Uitzaaiingen bij kanker: Wat is het en wat zijn de gevolgen?
Vaak treden bij kanker uitzaaiingen op naar andere plaatsen in het lichaam dan waar de ziekte zich in eerste instantie ontwikkelt. Zo kan bijvoorbeeld borstkanker uitzaaien naar de hersenen of longen en kan darmkanker uitzaaiingen geven in de lever. Het gebeurt ook dat in het lichaam uitzaaiingen worden gevonden en niet duidelijk is waar de primaire tumor zich bevindt. Wat zijn uitzaaiingen, bij welk type kanker komen ze voor, waar treedt uitzaaiing op en wat zijn de gevolgen van metastasen?
Wat zijn uitzaaiingen of metastasen nu precies?
Uitzaaiingen of metastasen zijn het gevolg van tumoren ofwel kwaadaardige gezwellen ergens in het lichaam. Via de lymfeklieren of het bloed worden kankercellen naar andere delen van het lichaam getransporteerd, waar ze vervolgens verder gaan groeien en woekeren. Zo kunnen er in de lever dus bijvoorbeeld kankercellen vanuit de dikke darm terecht komen. Afhankelijk van de route, die de uitzaaiing kiest, via de lymfvaten of het bloed, belanden de tumorcellen op specifieke plaatsen in het lichaam, die per type kanker kunnen verschillen. Bij uitzaaiing via de lymfeklieren is de "primaire vorm van kanker" vaak in de nabije omgeving te vinden, terwijl bij verspreiding via het bloed de kankercellen verder weg kunnen worden getransporteerd.In welke organen of plaatsen in het lichaam kunnen uitzaaiingen optreden?
Er is geen sluitend verband tussen de plaats van de oorspronkelijke tumor en waar uitzaaiingen in het lichaam optreden. Wel is het zo dat het bij bepaalde typen kanker afhankelijk van de wijze van verspreiding vaker voorkomt dat er uitzaaiingen in een bepaald deel van het lichaam voorkomen dan bij andere vormen van kanker. Waar een uitzaaiing van een tumor terecht komt, die via de lymfeklieren wordt verspreid is afhankelijk van de plaats van het dichtstbijzijnde lymfeklierstation (hals, oksels, luchtpijp, longen, darmen en buikholte). Het bijgaande schema geeft een indicatie:| Primaire plaats van de tumor in het lichaam | Uitzaaiing via de lymfeklieren | Uitzaaiing via het bloed |
|---|---|---|
| Borstkanker | Oksel, sleutelbeen en boorstbeen | Longen, lever, huid, botten en hersenen |
| Hersentumor | Meestal geen verspreiding via de lymfen | Lever, longen en andere plaatsen in de hersenen |
| Kanker van de dikke darm | Buik | Lever, longen, buikvlies en botten |
| Pancreas (alvleesklier) kanker | Buik | Lever en longen |
| Huidkanker (melanoom) | Afhankelijk van de plaats van het melanoom, o.a. lies, hals of oksel | Longen, huid, lever en hersenen |
| Baarmoederhalskanker | Buik, lies | Longen, botten en lever |
| Prostaatkanker | Buik | Longen, botten en lever |
| Longkanker | Longen en borstkas | Botten, lever, bijnieren en hersenen |
Wat zijn de symptomen of tekenen van uitzaaiingen in het lichaam?
Uitzaaiingen of metastasen geven in het begin niet altijd klachten en de specifieke klachten kunnen heel erg verschillen afhankelijk van waar in het lichaam de uitzaaiing of uitzaaiingen zich bevinden. Wanneer de metastasen gaan groeien zullen ze meer druk uitoefenen op hun omgeving of binnen groeien op plaatsen waar ze niet horen. Dit kan tot pijn of bloedingen leiden op die specifieke plek in het lichaam waar de uitzaaiingen zich bevinden.Een uitzaaiing naar de lever kan klachten geven, die op hepatitis lijken. Wanneer een metastase bijvoorbeeld in de wervelkolom belandt, neemt de druk op het ruggenmerg toe, waardoor verlies van kracht in de benen of afname van gevoel in de ledematen kunnen optreden. Uitzaaiing naar de hersenen kan onder andere leiden tot duizeligheid, ernstige hoofdpijn en epileptische aanvallen.
