Veel vocht in de lucht kan betekenen veel zweten

Op vakantie in Zuid-Europa was de warmte te dragen. Aangenaam zelfs. Dan kom je terug in Nederland en met mindere temperaturen is de warmte niet te dragen. Het lijkt wel of de warmte niet uit het lichaam verdwijnt. Het maakt iemand sloom, moe en geeft hoofdpijn. Waarom is de hitte op vakantie beter mee om te gaan dan in Nederland? En is het écht zo dat het zweet uit je lijf lijkt te brullen of lijkt het maar zo?

• Luchtvochtigheid in de lucht
• De temperatuur
• De kasteelwolk
• De luchtvochtigheid
• Lichaamstemperatuur
• Het reguleringssysteem
• De gevaren bij een hoog percentage luchtvochtigheid en heet weer

Luchtvochtigheid in de lucht

De hitte in zuiden van Europa is écht anders dan in Nederland. Dit heeft te maken met de:

• temperatuur;
• de luchtvochtigheid.

De temperatuur

In de atmosfeer vinden we waterdamp. We kunnen het soms zien maar soms vooral ook voelen. Wanneer het neerkomt als nevel en mist zien we het. We voelen het wanneer er veel waterdamp in de atmosfeer aanwezig is én het erg warm is. Het geeft een drukkend, klam, benauwd en naar gevoel. In de zomer hebben wolken meer vocht tot hun beschikking dan in de winter. Vooral
wanneer de temperatuur hoog oploopt kunnen de wolken voorspellen dat er zwaar weer in aantocht is.

De kasteelwolk

Het zien van een wolk met torentjes of kantelen (de cumulus castelanus wolk) duidt op een chaotische windrichting hoog in de atmosfeer en kan de voorbode zijn van slecht, zwaar weer. Het zien van een castelanuswolk en uitbarsten van zwaar weer, kan wel een half etmaal tussen zitten. In die tijd kan nog gewoon de zon schijnen en de temperatuur flink doen oplopen.

De luchtvochtigheid

Luchtvochtigheid is de hoeveelheid vocht in de lucht. In Nederland is in warme periodes de luchtvochtigheid vaak veel hoger dan in Zuid-Europa. De lucht kan een beperkte hoeveelheid vocht bevatten, afhangend van de temperatuur. De luchtvochtigheid wordt meestal uitgedrukt in de relatieve vochtigheid. De relatieve vochtigheid is het percentage van de maximale hoeveelheid waterdamp die de lucht heeft bij de temperatuur en de luchtdruk (de druk in de aardatmosfeer). In Nederland ligt de gemiddelde waarde van de relatieve vochtigheid tussen de 60% en 90%.

Lichaamstemperatuur

De temperatuur van een lichaam wordt bij mensen in stand gehouden door:

• de warmtecentra in de hersenen;
• de huid met zijn zweetklieren;
• het bloed;
• de longen;
• inwendige organen (met name de lever);
• de spieren.

Het reguleringssysteem

Een ingenieus systeem genoemd het reguleringssysteem, houdt een mensenlichaam op gemiddeld 37 graden. Loopt de lichaamstemperatuur op dan zorgt het reguleringssysteem voor verwijding van de bloedvaten en wordt de productie van zweet verhoogd. Het zweten koelt normaal gesproken je lichaam af. Bij een hoog percentage luchtvochtigheid en weinig wind zal het zweet niet kunnen verdampen. Het geeft het drukkende, klamme, benauwde en onaangename gevoel wat mensen kunnen ervaren bij heet weer in Nederland met een hoge luchtvochtigheid.

De gevaren bij een hoog percentage luchtvochtigheid en heet weer

In de hete zon werken of lezen, maakt moe (tot depressief toe), down, lusteloos en kan hoofdpijn geven. Het reguleringssysteem van het lichaam werkt niet meer optimaal. De warmte in het lichaam bij temperaturen rond de 40°Celsius en weinig wind, kan niet weg. Het zweet wordt niet verdampt en koelt het lichaam niet meer. De mogelijkheid is dan aanwezig dat er warmtestuwing of een hitteberoerte kan optreden. Te lange blootstelling, met een onbedekt hoofd kan een zonnesteek veroorzaken. Dit in combinatie van een tekort aan vocht en eventueel lichamelijke inspanning. Wanneer je zelf niet kunt zorgen voor genoeg drinken is het gevaar van uitdrogen groot.

Voorzorgsmaatregen
Voorkom gezondheidsschade en neem voorzorgsmaatregelen bij heet weer en hoge luchtvochtigheid, zoals:

• ga niet pal in de zon zitten.
• zet een hoed op. Liefst een hoed die luchtig is en met een brede rand zodat ook de hals en nek in schaduw zitten.
• drink extra water of neem vruchtenijs.
• doe het rustig aan. Gebruik de uren rond zonsopgang en zonsondergang om te sporten in de buitenlucht.
• eet op deze dagen meer fruit en groenten. Ze bevatten veel vocht en hebben een goede zoutbalans
• vermijd alcohol, cafeïne en nicotine.
• draag natuurlijke materialen. Katoenen kleding ademt beter dan polyester kleding.
• draag lichte kleding. Lichte kleuren reflecteren de warmte, donkere kleuren absorberen de warmte