Risico’s van aluminium in ons dagelijks leven
Aluminium is op drie na het meest voorkomende metaal in onze leefomgeving. We vinden aluminium terug in de lucht die we inademen, in het water dat we drinken en op de grond waarop we lopen. Doordat aluminium vrij goedkoop is wordt het tegenwoordig vaak gebruikt bij de vervaardiging van kookgerei en andere producten waarmee we dagelijks in contact komen. De kwaliteit van het kookmateriaal is echter niet enkel van belang voor de bereiding en de smaak van gerechten maar heeft ook een grote invloed op onze gezondheid.
Aluminium in keukengerei
Potten en pannen in aluminium kwamen voor het eerst op de markt na de Eerste Wereldoorlog. Door de lage productiekosten en het lichte gewicht kregen deze de voorkeur op ijzeren keukenmateriaal welke bovendien nog eens moeilijk te reinigen waren. Vandaag de dag maakt negentig procent van de gezinnen gebruik van aluminium in de keuken voor het bereiden van voedsel. Aluminium wordt tevens ook gebruik in gas en water toepassingen waardoor water ook sneller vervuild zal geraken. Onderzoek heeft ook aangetoond dat meer dan zeventig procent van alle verwerkte voedingsmiddelen mogelijk besmet zou kunnen zijn met aluminium.
Gebruik van aluminium
Elke vloeistof die wordt gekookt in een aluminium kan worden geladen met aluminium ionen. Zelfs indien de vloeistof slechts enkele minuten kookt kan een hoge concentratie aluminium in de vloeistof terecht komen. Wanneer deze tijd oploopt tot vijf minuten zal de aluminiumconcentratie zelfs verdubbelen. Het ergste hieraan is dat je de geïnfecteerde vloeistof niet zomaar kunt verwijderen door de kan uit te wassen voor deze nogmaals te gebruiken. Om er zeker van te zijn dat er geen aluminium meer aanwezig is zou de kan tot viermaal toe moeten worden gewassen met vers water.
Daarnaast is gebleken dat industrieel verwerkte voedingsmiddelen die verpakt en verkocht worden in een aluminium verpakking een hoge concentratie aluminium bevatten afkomstig van de verpakking. Deze worden immers verpakt wanneer de voedingsmiddelen nog warm zijn om vervolgens pas na uren of zelfs dagen te worden geconsumeerd. Je kan je wel voorstellen hoeveel aluminium hierbij in het voedsel zal lekken. Ook bij de vervaardiging van bakpapier wordt aluminium gebruikt waardoor mogelijke verontreiniging kan plaats vinden. Andere producten die aluminium kunnen bevatten omvatten:
- blikken en brikken voor voedsel en dranken
- aluminiumfolie
- zout en suiker
- witte bloem
- cakemixen en bakpoeder
- smeltkaas
- thee
- tandpasta
- cosmetica, zonnebrandmiddelen en anti-transpiranten
- maagzuurremmers
- babyvoeding
Gezondheidseffecten
Wanneer aluminium wordt opgenomen door het lichaam zal deze zich voornamelijk ophopen in diverse orgaanweefsels waaronder de nieren, hersenen, longen, lever en schildklier. Aangezien aluminium interfereert met calciumabsorptie kan dit leiden tot zwakke botten en een vertraging van de groei bij kinderen.
Aluminium vermindert ook de absorptie van fosfor, zink en selenium. Andere toxische gevolgen van aluminiuminname omvatten:
- Problemen met de spijsvertering:maagzweren, brandend maagzuur, dyspepsie, flatulentie en constipatie.
- Parkinson en andere zenuwgerelateerde aandoeningen.
- huidproblemen
- Lever en nierziekten
- aandoeningen aan de hersenen zoals hoofdpijn, migraine en mentale retardatie.
Alzheimer
Uit onderzoek is gebleken is dat de hersenen van mensen die lijden aan Alzheimer meer aluminium bevatten dan de hersenen van gezonde mensen. Hoewel er nog geen uitsluitend verband is tussen de opname van aluminium en de ontwikkeling van Alzheimer hierdoor is het zeker mogelijk dat deze aandoening kan verergeren naarmate de hersenen van patiënten met Alzheimer meer aluminium opnemen.
Geanodiseerd aluminium
Fabrikanten van aluminium keukenmateriaal benadrukken sterk dat zoute en zure voedingsmiddelen niet bewaard mogen worden in aluminium bewaarcontainers. Zoute en zure voedingsmiddelen veroorzaken immers een verhoogde lekkage van aluminium in het voedingsmiddel. Om diezelfde reden wordt ook het gebruik van aluminiumfolie afgeraden voor dergelijke voedingsmiddelen. Geanodiseerd aluminium is een gezondere alternatieven dat je in de keuken kan gebruiken en welke het voedingsmiddel zullen beschermen tegen schadelijke stoffen.
Het meeste aluminium dat we tegenwoordig in onze keuken gebruiken is geanodiseerd waardoor het aluminiumoppervlak niet alleen bestand is tegen slijtage en corrosie dat in het voedsel terecht zou kunnen komen, maar ook het meest duurzame kookmateriaal is met een oppervlak dat zeer hittebestendig is onder normale kooktemperaturen.
Hoewel de geanodiseerde bovenlaag hard en krasbestendig is vermijd je het best harde schuurmiddelen zoals staalwol die deze beschermende laag toch zou kunnen beschadigen en er terug een mogelijk risico opduikt van aluminiumdeeltjes die in het voedsel kunnen terecht komen. Ook zure en voedingsmiddelen kunnen deze geanodiseerde laag aantasten en bewaar je ook het best elders.