Onkruid als geneeskruid

Onkruid langs de weg, onkruid in de tuin of onkruid in het plantsoen, de meeste mensen hebben maar een hekel aan onkruid. Bij voorkeur wordt het direct verwijderd, want het haalt de geplande beplanting vaak letterlijk en/of figuurlijk onderuit. Wat we eigenhandig geplant hebben, vinden we mooier. Toch zijn deze planten vaak minder sterk dan de planten die moeten overleven door te woekeren. Veel onkruidsoorten dus. Maar diezelfde onkruidsoorten zijn ook goed voor de gezondheid van de mens. We zijn ons vaak alleen niet bewust dat velen als geneeskruid betiteld kunnen worden.

Onkruid moet verwijderd worden ... of toch niet?

We realiseren het ons vaak niet of misschien willen er niet bij stil staan, maar vele van die dure voedingssupplementen kunnen vrij gemakkelijk vervangen worden door een aantal van de onkruidplanten die we langs de weg of in de eigen tuin vinden.

Het is bij veel mensen wel bekend dat er nogal wat geneeskracht in de natuur zit, maar we leggen te weinig de link met de plantjes in onze eigen tuin. Mogelijk heeft dit te maken met het gegeven dat we een tuin met mooie sierplanten in ons hoofd hebben en dan past daar bijvoorbeeld de woekerende brandnetel of paardenbloem niet tussen. Die snel groeiende en soms woekerende planten worden maar weinig gewaardeerd.

Toepassen

Het is van de plant afhankelijk welk deel je kunt gebruiken. Meestal is het blad en/of de bloem het bestanddeel en soms kan zelfs de wortel toegepast worden. Je kunt het altijd toepassen in de vorm van thee. Enerzijds het kopje thee dat je warm tot je neemt, waarbij je niet moet vergeten dat je de thee enkele minuten moet laten trekken. Anderzijds kan je thee afgekoeld ook toepassen als kompres op bijvoorbeeld een wondje.

Een andere en minder vaak gebruikte toepassing is het onkruid in een smoothie te mixen. Als je bijvoorbeeld brandneteltoppen in een smoothie met sinaasappel, wat muntblaadjes en een banaan mixt, krijg je een uitermate gezonde smoothie met de genezende effecten van brandnetel.

Onkruidplanten met geneeskracht

Er zijn veel planten die we zo in de natuur vinden en die geneeskrachtig zijn. Onderstaand enkele exemplaren van de meer bekende én welke we relatief eenvoudig in de natuur kunnen vinden. Waarbij de natuur dichterbij komt dan we ons vaak realiseren, want deze plantjes vinden we gewoon in de eigen tuin terug.

Paardenbloem
De paardenbloem steekt nogal eens de kop op in ons gazon of langs de randen van ons tegelpad. Vooral daar waar de zon komt en de plant kan in alle grondsoorten gedijen. Meer ontsierend kan je haast niet bedenken. Dit, terwijl de paardenbloem als bloem feitelijk helemaal niet zo lelijk is.

De paardenbloem werkt zuiverend voor de lever, de gal en de spijsvertering. De plant in bijna in zijn geheel te gebruiken, want zowel het blad, als de bloem en zelfs de wortel kunnen toegepast worden.

Brandnetel
De brandnetel is meestal geen graag geziene gast in de tuin. De plant heeft voor de meeste mensen geen fraai blad en als je de plant wilt verwijderen met de hand, dan moet je erg omzichtig te werk gaan. De plant laat een brandend en stekend gevoel op de vingers achter als een soort afweer. Het duurt even voor dit gevoel wegtrekt, maar het kan verder geen kwaad. Als genezende plant is het echter een van de meest populaire. De brandnetel is namelijk bloedzuiverend, het helpt bij ziekteprocessen als reuma en artrose en het is een goed middel bij allerlei huidaandoeningen.

Weegbree
Hoewel de naam minder bekend is, kennen we het plantje allemaal. We vinden de weegbree vaak tussen de stenen van het looppad of de oprit. Zo’n plantje dat maar niet kapot te krijgen is en steeds weer de kop opsteekt. Ditzelfde plantje is een uitermate krachtig plantje als het gaat om het genezend vermogen. Het helpt bij verkoudheid, keelpijn en tegen hooikoorts. Verder helpt deze plant ook om een onregelmatige menstruatiecyclus weer in de pas te krijgen. Je kunt gewoon op het blad kauwen en tegen insectenbeten kan een geplet blad op een kompres op de beet gelegd worden.

Kamille
Kamille zien we terug in thee, maar weten vaak niet welk plantje erbij hoort. Kamille is een lieflijk ogend plantje dat iets minder gehaat is als “onkruid” dan de eerder genoemde planten. Dit heeft te maken met het gegeven dat de plant iets minder storend wordt ervaren in de tuin. De verwarring met de schijfkamille, die we ook veel tegenkomen, is snel gemaakt. Deze plant wordt wel door menigeen uit de tuin gerukt als storend onkruid.

Kamille is eerst en vooral bekend om het rustgevend vermogen. Veel mensen hebben de thee met kamille standaard in huis. Verder heeft kamille ook een helende werking als het om maagproblemen gaat. Verder bij keelpijn en verkoudheid kan kamille ook toegepast worden.

Heermoes
Een onkruidsoort die minder bekend is en afkomstig van de paardenstaartenfamilie. De heermoes komt overal voor, maar voelt zich het prettigst bij open, vochtige grond die redelijk voedselrijk is. Het kunnen hele bosschages worden en verdringen dan niet zelden andere planten. Verder doet gras het niet goed in de buurt van deze plant en is het giftig voor paarden.

De plant heeft voor de mens wel een helende werking. Het is goed tegen botontkalking, artrose en reuma. Verder heeft het goede invloed op de blaas, de nieren, werkt vochtafdrijvend en is goed voor de haargroei en tegen broze nagels.

Wel of geen onkruid?

Er zijn verder ook nog wel wat kruiden te vinden die we abusievelijk voor onkruid aanzien. De kleine gele uitstaande bloemetjes van dille worden nog wel eens gewied als onkruid. Dille is niet alleen lekker in de keuken, het bevat ook geneeskracht. Dille is namelijk prima om de spijsvertering te bevorderen en het werkt antibacterieel.

Het komkommerkruid is een ander voorbeeld van een kruid dat niet zelden tussen de planten uitgerukt wordt als zijnde onkruid. Het paarsblauwe bloempje ziet er mooi uit, maar het blad wordt vaak als onkruid herkend. Komkommerkruid kan helpen bij menstruatieklachten, helpt tegen eczeem en reuma en werkt vochtafdrijvend.

Conclusie

Misschien oordelen we te snel over het onkruid in onze tuin of zijn we te veel bezig met het stileren van de tuin. Het feit is in ieder geval dat we nogal wat planten uit onze tuin verwijderen die geneeskracht bevatten, waar we niet eens bij stil staan en welke we wel in bijvoorbeeld theevorm bij de reformwinkel kopen. Een ‘veld(boeket)tuin’ (of een deel van de tuin) zou bijvoorbeeld een oplossing zijn om ook het voor ons bekende onkruid te kunnen laten staan. Minder gestileerd, maar meer echte natuur.