Glucose en glucose-testers

Glucose meten we om te zien of onze bloedsuikerspiegel binnen de referentiewaarden ligt, onder meer als diabetes mellitus (suikerziekte) wordt vermoed. Door het meten van glucose kan men een te hoge of een te lage bloedsuikerspiegel vaststellen. Mensen met diabetes meten regelmatig hun bloedsuikerwaarden met glucose-testers.

Glucose of bloedsuiker

Glucose, ook wel bloedsuiker genoemd, voorziet ons lichaam van energie. Glucose komt in het bloed terecht als we koolhydraten verteren. Na elke maaltijd neemt de hoeveelheid glucose dus toe. Omdat glucose vanuit het bloed wordt opgenomen in de lichaamscellen, neemt de bloedsuikerspiegel na enige tijd weer af. Maar het lichaam kan bloedsuiker ook te traag of te snel afbreken. In die gevallen moeten de bloedsuikerwaarden streng worden gecontroleerd.

Verhoogde bloedsuikerwaarden

Zijn de bloedsuikerwaarden in het bloed langere tijd verhoogd, dan duidt dit op diabetes of suikerziekte. Is de bloedsuikerspiegel slechts licht verhoogd dan kan men die met een speciaal dieet weer terugbrengen naar een normaal niveau. De voeding moet in dat geval, weinig vet en koolhydraten bevatten, maar rijk zijn aan vitaminen en vezels.

Als de bloedsuikerspiegel aanzienlijk boven de normale waarde ligt of een dieet alléén niet voldoende is, dan moet de patiënt extra insuline spuiten om de glucose te verlagen. Als diabetes niet behandeld wordt of niet serieus genomen wordt door de patiënt, dan kan een aanhoudend te hoge bloedsuikerspiegel tot grote gezondheidsproblemen leiden.

Wanneer meten we glucose?

We meten glucose vaak als onderdeel van routine-onderzoeken bij symptomen van hyperglycemie (te hoge bloedsuikerwaarden) of hypoglycemie (te lage bloedsuikerwaarden) zoals die bij een groot aantal ziekten kunnen optreden. Glucose meet men ook tijdens de zwangerschap, bij patiënten met diabetes (tot meerdere keren per dag om de bloedsuikerspiegel te monitoren) en dikwijls als onderdeel van een urineonderzoek.

Hoe meten we glucose?

In de regel wordt bij een glucosemeting bloed uit de arm afgenomen of bij een zelf-test via een druppel bloed uit de vinger. In het algemeen wordt aanbevolen om vóór een bloedglucosetest 12 uur te vasten. Af en toe wordt een urinemonster gebruikt.

De glucose tolerantie test

Een bloedglucosetest is nodig om de hoeveelheid glucose in het bloed te meten ten tijde van de test. Dergelijke testen worden gebruikt om zowel hyperglycemie als hypoglycemie te bepalen en om de diagnose diabetes te kunnen stellen. De bloedglucose kan men:

• nuchter meten na 8 tot 10 uur vasten;
• na de maaltijd als onderdeel van een orale glucose tolerantie test (OGTT/GTT);
• op een willekeurig tijdstip.

De orale glucose tolerantie test

Een orale glucose tolerantie test (OGTT) is een serie van bloedglucose-testen:

• Eerst wordt een nuchtere waarde genomen;
• Vervolgens drinkt de patiënt een gestandaardiseerde hoeveelheid van een glucose-oplossing om de suikerstofwisseling te prikkelen;
• Die wordt dan weer gevolgd door een of meer extra glucosetesten op specifieke tijdstippen om de ontwikkeling van glucosespiegels in de loop van de tijd te meten.

Geeft een nuchtere glucosemeting al een aanzienlijk verhoogde waarde, dan kan men met zekerheid de diagnose diabetes mellitus stellen en wordt de OGTT afgebroken.

Glucosetest bij zwangere vrouwen

De meeste zwangere vrouwen worden routinematig gescreend op zwangerschapssuiker, een tijdelijke vorm van hyperglycemie. Tussen de 24e en de 28e week van de zwangerschap wordt daarvoor een variant van de OGTT ingezet met een 1 uur durende glucosebelasting. Is de 1-uurswaarde hoger dan de grenswaarde, dan wordt een volledige OGTT uitgevoerd om de status van de patiënt te controleren.

Is er sprake van een abnormale glucosewaarde bij een meting op nuchtere maag of op een willekeurig tijdstip, dan kan de diagnose zwangerschapssuiker al meteen worden gesteld en is een aanvullende glucosetolerantietest niet meer nodig.

Wat is een glucose-tester?

Een glucose-tester is een klein apparaat dat digitale uitlezing van de bloedsuikerspiegel mogelijk maakt. De glucosetester wordt gebruikt door patiënten met diabetes. Die moeten hun bloedsuikerspiegel vaak meerdere malen per dag meten om te bepalen hoeveel die afwijkt van de normale waarden en welke medicamenten of hoeveel insuline ze nodig hebben. Meestal wordt dat gedaan door een druppel bloed uit een vingerprik af te strijken op een teststrip die in de glucosemeter wordt geplaatst.