Leukemie: Symptomen, oorzaken, diagnose en behandeling
Wat is leukemie of bloedkanker precies? Wat zijn de symptomen en tekenen, waaraan je kunt herkennen of je als volwassene aan leukemie lijdt? Wie lopen er relatief meer kans om bloedkanker te ontwikkelen? Wat zijn de oorzaken van deze vorm van kanker? Hoe wordt een diagnose gesteld door een arts? Is er iets te doen aan leukemie en wat voor behandeling bestaat er voor deze soms dodelijke ziekte? En wat zijn de overlevingskansen, wanneer je leukemie hebt of krijgt?
Wat is leukemie of bloedkanker?
Normaal gesproken maakt het lichaam witte bloedcellen aan, die helpen om infecties tengevolge van virussen en bacteriën te bestrijden en die zorgen voor een goede wondgenezing. Wanneer iemand leukemie heeft maakt het beenmerg, in plaats van witte bloedcellen, leukemie cellen ofwel kankercellen aan. Deze leukemie cellen maken ook gezonde witte en andere bloedcellen kapot, waardoor je heel erg ziek kunt worden. Leukemie is dus een heel ernstige vorm van kanker van de bloedcellen. Wanneer je leukemie krijgt, is de kans dat je hieraan sterft vrij groot wanneer je niet tijdig behandeld wordt.
Wat voor soorten leukemie bestaan er?
Er bestaat zowel chronische leukemie als leukemie, die plotseling ontstaat. Wanneer je lijdt aan chronische leukemie ontwikkelt de ziekte zich zo geleidelijk dat er eerst helemaal geen symptomen hoeven te zijn. Pas later ga je de typerende tekenen van leukemie vertonen. Wanneer iemand lijdt aan acute leukemie, wordt je direct heel erg ziek en gaat je conditie heel erg snel achteruit. Ook kan leukemie ontstaan vanuit verschillende typen cellen zoals lymfe-cellen of zogenaamde myeline cellen.
Elk van de soorten leukemie komt voor bij verschillende leeftijden en kent specifieke symptomen. De chronische typen komen vooral voor bij oudere mensen, terwijl de acute vormen van leukemie ook voorkomen bij kinderen en jongvolwassenen.
Wat zijn de symptomen, klachten en tekenen van leukemie?
Hoewel er een groot scala aan aan klachten kan bestaan bij leukemie zijn er een aantal symptomen, die echt specifiek kunnen wijzen op bloedkanker:
- Opgezette lymfeklieren zonder directe pijnklachten aan de lymfen
- Frequente en terugkerende infecties
- Ernstige vermoeidheid
- Gewichtsverlies of onverklaarbaar aankomen
- Koorts en nachtelijk transpireren
- Bloedingen en onverklaarbare blauwe plekken op het lichaam
- Een opgezwollen of pijnlijke buik
- Pijn in gewrichten en botten
Om een diagnose te stellen zal de arts allereerst bloedonderzoek laten uitvoeren, eventueel gevolgd door biopsie of onderzoek van het beenmerg. Eventueel wordt een ruggenprik uitgevoerd om wat vocht te kunnen aftappen en in het laboratorium te kunnen onderzoeken.
Wat zijn de oorzaken van bloedkanker?
Mensen, die aan veel bestraling zijn blootgesteld lopen meer kans om leukemie te ontwikkelen. Ook maak je meer kans, wanneer in je familie veel kanker en met name leukemie voorkomt. Ook roken verhoogt de kans op bloedkanker. Dat wil overigens niet zeggen dat je wanneer je relatief meer risico loopt, je ook daadwerkelijk leukemie ontwikkelt. De precieze oorzaken van bloedkanker zijn niet bekend en het is alleen duidelijk dat de ziekte erfelijk kan zijn en dat je op bepaalde leeftijden en met bepaalde risicofactoren een relatief hogere kans hebt om de ziekte te krijgen.
Hoe ziet de behandeling van leukemie eruit?
Afhankelijk van het type leukemie en de leeftijd kan er gekozen worden voor meerdere vormen van behandeling. Chemotherapie en bestraling worden vaak ingezet maar er kan ook geprobeerd worden om de ziekte terug te dringen met biologische therapie of immunotherapie. Ook transplantatie van stamcellen (beenmergtransplantatie) is een veel voorkomende wijze van behandelen. Bij chronische leukemie wordt er soms helemaal niet behandeld maar kan er eerst worden gewacht om te zien hoe de ziekte zich ontwikkelt, terwijl je regelmatig wordt gecontroleerd.