Soorten chirurgie

Wat betekent uw chirurgische ingreep en behandeling precies? Er zijn maar liefst zes soorten van chirurgie. Alle vormen van chirurgie hebben hun eigen kenmerken en specifieke toepassingen. De risico’s liggen bij elke vorm van chirurgie vaak verschillend. Veel is mogelijk, van open chirurgie en endoscopie tot plastische chirurgie, bronchoscopie en laser chirurgie. Wat is de betekenis van dit alles?

Soorten en vormen van chirurgie

De medische kennis neemt steeds verder toe en daarmee ook de technieken en specialisaties. De ene ingreep zal relatief klein zijn en bijvoorbeeld kunnen worden gedaan door een huisarts of centrum van medische zorg. De grote operaties worden altijd in ziekenhuizen uitgevoerd. Aan deze grote operaties gaat vaak veel lichamelijk onderzoek vooraf. In zijn algemeenheid kunnen we binnen de grote operaties zes vormen van chirurgie onderscheiden:

• De open chirurgie;
• De endoscopische chirurgie;
• De microchirurgie;
• De laser chirurgie;
• De plastische chirurgie;
• De transplantatie chirurgie.

Open chirurgie

De open chirurgie is de bekendste vorm van operatief ingrijpen. De meeste operaties zijn namelijk open operaties. Bij de open operatie wordt een snede, incisie, bij de patiënt gemaakt. Deze moet groot genoeg zijn om het operatiegebied goed toegankelijk te maken en het omliggende weefsel goed zichtbaar. De chirurg kan zo met meer zekerheid bepalen hoe groot het toepassingsgebied en de inwendige schade is. Nadeel van deze vorm van opereren is dat er meestal een groot litteken achter blijft en er sprake is van behoorlijk bloedverlies. Soms volstaat een lokale verdoving, maar meestal is sprake van algehele anesthesie.

Soorten van endoscopie

Endoscopische chirurgie noemen we ook wel kijk operaties. Hier is geen sprake van een groot litteken, omdat er enkele kleine openingen in het lichaam worden gemaakt. Door een opening wordt een kijk instrument, de scoop, ingebracht. Dit is een slang- of buisvormig instrument met een lichtje. Meestal zit er een mini camera ingebouwd. Door de andere kleine gaten worden instrumenten gestoken waarmee intern gepakt, gehapt of gesneden kan worden door middel van tangen en scharen. Soms wordt de scoop via een bestaande lichaamsopening naar binnen gebracht. Wanneer daarmee kan worden volstaan, is dat nog beter. De herstelperiode is vaak veel korter dan bij de open chirurgie en er is een minimum aan schade en functieverlies. Binnen de endoscopie onderscheiden we tien soorten van endoscopisch onderzoek. In alfabetische volgorde zijn dat:

De bronchoscopie

Met dit onderzoek kunnen de gehele luchtwegen worden onderzocht en bekeken.

De colposcopie

De colposcopie richt zich op het intern bekijken van de vagina, baarmoeder en baarmoederhals.

De cystoscopie

Bij de cystoscopie wordt in de blaas en plasbuis gekeken. Door de inbreng van een pijn verdovend middel is de endoscoop eenvoudiger naar binnen te brengen.

De gastroscopie

Bij de gastroscopie of oesofagoscopie worden de slokdarm en de maag onderzocht. Bij een oesofagoscopie wordt de binnenzijde van de slokdarm bekeken, bij een gastroscopie de binnenzijde van de maag en bij een duodenoscopie de binnenzijde van de twaalfvingerige darm.

De laparoscopie

De laparoscopie bekijkt de buikholte door middel van een laparoscoop.

De laryngoscopie

Onderzocht worden de keel, stembanden, strottenhoofd en het bovenste gedeelte van de luchtpijp.

De oesofagoscopie

Bij de oesofagoscopie wordt de binnenzijde van de slokdarm bekeken door middel van een gastroscoop die achter in de keel wordt aangebracht. De patient moet nuchter zijn. De ingreep kan leiden tot kokhalzen.

De otoscopie

Bij otoscopie wordt uw uitwendige oor en het trommelvlies bekeken.

De rectoscopie

Bij dit rectaal onderzoek wordt in de endeldarm gekeken, waarbij de laatste vijftien centimeter van de dikke darm wordt onderzocht. Meer specifiek is de sigmoïdoscopie, waarbij de endeldarm en het laatste gedeelte van de dikke darm worden onderzocht. Het is de bedoeling dat de blaas zich uitvouwt en daardoor beter bekeken kan worden.

De rhinoscopie

Bij deze scopie wordt in de neusholte gekeken. Ook is onderzoek mogelijk met de hulp van speciale spiegels. Het onderzoek vindt plaats via de neus of keel worden gedaan.

Microchirurgie

Bij de microchirurgie is het mogelijk om zeer klein en delicaat weefsel operatief aan te pakken. Het zijn zeer subtiele operaties, waarbij de chirurg het te opereren gebied voortdurend met de microscoop bekijkt en behandelt. Hij bedient de instelling van de microscoop met pedalen, waardoor hij zijn handen vrijhoudt voor de ingreep. Door het delicate werk, duren deze operaties vaak lang, en kan de herstelperiode ook langer uitvallen. Het succespercentage van de microchirurgie blijkt in de praktijk hoog, doordat het mogelijk is om direct zeer precies te werk te gaan.

De laser chirurgie

Laserstralen kunnen heel precies worden ingezet. Zeer kleine weefsel onderdelen kunnen met lasertherapie worden behandeld zonder dat het omliggende weefsel onnodig wordt beschadigd. Omdat de laserstraal zeer heet is, moet hij met zeer kleine stootjes worden toegepast, anders kan verbranding ontstaan. Deze therapie wordt veel toegepast in de gynaecologie. De laserstraal kan direct of via een endoscoop worden gericht op de te behandelen plek. Uitwendig wordt de lasertherapie ook gebruikt bij huid aandoeningen en het verwijderen van een tattoo.

De plastische chirurgie

Deze vorm van chirurgie heeft tot doel om het uiterlijk en de functie van het aangedane gebied zo veel mogelijk te herstellen en reconstrueren. Dit met zo min mogelijk littekenvorming. Het wordt om vele redenen toegepast. Bij ongelukken door verbranding, bij ouderen, bij het herstellen van de gevolgen een andere chirurgische ingreep zoals een borstamputatie, of bijvoorbeeld om cosmetische redenen. Zeker bij de plastische chirurgie om cosmetische redenen is het goed om u uitstekend te laten informeren over de ingreep en de mogelijke risico’s.

De transplantatie chirurgie

Soms faalt een intern orgaan zodanig dat herstel niet mogelijk is, maar moet worden overgegaan tot een transplantatie. Het kan daarbij bijvoorbeeld gaan om vitale organen als hart, lever en nieren, en soms ook de longen. Tegenwoordig komen nog veel meer onderdelen voor transplantatie in aanmerking, zoals beenmerg, het hoornvlies, of de pancreas. Noemt u maar op. De transplantatie is niet alleen bedoeld ter vervanging van een falend orgaan, maar ook ter algemene verbetering van de kwaliteit van leven van de patiënt. Zoals bekend is het niet eenvoudig om tijdig aan een vervangend orgaan te komen. De wachtlijsten kunnen groot zijn. Voor de patiënt vaak onaanvaardbaar groot.