Wat is een hartritmestoornis?

Het hart is één van de belangrijkste organen van het lichaam. Daar kan natuurlijk het een en ander mis mee gaan. Soms slaat het hart te snel (tachycardie), soms te langzaam (bradycardie) of er is juist sprake van een onregelmatige hartslag. Niet altijd is het iets ernstigs maar hoe kun je dit laten controleren?

Hartritmestoornis

Een hartritmestoornis kan worden onderscheiden in drie verschillende soorten.

1. Versnelde hartslag (tachycardie). Hierbij slaat het hart sneller dan 100 slagen per minuut.
2. Vertraagde hartslag (bradycardie). Hierbij slaat het hart minder dan 60 slagen per minuut.
3. Onregelmatige hartslag. Hierbij is het aantal slagen per minuut wel normaal. Een voorbeeld is extrasystole, waarbij het hart een slag overslaat.

Een hartritmestoornis hoeft niet per se iets ernstig te zijn. Het overslaan van het hart kan bij iedereen wel eens voorkomen en is dus ook onschuldig. Net zoals een verhoogde hartslag bij stress of het sporten. Van de andere kant kan een hartritmestoornis ook fataal zijn.

Een hartritmestoornis kan worden vastgesteld door een ECG te maken (hierover later meer). Het lastige daarbij is om het te meten op het moment dat er sprake is van de stoornis. Niet altijd zijn de klachten aanwezig. Als dit wel het geval is, of in ieder geval met enige regelmaat aanwezig is, kan een langere ECG (Holter-ECG) worden gemaakt waarbij een kastje wordt meegedragen die metingen maakt.

Wat is normaal?

Het hart slaat normaal gesproken ongeveer eenmaal per seconde. Een hartslag tussen de 60 en 100 minuten is dus normaal (hoewel het natuurlijk steeds abnormale wordt naarmate het richting de 100 gaat).

Bradycardie komt ook veel bij duursporters. Het hart hoeft bij hen minder vaak te slaan om genoeg bloed te pompen. Dit wordt ook wel sportersbradycardie genoemd. Tachycardie bij angst en stress is eveneens vrij normaal. De adrenaline en noradrenaline die wordt aangemaakt bij deze gevoelens hebben een invloed op de hartfrequentie en laten het dus sneller slaan.

Symptomen

De symptomen van tachycardie en bradycardie komen grotendeels overeen. Zo is er bij beide sprake van kortademigheid en duizeligheid. Bij beiden kan flauwvallen komen en een gevoel van zwakte. Bij bradycardie is er sprake van extreme vermoeidheid. Bij tachycardie is er ook een fladderend gevoel in de borst en een licht gevoel in het hoofd.

Oorzaken van hartritmestoornis

Er bestaan verschillende oorzaken voor hartritmestoornissen. Hieronder zal per soort een aantal oorzaken worden genoemd.

Tachycardie

Oorzaken voor een versnelde hartslag zijn:

• Reactie op stress. Dit is een normaal verschijnsel en komt bij de meeste mensen wel eens voor. Bij stress, maar ook bij lichamelijke inspanningen dus tijdens sporten, kan de hartslag toenemen.
• Uitdroging.
• Bloedarmoede.
• Gebruik van stimulerende middelen (koffie, cocaïne).
• Tekort aan vitamine B1/thiamine of aneurine (betrokken bij koolhydraatstofwisseling)
• Alcoholgebruik. Ongeveer een kwartier na inname.

Bradycardie

• Erfelijke hartaandoening.
• Littekenweefsel na een hartaanval.
• Veroudering. Dit is natuurlijk.
• Hartblok of de natuurlijke pacemaker van het hart dat niet naar behoren functioneert.
• Bepaalde ziektes of hartmedicatie
• Sick sinus-syndroom;
• Blokkade van elektrische stroomstootje dat van de bovenste naar de onderste kamer gaat.

Diagnose

Om te achterhalen of bij jou sprake is van een hartritmestoornis kun je het best naar een arts gaan. Deze kan de diagnose bevestigen of uitsluiten met een bepaalde test. Vaak is ene elektrocardiogram (ECG) al voldoende en soms wordt daarbij een inspanningstest (inspannings-ECG) uitgevoerd.

Een andere test is de kanteltafeltest of wordt de Holter-monitor gebruikt. Dit laatste is een ECG dat 24-72 uur duurt. Ook kan er elektrofysiologisch onderzoek worden uitgevoerd. Bij de kanteltafeltest wordt de samenwerking tussen de hersenen en het hart getest en hierbij is een opname van een dag nodig. De test gaat over lichaamshouding en wat de bloeddruk en polsslag hierbij is.

Behandeling

Hartritmestoornissen kunnen worden behandeld door middel van medicijnen evenals een operatie. Bij een operatie wordt een ICD (implanteerbare defibrillator) geplaatst om de snelle of trage hartslag te reguleren. Een ICD is ongeveer zo groot als een zakhorloge en wordt onder het linker- of rechtersleutelbeen geplaatst.