Hoe wordt uitzaaiing van kanker behandeld?
Over het algemeen worden uitzaaiingen hetzelfde behandeld als de oorspronkelijke of primaire kanker in het lichaam. Als er sprake is van uitzaaiing van baarmoeder kankercellen naar de longen, zullen deze cellen in de longen worden behandeld alsof het baarmoederkanker is en niet als longkanker.
Bron: National Cancer Institute, Wikimedia Commons (Publiek domein)Vaak leidt het ontstaan van metastasen in andere delen van het lichaam tot een samenwerking van verschillende specialisten, omdat de kanker zich in dit geval niet meer beperkt tot dat deel van het lichaam, waar de behandelend specialist met name deskundig in is.
Wat zijn de gevolgen van kanker, die is uitgezaaid?
De prognose van een uitgezaaide kanker is meestal slechter dan die van kanker zonder metastasen. Maar ook hier is het bepalend hoe de therapie voor de primaire vorm van kanker aanslaat. Als er sprake is van een agressieve, snel groeiende tumor kan het verloop ongunstiger zijn. Wanneer het mogelijk is om de initiële vorm van kanker goed te behandelen en uitzaaiingen snel worden ontdekt blijven hun gevolgen ook beperkt. Het is in ieder geval belangrijk om bij een bestaande diagnose van kanker alert te zijn op tekenen, die op uitzaaiing zouden kunnen wijzen, zodat er snel behandeld kan worden. Maar hetzelfde geldt natuurlijk ook wanneer er wel klachten bestaan, die wijzen op uitzaaiingen maar er (nog) geen veroorzaker in het lichaam is geïdentificeerd.Gerelateerde artikelen
Hersenkanker: Hersentumoren en uitzaaiingen naar de hersenenEr bestaan verschillende vormen van hersenkanker. Een hersentumor ontstaat in de hersenen zelf maar er bestaat ook herse…
Botkanker: Vormen, symptomen en behandelingBotkanker kent vele uitingsvormen. Botkanker bij volwassenen is dikwijls een uitzaaiing van een ander type kanker, dat e…
Uitzaaiingen bij verschillende soorten kankerAls er tumorcellen worden losgelaten door het oorspronkelijke kankergezwel noemen we dit een uitzaaiing of in medische t…
Metastasering carcinoom, symptomen en behandelingEen carcinoom is een kwaadaardig gezwel, ook wel woekering of tumor genoemd. Wanneer dit kwaadaardig is spreken we ook w…
VerkoudheidsvirusVerkoudheid is een besmettelijke virusziekte die veel voorkomt; in ons land alleen al miljoenen keren per jaar. Een juis…
Jouw angststoornis behandelen: welke therapieën zijn erAngst kan je verlammen, je kwaliteit van leven beperken. Maar met een angststoornis ben je niet alleen. Veel mensen hebb…Bronnen en referenties
- Inleidingsfoto: Skeeze, Pixabay
- Afbeelding bron 1: National Cancer Institute, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Reacties
Johan, 10-04-2012
Jammer dat veel mensen het zichzelf aandoen, en nadien natuurlijk spijt hebben. De rokers, de drinkers, de fast food en junk eters. Allemaal zaken die je niet kunt doen, om gezonder te leven!
Reactie infoteur, 10-04-2012
Hoewel er een correlatie bestaat tussen roken en longkanker is er niet altijd een oorzakelijk verband. Op het gebied van drinken en het eten van fast food is er helemaal geen verband aangetoond met het ontstaan van kanker in het lichaam.
Petra, 21-09-2010
Bij mijn moeder is in 2006 een oogmelanoom geconstateerd. Haar oog is verwijderd. OP 4 mei jl is er een vlek op de lever gezien. Metastasen van een oogmelanoom zijn niet te behandelen en haar doodvonnis is getekend. Hoe ga je hier mee om? Elke dag is er 1, wat zal het pad wat we moeten bewandelen… De pijnmedicatie is gestart en vandaag zal de medicatie verhoogd worden. Ze heeft pijn rond de maag en uitstralend naar de rug, een opgezollen buik en is misselijk. Wij hebben gekozen voor kwaliteit van leven en ons doel is geen pijn. Ik ben bang haar te verliezen en de onzekerheid maakt het nog moeilijker.
