Ayurvedische kruiden bij stress

Veda betekent kennis of wetenschap. Ayur betekent leven. Het is de Indische leer der geneeskunst. Ayurvedische medicijnen worden over de gehele wereld gebruikt en wereldwijd zien we de belangstelling voor Ayurveda steeds meer toenemen. Dit komt mogelijk door de toenemende behoefte aan een holistische geneeskunde (aandacht voor de gehele mens, lichaam geest en ziel). Wat kan een oude geneeskunst voor een moderne kwaal zoals stress betekenen? Tijdens stress gaat de bloedsuikerspiegel omhoog en wordt de hypothalamus extra actief via het sympathische zenuwstelsel. Ook is er een toename van de bloeddruk, van vetzuren, van de hartslag, van de ademhalingssnelheid en van de productie van catecholamine en epinephrine. Al deze factoren vallen in de Ayurveda onder Prana Dusthi, d.w.z. een pathologische verstoring van Prana, verbonden met de biochemie van stress, die heden ten dage een groot aantal mensen ernstig belast. De hypothalamus is in Ayurveda verbonden met de zetel van Prana in het hoofd. Prana kan worden aangetast door fysieke en psychische stress. Blootstelling aan stressfactoren doet Prana afnemen.

Fysieke stressfactoren:

• Infectie
• Verwonding
• Overmatig lawaai

Psychologische stress:

• Verdriet
• Woede
• Depressie
• Veranderingen in persoonlijke levenssfeer
• Gebrek aan sociale interactie
• Schuld

Ayurvedische remedies voor het behandelen van de hypothalamus en Prana Dusthi

• Brahmi / Bacopa Monnieri / Water Hysop / Aziatische waternavel. Brahmi betekent in het Sanskriet 'bewustzijn' of 'wijsheid', de plant is een zenuwversterkend middel, stimuleert het leervermogen. Het is nuttig bij gedragsstoornissen en vergeetachtigheid
• Jatamamsi / Narduskruid (Nardostachys grandiflora of Nardostachys jatamansi), een plant uit de kamperfoeliefamilie, groeit in de Himalaya in China, Nepal, Afghanistan, en het noorden van India. De olie van deze plant onder andere gebruikt als ingrediënt in parfums, wierook, en als sedativum.
• Shankhapushpi / Convolvulus pluricaulis.
• Valeriaan / Valeriana ook in Europa een bekende en veel gebruikte sedatieve plant.
• Vanari, Cowhage / Mucuna pruriens beschermt tegen ouderdomsverschijnselen en helpt bij verlies aan vitaliteit. Deze vlinderbloemige klimplant heeft een verzorgende en versterkende invloed op de spieren.

Hypofyse en Ayurvedische kruiden

De hypofyse is een aan de onderkant van de hersenen gelegen hormoonvormende klier (ook wel 'hersenaanhangsel' genoemd), die via de afgifte van het thyroïd-stimulerend hormoon (TSH) de werking van andere hormoonvormende klieren in het lichaam (o.a. de eierstokken) bestuurt. De hypofyse wordt in Ayurveda Vishnu Granthi genoemd. Kruiden in de Ayurveda worden niet alleen voor een kwaal geadviseerd maar zijn ook verbonden aan een constitutie (Vata, Pita of Kapha).

• Ashwagandha / Withania somnifera - voor Vata-gerelateerde klachten.
• Jatamamsi - voor Vata- en Pitta-gerelateerde klachten.
• Brahmi / Bacopa - voor Pitta-gerelateerde klachten.
• Vacha / Acorus calamus - voor Kapha-gerelateerde klachten. In de Ayurveda wordt het gewaardeerd als een verjongend middel voor de hersenen en het zenuwstelsel. In de Westerse geneeskunde vooral bekend als toniserend voor de spijsvertering.
• Vanari - voor Kapha-gerelateerde klachten.
• Punarnava / Boerhavia diffusa - voor Kapha-gerelateerde klachten. Punarnava betekent 'telkens weer nieuwe en verwijst naar zijn zuiverende, diuretische werking.

Via hypothalamus en hypofyse zorgen kruiden en andere maatregelen voor een regulerende werking op het hormonale stelsel en op het zenuwstelsel, waardoor we stress steeds beter aankunnen.