Hoe voorkom je stress die uitmondt in een burn-out?

Door gezonde stress presteert u beter. Zodra de stress verdwijnt, daalt de spanningen kunnen lichaam en geest zich herstellen. Maar wat als de stress niet verdwijnt en langdurig aanhoudt? Wanneer is er sprake van ongezonde stress? Welke factoren kunnen de stress versterken? Hebt u in de gaten wanneer stress ongezonde vormen gaat aannemen? Neemt u uw lichamelijke stress klachten serieus?

Goede stress: gezond

Een bepaalde mate van stress is gezond. Iedereen met een gezonde mate van stress:

• Presteert beter,
• Is alerter en
• Kan veel doen in weinig tijd.

Zodra de oorzaak van stress verdwijnt, daalt de spanning en kunnen lichaam en geest zich herstellen van de stress.

Slechte stress: ongezond

Wat als de oorzaak van stress niet verdwijnt? Wat als de spanning in het lichaam niet kan dalen? Wat als lichaam en geest niet kunnen herstellen van de stress? Wat als de stress niet afneemt en constant aanhoudt? Dan spreken we over ongezonde stress. Ongezonde stress is:

• Als de stress te lang aanhoudt,
• Als de stress te vaak voorkomt,
• Als de stress te groot is en er onvoldoende gelegenheid is om tussentijds te herstellen van de stress.

Factoren die stress versterken

We hebben allemaal last van stress, van zowel gezonde als ongezonde stress. Als we teveel te maken hebben met slechte stress moeten we onze gezondheid goed in de gaten houden. Zeker als we factoren bezitten die de stress kunnen versterken.

Bekijk het volgende rijtje en kijk of u factoren bezit die stress (kunnen) versterken:

• Rookt u?
• Bent u te streng voor u zelf?
• Stelt u veel te hoge eisen aan uzelf?
• Moet u (te) perfectionistisch zijn van uzelf?
• Voelt u een grote verantwoordelijkheid voor alles en iedereen om u heen en gaat u daardoor over uw eigen grenzen heen?

Factoren die stress verlagen

Er kunnen echter ook factoren zijn die stress juist kunnen verlagen:

• Bent u assertief genoeg?
• Neemt u ruim voldoende rustmomenten?
• Zegt u vaak genoeg “nee”?
• Vraagt u om hulp als u hulp nodig heeft?
• Sport u 2 keer per week of beweegt u iedere dag?
• Eet u dagelijks gezond en houdt u er gezonde leefgewoonten op na?
• Gaat u efficiënt en effectief met uw beschikbare tijd om?

Burn-out

Een typische valkuil van stress is dat u vaak niet door hebt wanneer de dagelijkse stress ongezonde vormen gaat aannemen. En dus gaat u door. Totdat het te laat is. Langdurige en onophoudelijke stress kan iemand echt ziek maken en zelfs leiden tot een burn-out. Het lichaam moet herstellen van de stress. Als er geen gelegenheid meer is om zowel lichaam en geest te laten herstelen van de stress, neemt de spanning zulke hoge vormen aan dat iemand totaal opgebrand raakt. De energie is op.

Lichamelijke stress klachten

U kunt een burn-out voorkomen als u uw lichamelijke klachten goed in de gaten houdt. Het is tijd om krachtig op de rem te trappen en naar de huisarts te gaan als u last hebt van de volgende lichamelijke stress klachten gedurende een aantal weken:

• Buikpijn,
• Hoofdpijn,
• Rugpijn,
• Vreselijke vermoeidheid,
• Lage weerstand,
• Hartkloppingen,
• Hoge bloeddruk,
• Droge mond,
• Hyperventilatie,
• Maagzweer,
• Geen zin in seks.

Psychische stress klachten

Om burn-out te voorkomen, tijdens veel ongezonde stress, is het tijd om naar de huisarts te gaan, als u gedurende enkele weken last hebt van lichamelijke stress klachten en van psychische stress klachten. Psychische stress klachten kunnen zijn:

• Prikkelbaarheid,
• Slecht slapen,
• Huilbuien,
• Piekeren,
• Onrustig,
• (Vr)Eetbuien,
• Slechte concentratie,
• Gespannenheid,
• Angsten,
• Weinig zelfvertrouwen,
• Meer behoefte aan sigaretten en drank dan normaal.