Ziekte van Köhler 1 en 2

De ziekte van Köhler komt in twee typen voor. Beiden is een zeldzame aandoening waarbij er botversterf aan de voetwortelbeentjes optreedt. Vooral kinderen zijn eerder het slachtoffer. De ziekte geneest doorgaans vanzelf maar toch zal er een behandeling plaats vinden.

Ziekte van Köhler: twee typen

De ziekte van Köhler komt voor in twee typen: ten eerste de gewone ziekte van Köhler, ook wel eens type 1 genoemd. Daarnaast is er de ziekte van Köhler ll oftewel 2. Dit wordt ook wel de ziekte van Freiberg genoemd, of Köhler ll. Deze ziekte is vernoemd naar de Duitse arts A. Köhler. Bij deze ziekte treedt botversterf op in een van de voetwortelbeentjes. De oorzaak is meestal een groeistoornis. Er ontstaat een verminderde bloedtoevoer door verdrukking van de botten. Een schop of een val met de voet veroorzaakt vaak niet de ziekte maar kan de ziekte wel aan het licht brengen.

Kenmerken van deze ziekte

De ziekte van Köhler komt voornamelijk voor bij kinderen van vier tot negen jaar. Vaak begint het kind een beetje mank te lopen, wat gaandeweg erger wordt. Het kind zal de voet gaan ontlasten en er niet meer op willen lopen. De symptomen zijn veelal pijn, zwelling en een beperking van de beweging. De spieromvang van het onderbeen zal hierdoor ook afnemen. De pijn kan plots op komen zetten bij het kind. Vaak is er het ene moment niks aan de hand, terwijl het volgende moment het kind klaagt over pijn. Deze pijn kan steeds erger worden. In sommige gevallen heeft het kind geen pijn en is de ziekte moeilijk te herkennen. In een enkel geval komt de ziekte ook bij een volwassene voor, Behandeling is dan vaak niet toereikend genoeg om de ziekte te genezen. De oorzaak van deze ziekte bij volwassene is vaak een niet ontdekte ziekte van Köhler in de kinderjaren, waarbij het kind geen klachten had.

Behandeling

De ziekte geneest doorgaans weer vanzelf. Meestal is deze periode twaalf tot vijftien maanden. Met behandeling kan de ziekte sneller overgaan. Soms wordt de voet voorzien van gips om deze te ontlasten. Eventueel worden er steunzolen aangemeten. Kinderen moeten vaak wel snel behandeld worden omdat ze de voet scheef gaan zetten door de pijn. Door het scheef zetten van de voet kunnen er vergroeiingen of ontstekingen ontstaan.

Een kind met pijn aan de voet of scheef of mank lopen, kan het beste langs een arts gebracht worden. Vaak zal een botscan in eerste instantie niks opleveren. De ziekte zal pas in een later stadium opgemerkt worden. Een MRI-scan kan soms meer duidelijk geven.

Tegen de pijn kunnen pijnstillers worden gegeven, kinderparacetamol is hierbij een goede oplossing. Ga niet te lang door met het geven van pijnstillers. Over het algemeen zal de pijn verminderen wanneer de voet in het gips zit. Hierdoor verdwijnt de druk op de voet en zal het kind na een tijdje de voet ook weer recht gaan zetten.

Köhler 2 oftewel ziekte van Freiberg

Deze ziekte komt voornamelijk voor bij mensen boven de veertien jaar, met name bij meisjes. Bij de ziekte van Freiberg is er sprake van een groeistoornis in het kopje van het middenvoetsbeentje. De oorzaak van deze ziekte is niet bekend. Vaak wordt er pijn aan de voet gevoeld. Dit kan zowel tijdens belasting of ook in rust zijn. De behandeling bestaat uit een steunzool of ingipsen (loopgips) van het been, maar in ernstige gevallen zal een operatie noodzakelijk zijn. Deze zal afhankelijk van het stadium kunnen variëren. Bij deze ziekte worden er vijf stadia onderscheiden. Pas in het laatste stadium is de ziekte goed te herkennen. Dit maakt gerichte behandeling vaak moeilijk.