Reactie infoteur, 21-09-2010
Lieve Petra,
Wat verschrikkelijk voor jullie! Ik kan me heel goed voorstellen dat dit dingen zijn die eigenlijk helemaal niet te dragen zijn. Zoveel verdriet, angst en pijn; we zijn toch helemaal niet in staat om dat het hoofd te bieden?
Ik kan niets zeggen om het beter te maken maar ik wou dat ik dat wel kon doen…
Heel veel sterkte en liefde gewenst!
Sterretje999
F. de Haan, 13-07-2010
Mijn vrouw heeft 5 uitzaaingenin de wervelkolom, de primaire kanker is niet te vinden. op het ogenblik heeft ze weinig pijn maar wel heeft ze vaak een slapend gevoel in de benen en kan ze moielijk haar plas ophouden, weinig of geen gevoel in de blaas.
wat is uw meing hierover
Reactie infoteur, 14-07-2010
Geachte heer de Haan,
Ik ben geen arts en kan u hierop dan ook helaas geen tevredenstellend antwoord bieden. Ik vrees dat alleen een medicus u en uw vrouw hiermee afdoende kan helpen.
Wanneer u ontevreden bent over de artsen, die uw vrouw behandelen wil ik u wel aanraden om te kiezen voor een second opinion bij een universitair ziekenhuis (dat wordt vergoed door de ziektekostenverzekeraar en hierop heeft u recht) of voor een full body scan via een particulier ziekenhuis (bijvoorbeeld in Duitsland bestaan hiervoor goede mogelijkheden). Ook dit wordt soms vergoed; de kosten bedragen circa 1000 EUR.
Het lijkt me namelijk voor de behandeling van uw vrouw essentieel dat ook de primaire kanker wordt getraceerd, zodat ze adequaat kan worden behandeld.
Zorg ervoor dat u de juiste mogelijkheden benut om uw vrouw het allerbeste te bieden. Het is tenslotte ontzettend belangrijk!
Ik wens zowel u als uw echtgenote heel veel sterkte, geluk en kracht toe om deze vreselijke ziekte te bevechten!
Met warme groet,
Sterretje999
Henriette Jansen, 11-01-2010
Hallo, heb jaren terug nl in 2002 borstkanker gekregen met oksel ruiming, geen chemo en geen bestralingen,
nu blijkt dat ik uitzaaiingen heb in de botten en in de longen, en moet nu morgen beginnen met chemo, wat dent u hierover? vr gr henriette:
Reactie infoteur, 11-01-2010
Beste Henriette,
Ik denk hier vooral over dat ik het verschrikkelijk vind voor jou en degenen, die belangrijk voor je zijn. Het moet afschuwelijk te zijn om net wanneer je een beetje een gerust gevoel hebt gekregen zo'n boodschap te krijgen. Wat afschuwelijk voor je!
Waarschijnlijk was er al sprake van uitzaaiing destijds maar het kan ook zijn dat er toch iets is blijven zitten in die oksel. Wat ik in ieder geval zou laten checken is of de uitzaaiingen metastasen zijn van borstkanker of van een andere vorm van kanker. Want hoe onlogisch het ook klinkt: Er zit zoveel tijd tussen dat ook een nieuwe vorm van kanker elders in het lichaam verantwoordelijk zou kunnen zijn voor deze, nieuwe, uitzaaiingen. De behandeling moet aansluiten bij de primaire vorm van kanker dus laat dit alsjeblieft checken voordat je met behandeling begint.
En kies voor het beste ziekenhuis dat je kunt bereizen met de nieuwste technologie. Zorg dat je de allerbeste zorg krijgt die er te krijgen is.
Ik wens jou en je familie enorm veel sterkte toe en ik hoop dat je na deze veldslag definitief beter wordt en achterover kunt leunen in de wetenschap dat het nu echt goed is. Voor altijd.
Heel veel goeds gewenst voor jou, Henriette!
Sterretje999
Laatste update: 15-02-2012
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Ziekten
Bronnen en referenties: 2
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.