Herkennen en testen van drugsgebruik bij puber

Heb je het vermoeden van drugsgebruik bij je zoon, dochter? Je kunt er achter komen door een drugstest af te nemen. Maar ga niet impulsief je vermoedens uitspreken, oordelen of veroordelen. Onvoorbereid bij je kind een drugstest afnemen en confronteren met je vermoeden over drugsgebruik zorgt alleen maar voor een ruzie waar je later spijt van krijgt. Maak voor jezelf een stappenplan om meer informatie te verzamelen over het vermoeden voordat je je kind gaat testen. Neem de tijd voor het verzamelen van informatie en de verschillende drugstesten. Voor elke soort drugs zijn er speciale testen. Ook zijn er multitesten waarmee je op verschillende soorten middelen tegelijk kan testen. Het drugsgebruik is niet van de één op andere dag opgelost maar wacht niet te lang om een test af te nemen. Door goed voorbereid je kind te confronteren met het vermoeden en, de uitslag van de test verschaf je duidelijkheid waarmee je jezelf en je kind beter kan helpen.

Herkennen van drugsgebruik

Drugsgebruik is niet altijd eenvoudig te herkennen. Zeker als je er geen verstand van hebt. Daarom is een drugstest altijd een goed praktisch hulpmiddel. Maar voordat je een drugstest gaat afnemen controleer eerst of je onderstaande symptomen kunt herkennen. In het algemeen gelden de symptomen voor de meest voorkomende middelen zoals: alcohol, cannabis, cocaïne, amfetamine, heroïne, gokken of gamen.

• Stemmingswisselingen
• Afwijkend gedrag, wat niet bij de leeftijd past
• Veel geld opmaken (zeuren om geld)
• Plotseling andere (wisselende) vrienden
• Vaak ‘geestelijk’ afwezig (stil)
• Sneller geïrriteerd dan normaal
• Vaak afwezig op school, familiebezoek, kerkdienst, catechisatie, vereniging, sport etc.
• Ziek melden
• Achteruitgang van prestaties op school of werk
• Vaak en lang (uit) slapen
• Extreem afvallen
• Vreemde plekken op de lippen
• Onrustig
• Liegen
• Ingevallen/bleek gezicht
• Smerige vingertoppen doordat men voortdurend met cannabis of basecoke bezig is

Herkennen van drugsgebruik tijdens de pubertijd

Niet alle vreemde gedragingen of veranderingen bij jongeren duiden op drugsgebruik. Sommig gedrag hoort bij de ontwikkeling van de pubertijd. De lichamelijke en mentale veranderingen van de pubertijd kunnen soms wel tot aan de achttienjarige leeftijd duren. Het is belangrijk om daarin onderscheid te kunnen maken. Men hoeft ook niet direct van een middel afhankelijk te zijn. In de meeste gevallen is er in de pubertijd sprake van experimenteren, het gebruik of misbruik van een middel. Wel zijn er in die fase risico's aanwezig dat men door het gebruik of misbruik ernstige gezondheidsverstoringen ontwikkelt. Wat vervolgens weer kan leiden tot afhankelijkheid, gedragsproblemen of psychische stoornissen.

Herkennen van drugsgebruik vlak na het drugsgebruik

• Droge mond
• Extreme ‘energieboost’
• Smakkende geluiden
• Veel (water) drinken
• Warm (oververhit)
• Wijd openstaande pupillen (strak staan)
• Moeilijk praten of Wartaal
• Bleek gezicht
• Snelle hartslag of juist trage hartslag
• Heen en weer bewegen van de kaken
• Iemand die normaal niet zoveel praat opeens de oren van je hoofd praat
• Agressief of juist aanhankelijk
• Vermoeden van veel alcoholgebruik maar toch niet dronken zijn
• Veel shaggies draaien om de 'spastische' handbewegingen te verbloemen of onder controle te houden
• Lachkick of vreetkick (voorbeeld van een moeder: "ik dacht dat mijn zoon niet gebruikte omdat die niet afviel. Hij ging vaak vissen en rookte dan de hele nacht wiet. Daardoor kreeg hij een vreetkick waardoor hij niet afviel maar juist aankwam"

Overwegingen en signaleringen van drugsgebruik: versterkt door de volgende symptomen

Als onderstaande aspecten voorkomen i.c.m. de symptomen uit de vorige twee lijsten dan is er het sterke vermoeden van middelengebruik.

