Dissociatieve fugue: vluchten door geheugenverlies

Iemand met dissociatieve fugue verliest van het ene op het andere moment zijn geheugen. De persoon weet even niet meer wie hij is en waar hij zich bevindt. Dit kan enkele uren tot soms wel enkele dagen duren. Als gevolg hiervan zal de persoon letterlijk wegvluchten. Soms neemt de persoon tijdelijk een andere identiteit aan en kunnen er drastische beslissingen worden genomen. Wat houdt een dissociatieve fugue in en hoe wordt dit behandeld?

Wat het is

Iemand met een dissociatieve fugue weet ineens niet meer wie hij is, waar hij thuishoort en wat zijn identiteit is. Soms zijn er nog wel delen van het geheugen werkzaam, maar meestal is er sprake van een volledig geheugenverlies. De persoon denkt nog maar aan één ding: ik moet weg. Daarom zal de persoon in een sneltreinvaart er vandoor gaan, soms vlucht hij naar een andere regio. Hij snelt zijn huis uit of vertrekt van zijn werkplek omdat hij zich bedreigd voelt. Omdat dit op vluchten lijkt, heeft de aandoening deze benaming gekregen (fugue = vluchten). De aandoening wordt ook wel dissociatieve vlucht genoemd. De persoon laat op dat moment alles in de steek en beseft niet dat hij aan geheugenverlies lijdt.

De symptomen

Als dit iemand overkomt, zal de persoon tijdens de periode van afwezigheid verward overkomen. Vaak is er een verbaasde uitdrukking te zien op het gezicht. Emoties zoals verdriet, schaamte, angst, wanhoop, agressie kunnen als gevolg hiervan ontstaan. Iemand kan zich depressief gaan voelen en zelfs in staat kunnen zijn om zelfmoord te plegen. Het geheugenverlies kan enkele uren tot soms wel enkele dagen in beslag nemen. In deze periode kan iemand drastische beslissingen nemen zoals het opzeggen van een baan. Omdat er geheugenverlies is, kan iemand in deze periode een (gedeeltelijke) andere identiteit aannemen. Als de persoon weer zichzelf is, weet hij meestal niets meer van zijn vluchten.

Hoe kom je eraan?

Dissociatieve fugue is een zeldzame aandoening. Het kan ontstaan na een periode van extreme stress, zoals ernstige ongelukken, het meemaken van een oorlog, denken aan zelfmoord, brand, relatieproblemen, ernstige financiële problemen of het verlies van een dierbare. Het kan ook ontstaan als gevolg van een drug of epilepsie. Als je eenmaal een fugue hebt gehad, is de kans aanwezig om dit opnieuw te krijgen na een stressvolle periode. Als de fugue vaker voorkomt, wordt er gesproken van een dissociatieve identiteitsstoornis.

Behandeling

Als de persoon is hersteld van zijn dissociatieve fugue, is er een psychiatrische behandeling nodig. Hierbij wordt geleerd om beter om te gaan met stressvolle periodes. Het ligt aan de persoon welke behandeling het beste is. Er kan gekozen worden voor onder andere: psychotherapie, hypnose of medicijnen.

Psychotherapie

Hiermee kan de patiënt weer leren zijn eigen identiteit te ontdekken. Als er sprake is geweest van een ingrijpende gebeurtenis, zal hiervoor therapie worden gegeven. Er wordt gekeken naar het gedrag, de gezinssituatie, manier van denken en alle omstandigheden die verder van belang zijn. Soms is het goed om mee te doen aan groepstherapie waaraan mensen meedoen met vergelijkbare problemen. Een psychiater is een medisch specialist die medicijnen mag voorschrijven.

Hypnose

Door middel van hypnotherapie of trance wordt de patiënt in een toestand van ontspanning en bewustzijnsverlaging gebracht. De gehypnotiseerde is meer ontvankelijk voor opdrachten van de hypnotherapeut. Door deze behandelmethode kunnen bepaalde spanningen die leiden tot extreme stress worden aangepakt.

Medicijnen

Sommige patiënten krijgen medicijnen voorgeschreven. Psychofarmaca is een groep van medicijnen die invloed hebben op het centrale zenuwstelsel en die mensen met een psychische aandoening kunnen helpen. Dit kunnen de volgende middelen zijn: kalmerende middelen, angstdempende middelen, antidepressiva of anti-psychotica zijn.