Meidoorn voor hart en bloedvaten

Naast zijn werking op hart en bloedvaten, blijkt meidoorn ook andere geneeskrachtige eigenschappen te bezitten. De meidoorn of haagdoorn (Crataegus oxyacantha / laevigata) is een grote struik of boom die behoort tot de rozenfamilie en groeit in de gematigde noordelijke klimaatzones van Europa, Noord-Amerika en Azië. Medicinale bereidingen van meidoorn (bladeren, bloemen, bessen) worden in Europa van oudsher gebruikt voor de preventie en behandeling van hart- en vaatziekten waaronder hoge bloeddruk, hartfalen en atherosclerose. Wetenschappelijk (preklinisch en klinisch) onderzoek bevestigt dat preparaten van meidoorn (bloeiende toppen of bessen) gunstige effecten hebben op hart en bloedvaten en onder meer kunnen worden ingezet bij chronisch hartfalen.

Meidoorn en zijn werking op hart en bloedvaten

Meidoorn gaat hyperlipidemie tegen. Meidoorn verlaagt de serumspiegels van totaalcholesterol, LDL- en VLDL-cholesterol en triglyceriden bij proefdieren met hypercholesterolemie en atherosclerose; ook remt meidoorn significant de afzetting van vetten in lever en aorta. Verschillende werkingsmechanismen spelen hierbij een rol. Meidoorn verhoogt de omzetting van cholesterol in galzuren (door stimulering van de cholesterol-7α-hydroxylase-activiteit in de lever), stimuleert de galafgifte, remt de synthese van cholesterol in de lever en verhoogt de activiteit van LDL-receptoren van hepatocyten (waardoor LDL beter uit de circulatie weggevangen wordt). Ook remt meidoorn de cholesterolopname in de darmen door remming van ACAT (intestinale acyl CoA:cholesterol acyltransferase). Meidoornflavonoïden beïnvloeden tevens de expressie van lipoproteïnelipase (LPL) in proefdieren via een PPARγ-afhankelijk mechanisme. LPL speelt een belangrijke rol in de stofwisseling van lipoproteïnen. Meidoornflavonoïden verhogen de LPL-spiegel in spierweefsel en verlagen de LPL-spiegel in vetweefsel, waardoor de vetverbranding in spierweefsel toeneemt en vetstapeling in vetweefsel afneemt.
Meidoorn gaat oxidatieve stress en atherosclerose tegen. Flavonoïden en OPC in meidoorn (epicatechine, rutine, hyperoside, isoquercetine) zijn krachtige antioxidanten en radicaalvangers en remmen de oxidatie van LDL-cholesterol. LDL-oxidatie is een belangrijke stap in het proces van aderverkalking. In verschillende dierstudies is aangetoond dat meidoorn (alcoholextract) oxidatieve stress, geassocieerd met atherosclerose, significant remt. Flavonoïden in meidoorn remmen plaatjesaggregatie en plaatjesadhesie.

Meidoorn diuretisch en ontstekingsremmend?

Meidoorn heeft ook een diuretisch effect. In een studie met honden is aangetoond dat meidoorn(bloem)extract een mild diuretisch effect heeft. Dit effect kan bijdragen aan verlaging van de bloeddruk.

Meidoorn heeft een ontstekingsremmend effect. Uit in-vitro onderzoek met humane neutrofiele granulocyten is naar voren gekomen dat meidoornextract een ontstekingsremmende activiteit heeft door remming van geactiveerde neutrofielen met als gevolg afname oxidatieve stress, remming afgifte elastase en pro-inflammatoire cytokines. Ontsteking speelt een belangrijke rol in de pathogenese van onder meer hartfalen en atherosclerose.

Meidoorn ook rustgevend en licht bloedsuikerverlagend

Meidoorn heeft een rustgevend effect. In verschillende dierstudies is aangetoond dat extracten van de bloemen en bladeren van meidoorn kalmerende (sederende) en angstremmende effecten hebben. Van oudsher wordt meidoorn aanbevolen bij angst en prikkelbaarheid.

Meidoorn gaat hyperglycemie tegen. Orale toediening van een waterextract van meidoornblad verlaagde dosisafhankelijk de bloedglucosespiegel in diabetische ratten, maar had geen invloed op de (normale) glucosespiegel van gezonde ratten. Meidoorn had in het onderzoek geen effect op de basale plasma-insulinespiegel.

Meidoornbloemen, blad en bessen veelzijdig in hun werking maar voor ons blijft het toch het basiskruid voor hart en bloedvaten.