Brandnetel, ongewenst maar ook geneeskrachtig

Voor veel mensen is de brandnetel een plantje waar men niet vrolijk van wordt. Het geeft bij aanraking een branderig gevoel aan de huid en kan enorm gaan jeuken. Hoewel het verder geen kwaad kan, zitten we er niet op te wachten. Dit in tegenstelling tot de gezondheidsaspecten voor de mens die de brandnetel bij zich draagt. Niet gewenst, maar zeker erg zinvol, die kleine branderige brandnetel.

Brandnetel, de basis

Brandnetel, officieel Urtica genoemd (Urtica is letterlijk vertaald branden), komt uit een geslacht van zo’n dertig tot vijfenveertig soorten. Oorspronkelijk - de eerste berichten komen al van ver voor de huidige jaartelling - komt de brandnetel uit Azië en Afrika, maar inmiddels vinden we de brandnetel over de hele wereld.

In Nederland komt de grote brandnetel (Urtica dioicia) en de kleine brandnetel (Urtica urens) voor. Soms wordt de meer zuidelijke brandnetel (Urticia membranacea) bij ons gevonden. Het plantje reist dan via de import mee naar ons land.

Aanraking wordt vermeden, omdat een branderig, jeukend gevoel veroorzaakt wordt door de stoffen histamine en verschillende zuren die in de brandharen zitten. Maar het prettige aan de brandnetel is het gegeven dat deze ook geneeskrachtige waarde heeft. Dat wist de Griekse geneesheer Hippocrates (460 voor Chr. – 370 voor Chr.) al.

Jeuk bij aanraking

Hoewel we weten dat deze feitelijk geen kwaad kan, is de branderige jeuk bij aanraking niet prettig. Je kunt de jeuk laten afnemen door direct te beginnen met water en zeep te wassen, daarmee haal je het ergste er vaak al af. Verder zijn er wat huis-tuin-en-keukenmiddelen die niet wetenschappelijk onderzocht zijn, maar wel bovenaan de lijst staan, vanwege het zuur (brengt het kalkachtige van de brandnetel af, het neutraliseert als het ware):

• azijn
• gekneusd weegbreeblad
• zuring

Medicinale werking

De medicinale werking van brandnetel gaat al eeuwen terug en gaandeweg de eeuwen worden er steeds meer goede aspecten toegevoegd aan de lijst.

Van oudsher

De oude Grieken gebruikten brandnetel al tegen giftige dierenbeten of die van de hond, maar ook bij een verrekking en verkoudheid paste men brandnetel toe. In Rome werd de brandnetel zelfs als een afrodisiacum toegepast.

In de middeleeuwen en later werd aan dit lijstje reumatische klachten toegevoegd. Maar dat het een afrodisiacum was, wist men in deze tijd ook. In deze periode werd het voor het eerst aangewend als bloedzuiverend middel en later als vochtafdrijver en tegen zwellingen.

Gebruik en toepassing in het heden

Eet brandnetel nooit rauw, gebruik voor andere toepassingen altijd het jonge blad. Al enige tijd is de brandnetelthee erg populair. Brandnetelthee is ook in het heden nog steeds goed voor de meeste zaken zoals deze eeuwen voor ons al beschreven werden, zoals:

• huiduitslag (acne, steenpuisten, zweren etc.)
• voorjaarsmoeheid
• vochtafdrijving
• bloedzuiverend
• spijsvertering
• artrose
• hooikoorts

Het spreekt voor zich dat je wel regelmatig brandnetelthee moet drinken, om het effect te laten hebben. Echter, brandnetels kan je ook bijvoorbeeld in verse soep verwerken. Als je heel veel brandnetels hebt, dan kan je er ook een stamppotje van maken. Dit maak je hetzelfde klaar als bijvoorbeeld stamppot boerenkool (brandnetels slinken ook enorm). Zorg dus dat je voldoende brandnetels hebt. Je huid en haar doen het ook goed bij de brandnetel, hiervoor kan je ook met thee of soep werken. Echter, er een lotion van maken voor op het haar, werkt in dit geval ook.

Vitamines en mineralen

De brandnetel kan voor verschillende zaken worden ingezet, wat wil zeggen dat er nogal wat vitamines en mineralen terug te vinden zijn in brandnetel. De brandnetel bevat het volgende:

• vitamines A, B1, B2, B5, B11, C, E en K
• calcium
• kalium
• ijzer
• silicium
• natrium
• koper
• chroom
• magnesium
• zink
• zwavel
• mangaan

Tot slot

Brandnetel is eigenlijk erg functioneel, alleen vinden we hem niet mooi in de tuin en willen we al helemaal niet geconfronteerd worden met de bladeren op onze huid. Het genezende karakter van brandnetel gaat al tot voor de huidige jaartelling terug. Ook al is het dan niet wetenschappelijk onderbouwd, een middel dat niet werkt houdt het niet al die eeuwen vol.