• Roken
• Black-outs
• Risicogroep (man, problemen op school, probleemgezin, laag opleidingsniveau, onzeker, laag zelfbeeld, ADHD, Autisme)
• Verslaving in familie
• Rood gezwollen gezicht
• Ongevallen/fracturen
• Regelmatig in aanraking met politie/justitie
• Bekeuringen, rijden onder invloed
• Taakstraf, gerelateerd aan middelengebruik

Pubers met ADHD of autisme gevoeliger voor drugsgebruik

Pubers met ADHD of autisme zijn extra gevoelig voor drugsgebruik. Ook jongeren met een laag opleidingsniveau zijn vatbaar voor gebruik en dan met name door de groepsdruk.

Herkennen van hulpmiddelen bij drugsgebruik

Onderstaande hulpmiddelen komen vaak voor bij het gebruik van vooral Cannabis en (Base )cocaïne.

• Kapotte pen
• Zilverfolie
• (Kapotte) aansteker
• Seal (vierkant of rechthoekig wit papiertje)
• Doorzichtige plastic gripzakjes
• Cruncher of grinder. (Meestal rond apparaatje om grote stukken wiet te vermalen)
• Basepijp
• Blikjes of flesjes met gaten en brandplekken
• Bankpas
• Opgerold bankbiljet
• Snuifkoker
• Joint bewaarbuisje
• Grote vloeitjes

Vermoeden en testen van drugsgebruik: stappenplan om drugstest af te nemen

Als je een vermoeden van drugsgebruik hebt bij je zoon of dochter is het verstandig om niet direct met je mening of oordeel te komen. Beschrijf voor jezelf eerst goed wat je waarneemt. Gebruik al je zintuigen en ga op zoek naar informatie. Zet vervolgens de onderstaande stappen.

• Waarnemen: wat valt je op?
• Herkennen: dat gedrag is niet normaal voor een jongen/meisje op deze leeftijd
• Interpreteren: ik denk dat hij of zij een probleem heeft. Zou het iets met verslavende middelen te maken hebben? Zo ja welke? Verdiep je in de meest gebruikte middelen en hun gewenste werking bij de gebruiker. (de meest gebruikte middelen zijn; alcohol, cocaïne, speed, xtc en cannabis)
• Toetsen: denken de andere kinderen, echtgenoot/ouders / collega’s / vrienden / familie / docenten dat ook?
• Een gesprek: komt wat ik zie overeen met wat ik (en anderen) vinden?
• Analyseren: wat is er aan de hand? Is er een probleem? En voor wie?
• Stappenplan: (in overleg met betrokkenen / ouders / familie) besluit nemen om het drugsgebruik of de verslaving aan te pakken.
• Welke informatiebronnen ken ik, welke drugstesten zijn er, welke hulpverleningsinstanties ken ik, hoe en waar kan ik naar doorverwijzen?
• Tenslotte ga je het vermoeden met je zoon of dochter bespreekbaar maken en, maakt duidelijk dat je het vermoeden wilt uitsluiten door het afnemen van een drugstest

Drugstest afnemen

Nadat je het vermoeden met je kind hebt uitgesproken, geef je aan dat je één of meerdere keren een drugstest gaat doen. Niet vragen of hij of zij dat wil maar duidelijk aangeven dat jij dat wilt op basis van je vermoedens. Dit werkt overigens het best bij thuiswonende (minderjarige) kinderen of jong volwassenen. Tevens spreek je een periode af waarin je dat wilt uitvoeren. Spreek minimaal een periode af van drie maanden waarin je bijvoorbeeld vier keer een test doet. Voorbeeld: Mocht er bijvoorbeeld Cannabis uit de test komen dan duurt dat ongeveer zes tot acht weken voordat het niet meer in de urine zichtbaar is. Je kunt afspreken dat er in ieder geval na twee maanden niets meer uit de test mag komen. Andere middelen zoals speed, cocaïne en xtc zijn zogenaamde vluchtige middelen. Deze zijn maximaal 48 uur in de urine zichtbaar. Drugsgebruik blijft in een bloedtest niet langer zichtbaar dan in een urinetest.

