Gebroken wervel of wervelbreuk

Het lichaam kent de volgende wervels: halswervels, borstwervels, lendenwervels, heiligbeen en staartbeen. Een wervelbreuk is een breuk aan één van de wervels. Een gebroken wervel wordt meestal veroorzaakt door een ongeval, maar kan ook spontaan ontstaan. Het komt voor bij zowel kinderen als volwassenen, bij die laatste groep toch beduidend meer. Wat zijn oorzaak, symptomen en behandeling van wervelbreuken?

Een breuk aan de wervel

De laatste jaren nemen wervelbreuken toe. Dat heeft enerzijds te maken met de vergrijzing, en anderzijds met het steeds drukker wordende verkeer. Vooral oudere vrouwen en jonge mannen zijn de grootste groep slachtoffers. Dit heeft weer te maken met het feit dat vooral vrouwen steeds ouder worden en jonge mannen meer risico's nemen met sport of in het verkeer. Kinderen krijgen soms ook een wervelbreuk maar dit komt veel minder vaak voor. Over het algemeen zijn kinderen veel meer flexibel. Een wervelbreuk wordt ook wel een wervelfractuur genoemd. Vaak gaat het om een breuk in één van de wervels, maar er kunnen bij een groot ongeval ook meerdere wervels gebroken zijn.

Een ruggenwervel wordt soms onterecht uitgesproken als rugwervel. Een ruggenwervel is iets anders dan een nekwervel. Ruggenwervels bestaan uit de borstwervels. De nekwervels bevinden zich boven de borstwervels. De overige wervels behoren tot een ander genoemd maar worden ook vaak tot de ruggenwervels benoemd. Waar de breuk zich bevindt hangt af van de plaats van de klap die ontstaan is. Bij ziekten zoals osteoporose of kyphose kan een spontane wervelbreuk ontstaan. Dit kan ter hoogte van de borst zijn of ter hoogte van de heup. Over het algemeen is het zo dat een wervelfractuur ter hoogte van de heup grotere gevolgen voor de patiënt: het wordt lastiger om ooit nog volledig normaal te kunnen bewegen.

Symptomen en pijn

Een pijn die plots optreedt aan de rug of nek of een doffe pijn kunnen een aanwijzing voor een wervelbreuk zijn. Wanneer een wervel inzakt en daardoor breekt dan zal de lichaamslengte korter worden. Iedereen krimpt met het ouder worden, maar een plotseling snel verlies van lichaamslengte is niet normaal. Ook een bochel die ontstaat kan een teken zijn van een wervelbreuk. Bij osteoporose is bovendien de kans groter dat na een eerste wervelbreuk een tweede wervelbreuk optreedt. Bij een groot ongeval kan er naaste en wervelbreuk ook schade aan het ruggenmerg worden opgelopen, waar zich belangrijke zenuwen bevinden. Dit heeft soms verlamming als gevolg.

Soms wordt de diagnose voor een wervelbreuk niet gesteld omdat rugpijn vaak als normaal of tijdelijk wordt beschouwd. Vooral bij het ouder worden en juist als gevolg van ouderdom wordt een wervelbreuk vaak niet herkend. Na een ongeval worden er vaak röntgenfoto's van de rug en nek gemaakt om te bekijken of er sprake is van een wervelbreuk.

Behandeling en herstel

Nadat de diagnose wervelbreuk is vastgesteld, kan met behandeling begonnen worden. De wervels mogen niet gebogen of gestrekt worden o te voorkomen dat de breuk zich verder uitbreid of dat er andere wervels beschadigen. Bij voorkeur wordt de patiënt op de buik gelegd en behandeld. Wanneer de breuk Zich aan de halswervel bevindt dan wordt het hoofd gedurende enkele weken op zijn plaats gehouden middels een tractie. Een tractie is een dikke kraag die om de nek wordt gedragen. Soms is daarna fysiotherapie nodig om de spieren te herstellen.

Bij een gebroken ruggenwervel kan vertebroplastiek worden toegepast. Deze techniek bestaat uit het inspuiten van een soort cement. Hierdoor wordt de gebroken wervel gestabiliseerd en de pijn verminderd. Ook kan er gebruik worden gemaakt van een korset dat 6 tot 8 weken gedragen moet worden. een andere behandeling is een operatie waarbij een titanium ijzerwerk wordt aangebracht om de wervel ter fixeren. Het totale herstel kan maximaal een half jaar tot een jaar duren. Soms is totaal herstel niet meer mogelijk en raakt de mobiliteit beperkt. In de toekomst kan de wervel of de wervels eronder sneller breken. De arts zal bespreken wat er in de toekomst nog mogelijk is met betrekking tot beweging en sporten.

In combinatie met een wervelbreuk komt soms een depressie voor. Dit heeft te maken met het feit dat mensen gefrustreerd kunnen raken door de immobiliteit. Je kan aardig beperkt worden in het dagelijkse leven. Werk, uitgaan, naar vrienden toe, sport en hobby kan soms tijdelijk niet worden uitgevoerd. Soms is het zo ernstig dat de rest van het leven die beperkingen geldt. Het is dan logisch dat er een depressie kan ontstaan. Door een depressie raken mensen echter veel meer in een strop en beperken zichzelf, wat de genezing en soepelheid van de spieren niet ten goede komt. Ga bij neerslachtige gevoelens dan ook gerust langs de artsen bepreek dit met hem of haar.