig terrein ergens in Delft…Reactie infoteur, 27-08-2016
Gevaarlijk? Als medicijn hebben velen er baat bij. Het helpt bijvoorbeeld om angsten tegen te gaan. Angst (voor geneesplanten) is ook een ziekte…
Joop Kerdijk, 30-04-2014
Ik heb een vraag over de datura. Ik heb nl heel veel stekjes van de datura en wil die graag in grote sierpotten doen. Maar nu lees ik niet anders dan dat de plant giftig is. hoe word je dan vergiftigd en is het dan raadzaam om de planten te vernietigen?

Heel graag advies wat wijsheid is. Hopend dat u mij kunt adviseren.
Gr Joop KerdijkReactie infoteur, 30-04-2014
Beste Joop,
Doornappel is alleen giftig als je de vrucht opeet. Ik zou de planten niet vernietigen.
Groet Thomas Dijkman