Meldpunt voor verslaafde ambtsdragers in de kerk
Verslaving komt onder ambtsdragers net zo vaak voor als onder de ‘gewone’ bevolking. Verslaving aan tabak en alcohol is hier een voorbeeld van. Maar ambtsdragers die verslaafd zijn kunnen vaak moeilijk de stap naar de hulpverlening nemen. Voor kerken zou het goed zijn om een meldpunt voor deze doelgroep op te richten. Verslaving is nog te vaak een taboe onder ambtsdragers. Om het 'probleem' concreet te maken door te verwijzen naar een fysiek meldpunt kan er gericht uitgenodigd worden.
Schuld en schaamte
Ambtsdragers kunnen vanwege hun ambt vaker worstelen met schuld- en schaamtegevoelens dan de ´gewone´ bevolking. “Vandaag doe ik het anders” is vaak de gedachte die men dan ook nog eens nooit durft uit te spreken.
Men denkt het vaak zelf op te lossen met God. Dat is natuurlijk een mooi streven maar ook een ambtsdrager is en blijft een mens die ook afhankelijk is van andere mensen. Juist omdat God door mensen andere mensen wil helpen.
Ambtsdragers vragen soms ´duizend maal´ vergeving en om genezing in een persoonlijk gebed maar blijven ondanks dat toch verslaafd aan bijvoorbeeld alcohol, roken of andere middelen of gewoonten. De strijd die men dan voert is een eenzame geestelijke strijd op een nog eenzamere hoogte. Als ambtsdrager voel je je gevangen en wanhopig. De drempel om een andere ambtsdrager te raadplegen is meestal nog hoger dan voor een ander. Zeker als het een verslavingsprobleem betreft.
Drempel verlagen
Om bovenstaande te helpen doorbreken zou het goed zijn om voor deze mensen een meldpunt te hebben. Soortgelijk is er ook voor verslaafde artsen. Het meldpunt wil geen etiketten plakken of verwijten doen. Het kan helpen om duidelijkheid te verschaffen waar je met je verhaal terecht kunt. Het kan een aanzet geven tot bewustwording en om de eerste stap naar vrijheid te zetten. Als men erin slaagt dat te doen, is daarna alles mogelijk. Het is mogelijk om volledig te herstellen. Om schaamte en schuld om te zetten in een gevoel van echte vrijheid. Wie de stap durft te zetten, komt vaak als 'betere' ambtsdrager terug.
Te jonge ambtsdragers
Een ander aandachtspunt is dat de kerk vandaag de dag haar ambtsdragers moet kiezen uit een jonge generatie. Jonge mannen kunnen soms al in een verslaving verzeild zijn geraakt of, dreigen te raken, die ze met niemand durven te bespreken. Ook met de predikant niet. Soms ook niet met hun eigen vrouw. Als deze mannen in het ambt verkozen worden durft men vaak niet over een eventuele verslaving te spreken. Achtervolgd door schuldgevoel, en niet in staat om het probleem aan te pakken, kan het van kwaad tot erger gaan. Ambtsdragers overschatten zichzelf en staan vaak machteloos ‘toe te kijken’ totdat de verslavingsproblemen echt uit de hand lopen. Dit heeft grote invloed op de ambtsdrager zelf, het gezin, het pastorale en diaconale werk van de ambtsdrager en de gemeente.
Doelstelling
- Het meldpunt voor ambtsdragers kan de volgende doelstellingen hebben:
- Het opzetten van een laagdrempelig steunpunt waar verslaafde ambtsdragers zichzelf veilig en anoniem kunnen melden.
- Het motiveren van verslaafde ambtsdragers om hulp te zoeken voor hun verslavingsprobleem.
- Het helpen van verslaafde ambtsdragers om hun weg te vinden in de verslavingszorg.
- Het meldpunt is erop gericht om de ambtsdrager snel adequate zorg te bieden en het verminderen van gezondheidsproblemen (remissie).
Leefstijl
Of verslaafde ambtsdragers in een acute fase in hun ambt kunnen blijven moet per situatie bekeken worden. Als ze er erg aan toe zijn, adviseren we om tijdelijk met het ambt te stoppen. Verslaving is een chronische hersenziekte met een toename van ziektesymptomen (exacerbatie). Tijdens een exacerbatie heeft de patiënt vaak een destructieve leefstijl. Op zo’n moment doet men er goed aan om uit het ambt of (werk)omgeving te stappen. Er moet nog veel werk verzet worden. Er zal om te beginnen een belangrijke ‘geestelijke’ verandering onder ambtsdragers moeten plaatsvinden. Ambtsdragers moeten weten dat ze door hun verslaving onbewust de werking van de Heilige Geest door hen heen verliezen. Ambtsdragers zijn dienaren van Jezus Christus die door hun verslaving andere mensen niet goed kunnen bijstaan in het pastorale werk binnen een gemeente.
Obsessief
Verslaving heeft obsessieve gedachten tot gevolg. Men kan soms dagenlang alleen maar aan de verslaving denken.. Je wordt egoïstisch en komt in de draaikolk van verslaving terecht. Er sluit zich als het ware een kluisdeur zodat je niet meer bij je normale verstand en gevoelens kan komen. Om die kluisdeur te openen is de ‘juiste code’ nodig. Het hulpprogramma wil samen met de ambtsdrager de destructieve leefstijl omzetten in een leefstijl die gericht is tot eer van God en Zijn gemeente.
Hulpprogramma
Bij het hulpprogramma kunnen ambtsdragers zich melden met allerlei soorten verslavingen. Uitgangspunt is dat een slecht functionerende ambtsdrager een probleem is voor zichzelf én voor zijn pastorale en diaconale werkzaamheden. Ambtsdragers hebben naast hun ambt vaak een drukke baan. Sommigen zijn alleen in het weekend beschikbaar.
Dit kan voor veel stress zorgen waardoor men gevoeliger wordt voor afhankelijkheid van een middel of gebruik. Dit zorgt vaak voor problemen op het werk of in hun privé-omstandigheden. Vervolgens kan het gebruik, misbruik of verslaving weer psychische klachten veroorzaken. De begeleiding zet in op zwaarte afhankelijk van het middel waaraan men verslaafd is, aan de hand van individuele gesprekken en groepsgesprekken. Interventies worden op het juiste moment en in de juiste combinatie ingezet om zo vertrouwen op te bouwen.
Twaalf Stappen
Tijdens het hulpprogramma wordt gewerkt met een combinatie van methodieken uit de VerslavingsZorg en de Geestelijke Verzorging. Als basismethodiek wordt uitgegaan van het Minnesota Twaalf Stappen programma. De duur van het hulpprogramma hangt af van de mate van afhankelijkheid en andere factoren die van invloed kunnen zijn. Dit wordt per persoon bekeken.