Ziekte van Crohn: oorzaken, symptomen, behandeling, prognose

De ziekte van Crohn is een chronische ontsteking van de darm. De ziekte begint meestal tijdens de puberjaren en keert steeds terug. Wat zijn de oorzaken en symptomen van de ziekte van Crohn, hoe kan de ziekte behandeld worden en hoe is de prognose? Wat zijn de verschillen tussen ziekte van Crohn en colitis ulcerosa?

Inhoud artikel

• Spijsverteringskanaal
• Ziekte van Crohn
• Oorzaken ziekte van Crohn
• Symptomen ziekte van Crohn
• Complicaties ziekte van Crohn
• Diagnose ziekte van Crohn
• Behandeling ziekte van Crohn
• Prognose ziekte van Crohn
• Verschillen tussen de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

Spijsverteringskanaal

Het spijsverteringskanaal is de weg die het eten gaat van de mond tot de anus. Onderdelen van het spijsverteringskanaal: mond, keel, slokdarm, maag, dunne darm, dikke darm, endeldarm. Spieren trekken samen en drijven het eten voort, dit wordt ook wel peristaltiek genoemd. Het voedsel kan maar één kant op, kringspieren zorgen ervoor dat het geen andere kant op gaat. Kringspieren bevinden zich onderin de slokdarm, bij de uitgang van de maag, aan het einde van de dunne darm en bij de anus.

Ziekte van Crohn

De naam van de ziekte, Crohn, komt van B.B. Crohn, een Amerikaanse arts (1884). Het is een chronische ontsteking van de darm. Meestal worden het laatste gedeelte van de dunne darm en het grootste gedeelte van de dikke darm aangedaan. Vaak zie je een ontsteking op meerdere plekken en zijn de stukken ertussen niet of een klein beetje aangedaan. In het verleden dacht men dat de ziekte alleen voorkwam in het laatste gedeelte van de dunne darm en werd de naam ileitis terminalis gebruikt. Later bleek dat het ook kon voorkomen in andere delen en werd het enteritis regionalis. De ziekte begint meestal tussen de veertien en de dertig jaar en komt soms in families voor. Het geslacht is geen factor van betekenis, maar bij vrouwen verloopt de ziekte vaak wat heftiger.

Oorzaken ziekte van Crohn

Het is niet bekend wat nu precies de oorzaak is van de ziekte van Crohn. Erfelijke factoren lijken invloed te hebben, circa een op de tien personen met de ziekte van Crohn heeft één of meerdere mensen in de familie met dezelfde kwaal of een andere ziekte met ontstekingen die zich in het spijsverteringskanaal bevinden. Als gevolg van een verstoord afweersysteem kunnen er ontstekingen in de darmen ontstaan. Verder lijkt het erop dat bepaalde bacteriën een rol spelen bij het ontstaan van de ziekte van Crohn. Roken is een risicofactor: bij rokers komt de aandoening circa drie keer zo veel voor als bij mensen die niet roken. Tot slot kan stress een rol spelen, niet als veroorzaker, maar stress kan de klachten negatief beïnvloeden.

Symptomen ziekte van Crohn

De klachten kunnen per persoon heel erg wisselen. Vaak heeft iemand er het hele leven lang last van, maar er zijn wel perioden van weinig tot geen klachten. Een aanval kan heel heftig zijn en kan wel een paar weken tot maanden aanhouden.

Klachten:

• Buikloop;
• Er kan bloed of slijm bij de ontlasting zitten;
• Een verhoogde lichaamstemperatuur;
• Verlies van gewicht;
• Pijn, krampen in de buik;
• Een vermoeid gevoel;
• Algehele malaise.

Bij ongeveer één op de tien personen gaat de ziekte van Crohn gepaard met andere aandoeningen die verband houden met de ziekte. Het kan gaan om: artritis, aandoeningen van het oog, galstenen, nierstenen, ziekten van de lever en uitslag op de huid. Bij opvlammingen van de ziekte van Crohn kunnen ook de klachten buiten het maag-darmstelsel erger worden.

Complicaties ziekte van Crohn

• Perianaal abces: een ontsteking in de anale zone.
• Een darmafsluiting kan ontstaan door verdikking van de wand van de darm.
• Als de dunne darm is aangetast kunnen voedingsstoffen moeilijk worden opgenomen, dit kan leiden tot anemie of een tekort aan vitaminen.
• Bij een aanhoudende beschadiging van de dikke darm zou je mogelijk meer kans hebben op kanker van de dikke darm

Diagnose ziekte van Crohn

Als gedacht wordt aan de ziekte van Crohn dan zal kan er een endoscopie van de darm worden verricht. Mogelijk worden er monsters genomen van het weefsel van de wand van de darm. Is er sprake van een aangedane dunne darm dan kunnen er röntgencontrastfoto’s worden genomen.

Behandeling ziekte van Crohn

Gaat het om een milde aanval dan worden er meestal middelen tegen de pijn gegeven en iets tegen de dunne ontlasting. Is er sprake van een plotselinge aanval dan kunnen corticosteroïden worden voorgeschreven, de dosis zal verminderd worden als de verschijnselen minder worden. Bij heftige verschijnselen is een opname in het ziekenhuis nodig, de corticosteroïden kunnen dan intraveneus worden gegeven. Bij zware aanvallen kan voedsel via een sonde worden gegeven. Veel mensen met de ziekte van Crohn moeten uiteindelijk geopereerd worden. Bij deze operatie wordt het aangedane gedeelte van de darm weggenomen en de uiteinden die gezond zijn, worden aan elkaar vastgemaakt. Een operatie wordt uitgevoerd als er geen andere oplossing is, het deel wat overblijft kan namelijk ook weer getroffen worden door de ziekte van Crohn. Bij een aantal mensen zal (tijdelijk) een stoma geplaatst moeten worden. Dit is een kunstmatige darmuitgang op de buikwand.

Prognose ziekte van Crohn

De ziekte van Crohn duikt steeds weer op. Ongeveer zeven van de tien personen met de ziekte van Crohn worden uiteindelijk geopereerd. De te verwachten gemiddelde duur van het leven kan iets bekorten door complicaties en operaties. Regelmatige controle (endoscopie) kan nodig zijn om in de gaten te houden of er geen kanker van de dikke darm ontstaat.

Verschillen tussen de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

• Ook bij colitis ulcerosa is de dikke darm ontstoken. De aandoeningen verschillen van elkaar doordat bij de ziekte van Crohn de ontstekingen door alle lagen van de darm kunnen gaan. Hierdoor kunnen diepe zweren (fistels) ontstaan, bij colitis ulcerosa ontstaan alleen ontstekingen aan de oppervlakte.
• De ziekte van Crohn kan in het gehele spijsverteringskanaal voorkomen, bij colitis ulcerosa alleen in dikke darm en endeldarm. Bij de ziekte van Crohn kunnen ook organen buiten het spijsverteringskanaal zijn aangedaan zoals ogen en gewrichten.
• Bij de ziekte van Crohn kunnen gezonde delen afwisselen met gebieden die ontstoken zijn, bij colitis ulcerosa is de darm aaneengesloten ontstoken.
• Bij de ziekte van Crohn kunnen vernauwingen in de darm ontstaan, dit is bij colitis ulcerosa bijna nooit het geval.