Jaloezie: wat als het groene monster je bedreigt?

Die vriendin leek zo aardig, maar nu herken je haar af en toe niet meer terug. Je lijkt tegenwoordig niets goeds meer te kunnen doen. Heb je iets nieuws aan, dan kun je een kritische blik verwachten. Aan je huis, alles wat je zegt of doet: er mankeert altijd iets aan. Je durft het je bijna niet af te vragen, maar zou het kunnen zijn dat ze jaloers op je is?

Groene monster

Iedereen is wel eens jaloers. Gezonde jaloezie is wanneer we kunnen zeggen: “Ik benijd je eigenlijk wel.” Misschien voelde je wel een steek, maar dan heb je in ieder geval woorden gegeven aan dat gevoel. En dan is de lucht geklaard. Onuitgesproken jaloezie is echter gevaarlijker. Jaloezie die een eigen leven gaat leiden is als een sluipend gif. De kracht ervan is groter dan velen zich realiseren. Jaloezie kan liefde omzetten in haat, en vrienden maken tot rivalen. Niet voor niets wordt het dan ook in Oosterse culturen aangeduid als het Boze Oog, en dragen mensen amuletten om zich ertegen te beschermen. In het westen spreken we ook wel eens van het welbekende groene monster.

Meetlat

Voor jaloezie is niemand volledig immuun. Zelfs de aardigste vriendin kan door het groene monster bevangen worden. Veel vriendschappen ontstaan doordat de één zich tot de ander aangetrokken voelt op basis van iets dat zij bewondert. Een goed uiterlijk, een prettig karakter of bijzondere talenten. Door in jouw nabijheid te zijn, hoopt je vriendin dat jouw positieve eigenschappen ook op haar zullen overslaan. Gezonde bewondering, die echter kan omslaan in afgunst. Waar je eerst nog vooral inspirerend gezelschap was, word je in haar ogen steeds meer een meetlat waartegen zij zichzelf begint te vergelijken. Een vergelijking die in haar ogen negatief uitvalt. De sprankeling die zij zo in jou bewonderde, maakt nu dat zij zich een grijze muis voelt. En plotseling vormt jouw mooie figuur alleen nog maar een confrontatie met haar eigen lompheid. Wanneer ze jou die felbegeerde jas ziet dragen, maakt ze zichzelf wijs dat het toch eigenlijk maar een afzichtelijk vod is. Zeker wanneer jij hem draagt. En juist daarom zal ze het je laten voelen.

Ontkenning

De gedachte aan jaloezie is een gedachte die we maar al te graag ontkennen. De jaloerse persoon bestrijdt liever dat ze jaloers is, maar ook het doelwit van jaloezie zal elke gedachte onmiddellijk wegdrukken. Want geloven dat jouw vriendin jaloers op je is, dat doe je niet. Dat lijkt wel erg arrogant.
En toch... gevoelens kunnen soms beter maar besproken worden. Voordat ze een eigen leven gaan leiden. Ontkende jaloezie wordt namelijk zeker niet minder. Meestal groeit en groeit het, totdat er een escalatie plaatsvindt. Meestal vormt dat dan het einde van de vriendschap.

Jaloezie ter sprake brengen

Als je vriendschap je dierbaar is, is het dus belangrijk om het onderwerp – hoe moeilijk ook – toch ter sprake te brengen. Zorg daarbij dat je beschuldigingen vermijdt en vanuit de ik-vorm spreekt.


Een goede vriendschap valt - als je geluk hebt tenminste – misschien nog wel te redden. Zeker als de jaloezie bespreekbaar wordt. Probeer in ieder geval niet in de valkuil te trappen om jezelf naar beneden te halen, in de hoop dat de ander zich beter voelt! In de regel werkt dit niet. Het resultaat is dan vaak ook slechts dat beiden zich rot gaan voelen. Het is beter de jaloezie gewoon te herkennen en te erkennen.

Jezelf beschermen

Lukt het niet? Dan kun je het beste wat afstand nemen, in ieder geval tijdelijk. Doe dit vooral voor je eigen veiligheid, want een jaloers hart is een ziek hart. Wie de jaloezie blijft ontkennen, zal vroeg of laat onherroepelijk door toenemende vijandigheid getroffen worden. In de vorm van roddel achter je rug, de vernieling van dingen waar je aan gehecht bent, bijtende opmerkingen of een niet aflatende stroom kritiek. En waarschijnlijk zal de jaloerse vriendin vroeg of laat de vriendschap beëindigen. In haar ogen ben jij immers de reden waarom zij zich rot voelt. Jaloezie is dan ook niemands schuld. Het zegt nog het meest over de pijn in het hart van de jaloerse persoon. Zij lijdt aan het ontbreken van iets dat jij wel hebt. In haar ogen zou jij pas een echte vriendin zijn wanneer jij het begeerde ook niet meer had. Wanneer je zou zijn zoals zij, in alle opzichten. Precies even arm, even dik, even eenzaam. Dat is niet alleen onmogelijk; het maakt ook dat zij haar eigen positieve eigenschappen over het hoofd ziet, terwijl ze die van jou uitvergroot.

Zoals gezegd: jaloezie is een ziekte van het hart. Het vertekent de wereld, doet liefde omslaan in haat en maakt zelfs de beste vrienden tot rivalen. Wie zich blootstelt aan jaloezie, stelt zich bloot aan een groot gevaar. Daarom: zorg goed voor jezelf en blijf jezelf trouw, in de wetenschap dat de jaloezie niet jouw schuld is. Benader je vriendin met geduld en compassie, maar laat niet toe dat haar groene monster ook jou ten gronde richt.