Testen voor GHB

Voor het testen op het gebruik van GHB is nog geen drugstest voor de consument beschikbaar. Alleen vlak na gebruik is het visueel zichtbaar maar niet na één of meerdere dagen. Het langst kan gebruik van GHB bijvoorbeeld in de haren getest worden maar dat is een dure test en komt alleen voor bij politieonderzoek.

Drugstest uitvoeren

Tijdens de drugstest sta je achter je zoon of dochter staan. Zie erop toe dat hij of zij in een plastic bekertje plast. Bij een plastic bekertje kun je goed voelen of de urine warm is. Dat is een goede bevestiging dat het de eigen urine is. Doe vervolgens de drugstest volgens de bijgeleverde gebruiksaanwijzing. Op internet zijn goede en relatief goedkope drugstesten te bestellen waarbij de uitslag direct zichtbaar is.

Na de drugstest: Vraag op tijd advies aan professionele verslavingszorg bij drugsgebruik

Wanneer de persoon nog thuis woont dan kun je meer 'druk' uitoefenen dan wanneer hij of zij op zichzelf woont. Als ouders kun je, zolang je kind thuis woont, ook al zijn ze al twintig, eisen dat ze een test doen en dat je het drugsgebruik, met het daarbij behorende gedrag, in jullie huis of gezin niet accepteert. Wil men niet meewerken of het gebruik gaat toch door dan zal er nagedacht moeten worden of hij of zij nog thuis kan blijven wonen. Dit zijn geen gemakkelijke processen maar denk ook aan het welzijn van jezelf en de rest van het gezin. Maak goede duidelijke afspraken en stel op tijd grenzen. Laat je niet meenemen in de draaikolk van verslaving of in de valkuil van de Dramadriehoek. Maak echter wel onderscheid tussen drugsgebruik en de persoon. Je houdt van de persoon maar niet van zijn gebruik of verslaving. Je accepteert hem of haar volledig maar niet het gedrag ten gevolge van het drugsgebruik. Wees je ook bewust dat wanneer je ruzie krijgt om de verslaving diegene zich altijd persoonlijk aangesproken voelt. Dat is niet te voorkomen maar benoem daarin duidelijk het onderscheid tussen persoon en het gedrag.

Functie van het drugsgebruik
Het is belangrijk om je bewust te zijn dat het drugsgebruik een functie voor je kind kan hebben. Het ontnemen van het gebruik betekent vaak het afpakken van een 'troostmiddel'. Dit 'troostmiddel' heeft vaak een belangrijke functie voor iemand die drugs gebruikt. Wees ervan bewust dat die functie al jaren ingesleten kan zijn als het om een ouder persoon gaat die al jaren gebruikt. Het is raadzaam om hierbij een professional voor in te schakelen.

Weg van herstel van drugsgebruik

Vanaf het moment van het accepteren van de machteloosheid kom je net als de verslaafde op de Weg van herstel. Deze weg van herstel kan het best doorlopen worden d.m.v. het Twaalf stappen programma van Al-Anon, AA of NA. Wees daarin consequent en wijk niet af van je doel. Verslaving is een hardnekkige ziekte waarbij een softe aanpak geen optie is.

