Het verloop van aids zonder medicatie

Wat is aids? De term aids staat voor Acquired Immune Deficiency Syndrome, of Verworven Immuun Deficiëntie Syndroom. Dit betekent dat het afweersysteem van de mens niet meer goed functioneert. Het afweersysteem houdt normaal gesproken infecties tegen. Bij een infectie met een virus maakt je lichaam antistoffen aan, die de indringer doden. Maar het aids-virus is zo sterk dat het lichaam daar niet in slaagt. Het taaie virus doet vervolgens zijn verwoestende werk en breekt het afweersysteem af. Gevolg: infecties. Als iemand daar heel veel last van krijgt, dan krijgt hij de diagnose aids.

HIV

Maar aids wordt ergens door veroorzaakt, namelijk het HIV-virus. Hiv staat voor Humaan Immuundeficiëntie Virus, ook wel aids-virus genoemd. Er bestaan verschillende soorten hiv, SI en NSI. SI staat voor Syncytium Inducerend, oftewel celklontering veroorzakend. De SI variant van hiv veroorzaakt in een bepaalde laboratoriumopstelling samenklontering van CD4-cellen. NSI staat voor Non Syncytium Inducerend, oftewel niet celklontering veroorzakend.

Hiv-positieven bij wie de SI variant van hiv dominant is geworden, worden (zonder gebruik van hiv-remmers) doorgaans eerder ziek dan hiv-positieven bij wie de NSI-variant de overhand heeft. De SI-variant lijkt dus wat agressiever hiv te zijn.
Het virus breekt het afweersysteem af. Het lichaam wordt daardoor vatbaar voor allerlei infecties en bepaalde vormen van kanker, waartegen het anders wèl bestand zou zijn.

Het verloop van een hiv-infectie bij een volwassene zonder gebruik van medicatie valt in te delen in 6 stadiums:

1. De primaire hiv-infectie
2. De vroegtijdige hiv-ziekte
3. De asymptomatische infectie
4. De vroegtijdige symptomatische infectie
5. Het aids-stadium
6. De gevorderde hiv-infectie

De primaire hiv-infectie

Drie tot zes weken nadat het virus in het lichaam is binnengedrongen, volgt de primaire hiv-infectie (acute infectie). Bij 50 tot 90% van de hiv-patiënten krijgt een infectiebeeld op dat zeer sterkt lijkt op griep: hoge koorts, hoofdpijn, keelpijn, rillingen, moeheid, spier- en/of gewrichtspijn.

Na één tot twee weken verdwijnen deze klachten meestal. Vaak zal een patiënt naar de dokter gaan met deze symptomen maar slechts zelden wordt hierbij aan de mogelijkheid van een hiv-infectie gedacht. Deze symptomen zijn immers erg algemeen en kunnen bij elke infectie voorkomen. 10 tot 50 % van de hiv-patiënten worden helemaal niet ziek tijdens de primaire hiv-infectie. Tijdens de primaire hiv-infectie is de virusconcentratie zeer hoog en zaait het virus zich uit over het gehele lichaam. Als reactie maakt het lichaam antistoffen aan. Zodra er antistoffen in het bloed zitten, wordt er gesproken van seropositiviteit. Na drie weken tot zes maanden heeft de meerderheid van de patiënten antistoffen aangemaakt.

Deze antistoffen slagen erin een groot aantal virussen te vernietigen. De virusconcentratie zal dus terug gaan dalen en het aantal T4-cellen herstelt zich langzaam, maar bereikt niet meer het niveau van voor de besmetting. (T4-cellen zijn bepaalde afweercellen waarin het virus zich nestelt. Het aantal resterende T4-cellen is een graadmeter voor de mate waarin het afweersysteem is aangetast door hiv)

De vroegtijdige hiv-ziekte

Deze periode bestrijkt ongeveer de eerste zes maanden na de besmetting. Er komt geleidelijk een evenwicht tot stand tussen de aanval van het virus en de weerstand van het lichaam. Na zo’n zes maanden zal het afweersysteem tot zijn maximale capaciteit zijn hersteld en bereikt het niveau van activiteit van het virus zijn laagste waarde. Op dat moment heeft men er al een zeer goed idee van hoe actief het virus is en hoe ernstig het immuunsysteem beschadigd werd. Op dat moment kan er vrij goed worden voorspelt hoe de ziekte zal verlopen zonder medicatie.

De asymptomatische infectie

Tijdens deze fase heeft de patiënt geen lichamelijke klachten of verschijnselen. Maar er gebeurd wel wat in het lichaam. Dagelijks worden ongeveer 1 miljard T4-cellen vernietigt door het virus. Het lichaam reageert hierop door een gelijkwaardige hoeveelheid T4-cellen aan te maken, maar slaagt daar niet helemaal in. Jaarlijks daalt het aantal T4-cellen en neemt de virale activiteit (het niveau van activiteit van het virus) geleidelijk aan toe. Deze fase duurt gemiddeld 6 jaar.

De vroegtijdige symptomatische infectie

Naarmate het aantal T4-cellen afneemt, wordt ook het immuunsysteem van het lichaam zwakker. Als het aantal T4-cellen onder de 500 per mm³ daalt, komen de symptomen van de infectie opzetten. Een heleboel ziekten steken de kop op: aften, herpes, zona, impetigo (huidinfectie), eczema, bacteriële sinusitis, pneumonie (longontsteking), tuberculose zijn enkelen van de mogelijke ziekten. Mensen met een gezond afweersysteem kunnen deze ziekten ook krijgen, maar het verschil is dat de verschijnselen bij hiv-patiënten vaak heviger zijn, langer duren en dat zij minder goed reageren op medicatie dan gezonde mensen. Na verloop van tijd tast de ziekte de algemene conditie aan. Tegen het einde van deze fase verschijnen ernstige symptomen zoals diarree, koorts, vermagering en moeheid.

Het aids-stadium

Als het aantal T4-cellen onder de 200 per mm³ daalt, kan het aids-stadium optreden. Hierbij zullen ziektes de kop opsteken, die bij gezonde mensen geen problemen geven. Vooral de longen, darmen, hersenen en ogen worden aangetast. Zelfs een diarree kan uitdroging en dus de dood veroorzaken. In ontwikkelingslanden sterven de meeste mensen dan ook aan deze infecties bij gebrek aan medicatie. Naast deze infecties treden ook kankers op, die minder levensbedreigend zijn: lymfomen, Kaposi sarcoom, gezwellen aan de baarmoeder en de aars. Lymfeklierkanker komt het meest voor omdat hiv vooral in de lymfeklieren schuilt.

De gevorderde hiv-infectie

Uiteindelijk begeeft het immuunsysteem het helemaal. Het aantal T4-cellen daalt onder de 50 per mm³. Dit is de fase in van de gevorderde hiv-infectie. De levensverwachting is dan nog slechts 1 tot 1,5 jaar.