De geneeskracht van cipres

De cipres is een boom die veel kunstenaars heeft geïnspireerd. Hij heeft een rank en statig voorkomen. Hij lijkt op een zuil die bovenaan taps toe loopt. De boom komt oorspronkelijk uit het Middellandse Zeegebied en kan 25 meter hoog worden. Het welriekende hout van de boom is een waardevol product waar meubels van worden gemaakt. Minder bekend is dat de cipresnoot geneeskrachtige eigenschappen heeft.
Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Cipres in Griekenland / Bron: Wojsyl, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Naamgeving

De Latijnse naam van cipres is Cupressus sempervirens. In het Nederlands wordt deze boom met geneeskracht cipres of Italiaanse cipres genoemd. De Latijnse naam cupressus komt van de Griekse naam kuparissos wat verwant is aan de Hebreeuwse naam gopher en de babylonische naam giparu. Cipres is afgeleid van al deze namen. Sempervirens betekent letterlijk ´altijd groen´. Dat komt van het feit dat deze naaldboom altijd groen blijft. Hij wordt in het Nederlands Italiaanse cipres genoemd omdat in dat land veel cipressen groeien. Cyprus is vernoemd naar de cipres.

Werkzame stoffen

In de fytotherapie maakt men gebruik van de cipresnoot. In deze noot zit veel etherische olie zoals de monoterpenen alfapineen en deltacareen. Verder zit er het sesquiterpeen cedrol in. Het bevat de flavanolen dimere en oligomere proanthocyanidinen zoals de bisflavonoïden amentoflavon en cupressoflavon.

Cipres in de aromatherapie

Cipres wordt gebruikt in de aromatherapie voor het behandelen van ongeveer dezelfde aandoeningen als in de fytotherapie. Toch zijn er een aantal verschillen. Aromatherapie kent iets meer gebruikstoepassingen. Daarnaast wordt niet de noot gebruikt maar de jonge twijgen. Van 70 kilo twijgen verkrijgt men een liter cipresolie. Deze wordt aangewend bij verkoudheid couperose, heesheid, hoest, kramp, griep, astma, bronchitis, hooikoorts, pijnlijke menstruatie, stress, overgangsklachten, aambeien, cellulitis, spataderen, spierpijn, bedplassen bij kinderen, zweetvoeten, oedeem, zware benen, gewrichtsreuma, ernstige haaruitval en om vocht af te drijven. Om zweetvoeten te verminderen kun je een bad nemen waar een aantal druppels cipresolie in zitten. Voor de meeste andere ziekten kun je cipresolie mengen met een andere olie zoals rozenbottelolie en het vervolgens op de plek aanbrengen waar zich een aandoening bevindt.

Cipres, goed voor de aders

In de fytotherapie is cipres een alom gewaardeerd medicijn. Cipres is een venotonicum. Een tonicum is een versterkend middel en veno slaat op de bloedvaten. Dit wordt betekent dus dat het een versterkend middel is voor de bloedvaten. Het vernauwt de haarvaten en de kleine aders. Door deze medicinale werking worden natuurmedicijnen op basis van cipres in de fytotherapie ingezet bij de volgende indicaties:

De noten van de cipres / Bron: Lucarelli, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Spataderen,
Spataderen gepaard gaande met zwaartegevoel in de benen,
Oedemen,
Nachtelijke beenkrampen,
Gezwollen enkels en onderbenen,
Inwendige en uitwendige aambeien,
Aderspatzweer of open been,
Ter preventie van en als adjuvans bij flebitis of aderontsteking.

Overige medicinale werkingen cipres

Er zitten tanninen in cipres en deze zorgen bij inname voor een samentrekkende werking op het slijmvlies. Daardoor is cipres een adequaat middel bij diarree.
De werking tegen aambeien kan uitwendig worden toegepast.
De etherische olie van cipres heeft dezelfde eigenschappen als die in de fytotherapie wordt gebruikt en kan bovendien helpen bij benigne prostaathypertrofie of goedaardige prostaatvergroting en spastische hoest.

Dosis en veiligheid

Er zijn drie verschillende mogelijkheden om therapeutisch gebruik te maken van cipres. Deze staan hieronder.

Driemaal 20 druppels moedertinctuur per dag.
Driemaal 50 tot 100 gram van een nebulisaat of droogextract.
30 tot 60 druppels tinctuur voor elke maaltijd.

Ciprespreparaten gebruiken is voor iedereen veilig behalve voor zuigelingen. Met het inwendig gebruik van de etherische olie moet worden opgepast.