Verslaafd aan de verslaafde

Het negatieve gedrag kan snel overslaan op het gezin en andere relaties. Wees daarvan bewust en schakel op tijd hulp of advies in. Het probleem niet serieus nemen of een naïeve houding aannemen kan destructieve gevolgen hebben. Voorkom dat je 'verslaafd aan de verslaafde' wordt. Daardoor wordt het negatieve gedrag alleen maar versterkt. Het vraagt heel van ouders, verzorgers of familieleden maar durf in de spiegel te kijken. Stel jezelf vragen als "wat kan ik doen, hoe kan ik dat doen". Schaam je niet en veroordeel jezelf niet. Het kan zijn dat je fouten gemaakt hebt of dingen niet opgemerkt hebt maar trek een grens en kijk vooruit. Durf zelf ook te veranderen als dat nodig is want dat zorgt ook voor gedragsverandering bij je kind. Verwacht niet dat het van de ene op de andere dag opgelost is maar wees ervan bewust dat het jaren gaat duren. Maar laat je daardoor niet verlammen en blijf slechts bij de dag. Plan voor jezelf leuke dingen en schrijf voor jezelf een actielijst met punten die je moet doen de komende tijd.

Voedingsbodem in het puberbrein voor drugsgebruik

Elk individu is uniek en niet iedereen zal verslaafd worden aan drugs. Als men uiteindelijk verslaafd wordt op latere leeftijd dan is de kans groot dat het een verdovend middel is. De reden hiervan is het feit dat vooral jongeren tijdens de pubertijd excessief stimulerende middelen consumeren. Hierbij valt te denken aan energydrinks, prikkels van social media en games. Deze aspecten hebben invloed op het puberbrein. Het puberbrein dat nog volop in ontwikkeling is wordt blootgesteld aan te veel spanning. Die spanning moet op een natuurlijke wijze weer een uitweg vinden. Wat echter niet het geval is.

Ontspanning, effect van drugsgebruik

Wanneer een jongere met alcohol of cannabis in aanraking komt ontwikkelt hij of zij een onnatuurlijke ontspanning. Hierdoor ontstaat het risico voor het ontwikkelen van een verslaving en het experimenteren met verschillende soorten drugs. Jongeren komen zo bewust, onbewust of onder groepsdruk in een cirkel van verslaving terecht. Als deze ontwikkeling de gelegenheid krijgt om het puberbrein als het ware te 'programmeren' zal het op latere leeftijd moeilijker zijn om het gebruik aan te pakken.

Drugsgebruik aanpakken of behandelen
Hoe eerder de voedingsbodem aangepakt wordt, des te groter de kans dat een verslaving voorkomen kan worden. We kunnen dus stellen dat tijdens de puberteit vroege signalen en experimenterend drugsgebruik het beste aangepakt kan worden van buitenaf en een 'ontwikkelde' verslaving op latere leeftijd langdurig van binnenuit behandeld moet worden.

Interventie bij drugsgebruik
Het kan zijn dat het regelmatig testen en een normale benadering niet het gewenste resultaat heeft. Dan kan een interventie uitkomst bieden. Dit is een ingrijpende vorm om de persoon in kwestie te confronteren met zijn of haar gedrag. Een interventie heeft altijd het effect dat de boodschap om hulp te zoeken goed doorkomt. Dat is soms nodig om de ander bewust te maken van het destructieve gedrag. Niet alleen de kwaliteit van leven van de gebruiker gaat achteruit maar ook het leven van de omgeving staat onder hoge spanning.

Machteloosheid bij drugsgebruik

Ondanks interventie's of andere vormen van hulpverlening kan het zijn dat het drugsgebruik toch doorgaat en de verslaving hardnekkiger wordt. Als ouders en omstanders kom je in een fase van het accepteren van de machteloosheid. Dit kan een lang en moeilijk proces zijn. Zoek hulp bij bijvoorbeeld een zelfhulpgroep van Al Anon, Moedige Moeders of Stichting Coke van Jou. Er zijn verschillende mogelijkheden om als naaste van iemand met een verslaving zelf weerbaarder te worden. Dit kan een moeilijke stap zijn omdat men vaak denkt dat de ander met de verslaving moet veranderen. Maar onderschat niet wat je als naaste kunt bijdragen om de ander te motiveren om het drugsgebruik of de verslaving aan te pakken.

Lees verder

• Zeven dimensies van verslaving bij jongeren
• Verslaving is een complexe onbegrepen ziekte
• Weerbaarheid kan verslaving onder jongeren voorkomen
• Verschillen tussen Crystal Meth XTC en Amfetamine
• Dopamine, endorfine en medicatie bij verslaving