Hooikoorts – Pollenbom en Pollenradar

Het voorjaar is een heerlijk seizoen en zowat iedereen kijkt er na de winter naar uit, behalve de mensen die lijden aan hooikoorts. Het is een vervelende aandoening waar één op de zeventien Nederlanders last van heeft. Wanneer de pollen loskomen, proesten zij de zakdoeken vol. Soms kan een hooikoortsseizoen erg vervelende worden, als er sprake is van een pollenbom door de uitgestelde lente. Bijzonder aan hooikoorts is dat het niet wordt veroorzaakt door hooi.

Allergieën in de hooitijd

• Lentekriebels en hooikoorts
• Hoe werkt hooikoorts
• Pollenallergie
• Pollenradar
• Anti-stoffen
• Tips
• Pollenbom
• Pollenkalender

Lentekriebels en hooikoorts

De pollen van bomen, planten en gewassen komen in het voorjaar in de lucht. Ze drijven op de wind mee door het land. De reis van de pollen is een noodzakelijke op weg naar bevruchting. De pollen zijn het stuifmeel dat geproduceerd wordt door alle soorten zaadplanten. De windbestuivers maken gebruik van de wind voor verstuiving van hun stuifmeel. We treffen het soms aan op de auto of tuimelraam: een dun laagje stof. Noodzakelijk voor het voortbestaan van de soorten, lastig voor mensen met hooikoorts.

Hooi

Hooikoorts komt niet van hooi. De naam van de aandoening verwijst naar de tijd waarin de meeste allergieën optreden, de hooitijd. In juli wordt de meeste hooi verzameld.

Hoe werkt hooikoorts

Nadat de pollen zijn ingeademd herkent het lichaam het stuifmeel als vijandige indringer. Verdedigingscellen in het lichaam produceren histamine om de indringer te verdrijven. De verdedigingscellen worden mestcellen of mastocyten genoemd. Ze maken deel uit van het immuunsysteem. De mestcellen staan in contact met de lucht. Het is de histamine die allergie-gevoelig weefsel irriteert: neus, ogen en luchtwegen.

Pollenallergie

Pollenallergie is een lastige aandoening waar nog geen genezing voor gevonden is. Mensen met hooikoorts kunnen de speciale pollenradar raadplagen en daarna hun maatregelen nemen, maar meer dan verlichten van de klachten is niet mogelijk. Hooikoorts gevoeligen die op tijd hun maatregelen nemen, kunnen het proesten en niezen grotendeels voorkomen. Weersomstandigheden spelen een grote rol bij de mate waarin mensen last hebben van hooikoorts. Van belang zijn:

• windkracht;
• windrichting;
• neerslag;
• temperatuur.

Pollenradar

Nederland beschikt over hooikoortsradars en hooikoortsweerberichten. De verwachting waar de pollen zich in welke mate in de lucht bevinden wordt met symbooltjes en kleurtjes aangegeven. De nog niet snotterende Nederlander kan die plaatsen zoveel mogelijk mijden. De pollenverwachting voor de komende dagen wordt ook aangegeven, zodat de hooikoortspatiënt maatregelen kan treffen. Hooikoortsverwachting zijn onder meer te volgen op Twitter en iGoogle.

Anti-stoffen

Mensen die een pollenallergie hebben maken antistoffen tegen pollen aan in neus en ogen. Om de klachten te voorkomen of te verminderen kun je:

• een zonnebril dragen op hooikoortsdagen;
• zo min mogelijk in de ogen wrijven;
• wat vaker je handen wassen;
• wat vaseline rond de ogen wrijven;
• een nat washandje op je ogen leggen;
• een neusspray gebruiken;
• immunotherapie volgen;
• in de vroege ochtend of late avond naar buiten gaan;
• de bergen of de zee opzoeken;
• je tegen hooikoorts wapenen.

Tips

Te genezen is hooikoorts nog niet, maar er is van alles te doen om hooikoorts zoveel mogelijk te voorkomen of een aanval te verminderen:

• Hou de hooikoortsverwachting in de gaten;
• bescherm je ogen tegen binnendringen van de pollen;
• hou je slaapkamer zoveel mogelijk pollenvrij door:
• de pollen uit je haar te wassen en borstelen;
• je kleren te wassen als je in aanraking met pollen bent geweest;
• te douchen voor het slapen gaan;
• je slaapkamer pollenvrij te stofzuigen;
• het slaapkamerraam selectief te openen;
• het beddengoed vaker te wassen.
• hou de ramen tijdens het hooikoortsseizoen zoveel mogelijk dicht;
• plaats antipollen horren voor de ramen die je toch open wilt zetten;
• open ramen s’ ochtends vroeg of ‘s avonds laat of na een regenbui;
• wat voor het huis geldt, geldt ook voor de auto;
• vermijd prikkelende stoffen zoals sigarettenrook, verf en huisstof.
• vermijd tijdens het hooikoortsseizoen het gebruik van;
• chloor;
• ammoniak;
• parfum;
• haarlak;
• uitlaatgassen;
• sterk geurende planten.
• kijk uit wat je in je tuin zet: plaats geen planten of bomen waarvan bekend is dat het pollen levert, zoals bijvoorbeeld berken.

Pollenbom

Of er veel of wat minder pollen in de lucht zitten hangt samen met het weer. Een lange winter en uitgestelde lente, bijvoorbeeld, kan een pollenbom tot ontploffing brengen. Planten en bomen lossen onder die condities op hetzelfde moment, bij het stijgen van de temperatuur, hun pollen. Na de langdurige kou staan ze als het ware op springen. De berken zijn daarvan een goed voorbeeld. Die boom levert juist de pollen waar veel mensen allergisch voor zijn. Voordat de berkenpollen in de lucht zijn, zweven de pollen van hazelaar en els al op de wind mee. Droogte in de eerste maanden van het jaar kan er ook voor zorgen dat de pollen langer bleven zweven. Elke plant en elke boom lost de pollen op zijn eigen tijd, maar door de kou schuift de periode van lossen in elkaar. Allergologen voorspellen voor jaren met uitgestelde lente veel hooikoorts. In zo'n jaar gaan veel mensen snotteren en niezen en komt een grote groep in een lange periode van algehele malaise terecht. School- en werkprestaties kunnen daar onder lijden en het kan wel een half jaar duren voordat het voorbij is. Gelukkig is er niet elk jaar sprake van een uitgestelde lente en krijgen mensen die er gevoelen voor zijn niet elk jaar last van een pollenbom.

Pollenkalender

• Hazelaar - januari tot eind maart
• Els - januari tot begin april
• Populier - half februari tot eind mei
• Wilg - half februari tot half mei
• Iep - half februari tot begin mei
• Berk - maart tot half mei
• Es - maart tot half mei
• Eik - april tot half mei
• Plataan - april tot eind mei
• Beuk - begin april tot begin juni
• Kastanje - eind april tot begin augustus
• Grassen - eind april tot eind september
• Zuring - mei tot eind juli
• Weegbree - mei tot begin september
• Netels - eind mei tot eind september
• Linde - Juni tot half augustus
• Ganzevoet - juni tot begin september
• Guldenroede - begin juni tot half september
• Bijvoet - eind uni tot half september

Lees verder

• Krokussen - crocus en saffraan
• Vlierstruik - vlier, vledder, vliender en flierenhout
• Kievitsbloem - keizerskroon, kabouters dobbelbeker
• Sneeuwklokjes of Galanthus - Bolgewas uit narcisfamilie
• Hooikoortsplant ambrosia rukt op