Hersengym bij dementie: quizvragen over wijn, met tips

Een quiz, zoals deze wijnquiz, kan voor ouderen met dementie een goede activiteit zijn, mits u een thema kiest waar alle of bijna alle hoogbejaarde deelnemers iets van af weten. Een tweede voorwaarde voor een succesvolle quiz is dat het niveau van dit vraag- en antwoordspel op het kennisniveau van de de mensen met bijvoorbeeld Alzheimer is afgestemd. Een derde voorwaarde is dat het in principe een positief onderwerp moet zijn: dat motiveert de deelname aan de quiz en zorgt voor ontspanning. Een vierde voorwaarde is dat de quizleider zich goed heeft voorbereid. Als aan al deze voorwaarden is voldaan, dan kan er een activiteit worden uitgevoerd die ontspannend en plezierig is. En als bonus: u stimuleert met de quiz het verminderde geheugen van de senioren die dementeren ten gevolge van bijvoorbeeld de ziekte van Alzheimer.

Het voorbereiden van een wijnquiz voor mensen met dementie

Natuurlijk bereidt u als quizmaster uw quiz over wijn goed voor! Dat betekent dat u zorgt dat:

• U een vraag- en antwoordenlijst over wijn hebt
• U weet wie er in uw groep geen wijn of, beter gezegd, geen alcohol mag of wil drinken
• U ervoor zorgt dat er druivensap en witte en/of rode wijn is
• U druiven koopt, liefst in meer dan een kleur
• De druiven geen pitten hebben
• De druiven gewassen zijn
• U schaaltjes heeft om de druiven in te doen voor iedere deelnemer
• U, liefst passende, papieren servetten heeft zodat de deelnemers aan de wijnquiz hun vingers en hun mond kunnen afvegen
• U naast losse druiven ook een druiventros hebt om te laten zien (u kunt ze ter plekke wassen en plukken of hen vragen te helpen)
• U wijnglazen en sapglazen heeft
• U een lege wijnfles heeft en nog een willekeurige andere lege fles
• U zorgt voor wat attributen die bij wijn drinken horen: een kurkentrekker, een wijnkoeler, een kurk, een wijnrek wellicht
• U als het even kan wat afbeeldingen van bijvoorbeeld druiven, wijn, wijndrinkers, een wijngaard heeft
• U weet hoe u vragen voor ouderen die dementeren, kunt variëren.
• U weet hoe u voorkomt dat een quiz een wedstrijd, een examen of een geheugentest wordt.

Tip:

Wees u ervan bewust dat sommige mensen nare ervaringen hebben met alcohol! Bijvoorbeeld een vader of een echtgenoot of een volwassen kind dat te veel dronk of zelfs verslaafd was of is. Doe hier eventueel navraag naar bij verplegend personeel of kijk, als u daar toestemming voor heeft, in het dossier van een cliënt. Ook kan het zijn dat sommige mensen principieel geen alcohol drinken, bijvoorbeeld vanwege hun geloof, ongeacht of het gaat om wijn, een bier of een in uw ogen onschuldig glas met advocaat.

De vragen van de wijnquiz voor ouderen met dementie

1. Waarvan wordt wijn gemaakt?
2. Wat gebeurt er als je teveel wijn drinkt?
3. Welke kleuren druiven bestaan er?
4. Welke kleuren wijn bestaan er?
5. Hoe heet een tuin waar druiven worden gekweekt?
6. Vul dit spreekwoord aan: ‘Goede wijn behoeft….’?
7. Waar sluit je een wijnfles mee af?
8. Wat zit er in wijn dat je dronken maakt?
9. Hoe heet een groepje druiven dat aan één takje hangt?
10. Hoe werden druiven vroeger fijn gemaakt?
11. Waarin bewaren mensen wijnflessen?
12. Moet je wijn koud drinken?
13. Moet je een wijnfles schudden voor gebruik?
14. Wanneer moet je een druivenstruik snoeien?
15. Welk(e) land(en) is / zijn bekend om hun wijn?
16. Zet twee lege, verschillende flessen (zonder etiket) op tafel, waarvan een wijnfles en vraag: welke fles is een wijnfles?
17. Zet twee lege glazen op tafel en vraag welk glas een wijnglas is (het tweede glas is bijvoorbeeld een bierglas)?

Nader invullen van het programma, waarin de wijnquiz met senioren met dementie wordt gespeeld:

• U kunt vooraf wat foto’s of afbeeldingen laten zien van wijn, druiven, druiventrossen, wijngaarden etcetera
• U kunt halverwege de quiz even pauzeren voor het eten van wat druiven
• En u kunt tot slot wat druivensap schenken of een glaasje rode of witte wijn
• U kunt nog even napraten over bijvoorbeeld: het drinken van wijn, het proeven van wijn, op welke leeftijd de ouderen vroeger mochten gaan drinken, of zij wel eens aangeschoten geweest zijn et cetera.

Conclusie over het spelen van een wijnquiz met hoogbejaarden die bijv. Alzheimer hebben

Als u als quizleider goed voorbereid een quiz voor ouderen die dementeren over wijn houdt, dan is dat een ‘volwassen’ quizonderwerp dat deze senioren beslist niet als kinderachtig zullen ervaren. Steeds opnieuw moet u bij een bezigheid voor deze bejaarden er op letten dat de activiteit wel eenvoudig is, maar niet kinderachtig; wel ontspannend, maar ook stimulerend. Dan heeft u als quizmaster en deze cliënten als deelnemers een geslaagde middag.

Lees verder

• Quiz: hersengym over het advocaatje voor dementerende dames
• Quizvragen over bier voor demente man: prikkel het geheugen
• Dementie & communicatie: open, gesloten, suggestieve vragen
• Dementerende ouderen: contact maken om te communiceren
• Alzheimer en Cafeïne: preventief en genezend koffie drinken?