Baarmoederhalskanker is niet altijd hopeloos

Als je niet regelmatig op controle gaat bij een gynaecoloog, is de kans klein dat uw baarmoederhalskanker in en vroeg stadium zal worden ontdekt. De klachten duiken dan ook pas erg laat op en zijn dan zelfs nog erg beperkt. Er zijn gelukkig hoe langer hoe betere methodes voorhanden om vergevorderde baarmoederhalskanker te genezen. Alle ogen zijn nu gericht op de boogtherapie, waarvan de eerste resultaten erg hoopgevend zijn. Enkele feiten op een rij. Als je meer vaginaal vocht verliest als anders of een beetje bloed na het seksueel contact, kan dat wel eens wijzen op een tumor in de baarmoederhals. Het probleem is dat de tumor op dat moment meestal al in een dermate vergevorderd stadium verkeerd dat opereren uitgesloten is. Zo snel kan het gaan. Gelukkig staat de wetenschap niet stil en zijn er hoe langer hoe meer methoden voorhanden om tumoren en zelfs uitgezaaide tumoren te verwijderen.

Wegsnijden van de tumor

Een tumor wegsnijden kan in principe enkel indien ze zich nog niet buiten baarmoederhals heeft verspreid. Wanneer dit wel het geval is, is het voor een chirurg erg moeilijk om de tumor los te maken uit het weefsel waarin het zit vergroeid. Bij een dergelijke ingreep wordt samen met de tumor de gehele baarmoeder mee weggesneden en het weefsel er rond. Daarbovenop worden ook de klieren in het bekken mee verwijderd. Je weet immers pas nadat het orgaan is verwijderd of alle resten van de tumor daadwerkelijk weg zijn. Het weefsel en de klieren worden grondig geïnspecteerd of het gezwel zich daar eventueel ook heeft in uitgezaaid. Als dat niet het geval is, stopt voor de patiënt de behandeling. Zoniet zal er nog bestraling nodig zijn om teruggroei te voorkomen. Ook de blaas en de endeldarm krijgen een kijkoperatie om uit te sluiten dat er nog sporen terug te vinden zijn van de tumor. Jammer genoeg zijn een groot deel van de patiënten al in dermate ver stadium gevorderd alvorens de tumor wordt ontdekt. Wegsnijden is dan uitgesloten.

Bestraling van de tumor

Wanneer de tumor te ver is uitgezaaid of groter is dan vier centimeter, kan hij niet meer operationeel worden verwijderd en dient hij eerst bestraald te worden. Men krijgt dan een combinatie van chemotherapie en radiotherapie. Bij de chemotherapie krijgt de patiënt een radiosensitizer toegediend die de cellen gevoelig maakt voor bestraling. De kwaadaardige cellen, maar spijtig genoeg ook de goedaardige cellen. Bij de daaropvolgende radiotherapie worden al deze cellen dan bestraald. En zo wordt naast de baarmoederhals ook de lymfeklieren bestraald. De lymfeklieren is dan ook de eerste plaats waar de uitzaaiingen plaatsvinden. Deze lymfeklieren liggen echter op een ongelukkige plaats tussen de dunne darm en de blaas. De dunne darm en de blaas worden uiteraard ook in zekere mate mee bestraald, hetgeen niet zonder gevaar is, daar deze organen niet bestand zijn tegen een hoge stralingsdosis. Bijgevolg kan de arts niet anders dan de dosis zo laag mogelijk te houden, maar dat heeft eveneens als gevolg dat de tumor onvoldoende bestraald kan worden. Als men de uitzaaiingen onder controle kan krijgen de tumor klein genoeg, kan deze daarna operationeel verwijderd worden.

Bestraling via brachytherapie

Vaak kiezen artsen bij baarmoederhalskanker voor brachytherapie. Hierbij wordt er ingekapseld radioactief materiaal in of nabij de tumor ingeplant die daar lokaal bestraling afgeeft. Hierdoor kan men lokaal met een erg hoge dosis bestralen, waarbij de omliggende weefsels grotendeels worden gespaard. Door de hogere dosis zijn er dan echter ook meer nevenwerkingen. Vooral de urineleider wordt door deze bestraling erg belast.

Bestraling via boogtherapie

Intensiteitsgemoduleerde arctherapie of boogtherapie is de nieuwe hoopgevende bestralingsmethode voor baarmoederhalskanker. Het is een nieuwe vorm van uitwendige bestraling, waarbij het bestralingstoestel continu rond de patiënt draait en in beweging zijnde voortdurend zijn dosis kan aanpassen. Dit heeft het grote voordeel dat je meer stralingsbundels kunt concentreren op de tumor en op de lymfeklieren en een lage dosis kunt richten op omliggende organen om zo schade te vermijden. Dankzij de driedimensionale informatie van de nieuwe beeldvormingtechnieken kan men perfect zien waar de tumor zich bevindt. Bij 75% van de behandelde patiënten is na deze behandeling de tumor dermate gekrompen dat ze met een operatie kan worden verwijderd. Dit cijfer ligt opmerkelijk hoger dan bij de andere bestralingstechnieken hierboven beschreven. Bij 80% van de geopereerde patiënten kon na verwijdering van de baarmoeder en de klieren, niets meer van de tumor teruggevonden worden. En na twee jaar was niemand van de patiënten hervallen ter hoogte van het behandelde gebied.