Leverfalen: oorzaken, symptomen, behandeling en prognose

Bij leverfalen is er sprake van ernstig tekortschieten van de leverfunctie. Dit kan acuut optreden, maar het kan ook voorkomen tijdens de laatste fase van een chronische leverziekte. Buitensporig alcoholgebruik is een risicofactor. Wat zijn de oorzaken en de symptomen van leverfalen? Hoe kan leverfalen behandeld worden en hoe is de prognose?

Inhoud artikel

• Leverfalen
• Oorzaken acuut leverfalen
• Symptomen acuut leverfalen
• Complicaties acuut leverfalen (uitval andere vitale organen)
• Oorzaken chronisch leverfalen
• Symptomen chronisch leverfalen
• Behandeling acuut en chronisch leverfalen
• Prognose acuut en chronisch leverfalen

Leverfalen

De lever heeft veel onmisbare functies: het afbreken van allerlei giftige stoffen in het bloed. Als de lever niet goed functioneert, dan kan de hoeveelheid giftige stoffen toenemen. Ook kunnen andere organen worden beschadigd. Er kan onderscheid gemaakt worden in acuut leverfalen en chronisch leverfalen.

Oorzaken acuut leverfalen

Bij acuut leverfalen faalt de lever plotseling. Het kan worden veroorzaakt door een aandoening zoals acute virale hepatitis. Andere oorzaken kunnen zijn: een auto-immuunreactie, alcohol, beschadiging door medicijnen (bijvoorbeeld als iemand te veel paracetamol heeft ingenomen), leverinfarct, stofwisselingsziekten (zoals de ziekte van Wilson). Het eten van giftige paddenstoelen kan ook leiden tot acuut leverfalen. Bij vijftien tot vijfentwintig procent van de volwassenen met acuut leverfalen kan geen oorzaak worden aangetoond.

Symptomen acuut leverfalen

De symptomen van acuut leverfalen kunnen zich binnen enkele uren tot dagen ontwikkelen. De verschijnselen worden veroorzaakt door de gevolgen die het gif op de hersenen heeft:

• Problemen met het geheugen;
• Een verward gevoel;
• Snel geprikkeld zijn;
• Iemand kan versuft raken.

Complicaties acuut leverfalen (uitval andere vitale organen)

Als de leveruitval lang duurt, dan kunnen er andere vitale organen uitvallen zoals de nieren, longen, hart: Multi Orgaan Falen (MOF). Het kan uiteindelijk tot een coma of zelfs tot de dood leiden.

Oorzaken chronisch leverfalen

Chronisch leverfalen is veel gevallen het gevolg van ziekten die met overmatig alcoholgebruik te maken hebben. Chronische hepatitis kan ook de oorzaak zijn.

Symptomen chronisch leverfalen

Het kan zijn dat chronische leveruitval heel lang geen symptomen veroorzaakt. Zijn er wel verschijnselen, dan ontwikkelen deze zich vaak heel langzaam:

• Er kan jeuk optreden;
• Huid en oogwit kunnen geel van kleur worden (geelzucht);
• De buik kan opgezwollen raken;
• Snel blauwe plekken;
• Heel gauw bloedingen;
• De vingernagels kunnen een vreemde vorm krijgen;
• De handpalmen kunnen rood zien;
• Veel kleine bloedvaatjes in de huid, ze ogen als spinnenwebben;
• Bij mannen kunnen de borsten groter worden en de teelballen worden kleiner;
• Mogelijk zie je bloed in de ontlasting, de oorzaak hiervan zijn opgezette aders in de slokdarm;
• Als chronisch leverfalen acuut verergert, dan treden verschijnselen op van acuut leverfalen (zie onder Symptomen acuut leverfalen).

Behandeling acuut en chronisch leverfalen

• Als de toestand van iemand met acuut leverfalen of chronische leveruitval plotseling verergerd, dan is opname in een ziekenhuis nodig. Meestal op de intensive care. Er kunnen antibiotica worden gegeven. Dit is om het aantal bacteriën in het lichaam te verminderen. De bacteriën zijn een belangrijke oorzaak van de giftige stoffen die zich optstapelen in het bloed (zo worden hersenen en andere organen beschadigd).
• Als er sprake is van chronisch leverfalen dan zal de huisarts bloedonderzoek laten doen om de beschadiging van de lever te bekijken.
• Er kan een eiwitarm dieet worden aanbevolen, dit is om de aanmaak van stoffen die giftig zijn, te verminderen.
• Bij een opgezwollen buik kunnen middelen worden voorgeschreven die vocht afdrijven. Ook moet minder zout eten worden genuttigd.
• Stoppen met alcohol.

Er is helaas geen enkele behandeling die de schade aan de lever kan herstellen.

Prognose acuut en chronisch leverfalen

• Mensen met een ernstige uitval van de lever hebben vaak een levertransplantatie nodig.
• Bij mensen die een acute leveruitval overleven, geneest de lever meestal volledig. Het is wel belangrijk dat de lever voor de aanval gezond was.
• Bij chronische leveruitval hangen de vooruitzichten vooral af van de onderliggende oorzaken. Veel mensen met een chronische leveruitval leiden jarenlang een gewoon leven.

Lees verder

• Ziekte van Wilson (koperstapelingsziekte): lever, hersenen