Vrouwenmantel; een mooie en geneeskrachtige plant

De naam 'vrouwenmantel' is bij mensen bekend als zijnde een lieflijk ogend plantje, een fraaie bodembedekker. Vrouwenmantel is in de praktijk echter niet een veel gebruikte plant in de tuin en dat maakt deze bodembedekker toch nog relatief onbekend. Deze fraaie plant is daarnaast ook nog geneeskrachtig. Wat zouden we moeten weten over vrouwenmantel als plant in de tuin en wat voor geneeskracht herbergt het plantje in zich?

Vrouwenmantel, de basis

Waar komt de plant voor?

Vrouwenmantel, officieel Alchemilla, is een geslacht van kruidachtige en struikvormige planten. Ze behoren tot de rozenfamilie, officieel Rosaceae en er zijn zeker zo’n duizend verschillende soorten. De plant komt in Europa en Azië voor. De uitzondering op de regel betreft slechts enkele soorten die in de bergachtige gebieden van Afrika en Noord- en Zuid-Amerika voorkomen.

De Alchemilla vulgaris is de soort die het meest voorkomt in Nederland. Verder komen de volgende soorten ook voor in Nederland en België, te weten de Alchemilla monticola, de Alchemilla erythropoda, de Alchemilla filicaulis, de Alchemilla mollis, de Alchemilla xanthochlora, de Alchemilla subcrenata, de Alchemilla glabra en de Alchemilla micans.

Hoe komt de plant aan deze naam?
De naam dankt de plant aan de alchemisten (in het Latijn alchemilla). Deze alchemisten gebruikten het blad van de plant om dauwdruppels op te vangen en hiermee een elixer van te maken. De naam heeft ook betrekking op de jassen die de vrouwen destijds droegen. Deze hadden deels de vorm van het blad van deze plant.

Andere namen voor de vrouwenmantel in de volksmond zijn onder meer:

• Mariakruid
• Hemelwater
• Onze lieve vrouwenmantel
• Leeuwenpoot

Vrouwenmantel in de tuin

Als fraaie plant in de tuin komt ook de Alchemilla mollis veel voor. De bijnaam ‘leeuwenklauw’ is logisch, want deze bodembedekker en borderplant heeft een blad dat aan de leeuwenklauw doet denken. Het mooie van deze plant is dat er na een regenbui druppels op de bladeren kunnen blijven liggen en deze kunnen al met een beetje zon sprookjesachtig schitteren. Het is een winterharde plant die het prima doet in het Nederlandse klimaat.

De plant oogt compact en kan tot zo’n zestig centimeter hoog worden. Het blad is lichtgroen of grijsgroen van kleur met gele bloempjes. De plant doet het goed in de zon en in halfschaduwachtig gebied. In de winter verliest de plant het blad (afstervende blaadjes mogen ook handmatig verwijderd worden) om in de lente weer te gaan bloeien.

Vrouwenmantel als geneeskrachtige plant

Vrouwenmantel kan op verschillende manieren toegepast worden. De jonge bladeren kunnen in een sla verwerkt worden of gekookt worden om als groente bij de maaltijd gegeten te worden. Je kunt het blad ook drogen om er vervolgens thee van te trekken. Voor sommige kwalen kan het blad ook uitwendig ingezet worden.

Vitamines en mineralen

Vrouwenmantel bevat enkele goede voedingsstoffen, zoals:

• Vitamine C
• Calcium
• Fosfor
• Magnesium
• Verschillende antioxidanten

Ondersteunende werking
Vrouwenmantel werkt ook geneeskrachtig bij de zogenaamde vrouwenkwalen, zoals:

• Helpt bij pijnlijke menstruatie(krampen).
• Verlicht generieke overgangsklachten zoals slaapstoornissen.
• Helpt bij veel witte vloed.
• Helpt na een geboorte de baarmoeder sneller naar oorspronkelijke omvang terug te brengen en werkt weefselherstellend.
• Kan de weeën tijdens de bevalling stimuleren.

Niet specifieke vrouwenklachten

Ook bij niet specifieke vrouwenklachten kan vrouwenmantel ingezet worden. Het kan genezend werken bij een lichte maagontsteking of leverzwelling. Verder kan het ondersteunen als je een moeilijke spijsvertering hebt en helpt het afvalstoffen sneller af te voeren.

Uitwendige toepassing

Uitwendig kan het blad ook toegepast worden. Spoel het lichtjes af en leg de bladeren bijvoorbeeld op vermoeide ogen. Ook toe te passen bij een bloedend wondje en bij lichte schaaf-, brand- of snijwonden.

Je kunt ook kauwen op een blad en dit kan helpen bij verschillende problemen met de mond. Denk hierbij aan:

• mondzweertjes
• amandelontsteking
• tandvleesbloeding
• mondslijmvliegontsteking

Tot slot

De plant vrouwenmantel is meer dan een lieflijke bodembedekker met fraaie bloemetjes in de border van je tuin. Vrouwenmantel kan ondersteunen bij verschillende kwalen. Bovendien kan het in ieder geval geen kwaad het zo nu en dan te eten als onderdeel van de maaltijd. Vrouwenmantel heeft namelijk ook nog voldoende voedingswaarde.