Wat is cervicogene hoofdpijn?

Hoofdpijn is wereldwijd een zeer veel voorkomende klacht. Het is een zeer belangrijk probleem wat bestreden moet worden, ook in economisch opzicht. In Nederland is hoofdpijn zelfs een van de belangrijkste oorzaken van kortdurend werkverzuim. Er zijn echter verschillende soorten hoofdpijn, die elk op een andere manier behandeld kunnen worden. Soorten hoofdpijn zijn onder meer migraine, cervicogene hoofdpijn en spanningshoofdpijn. Cervicogene hoofdpijn is een specifiek soort hoofdpijn, afkomstig uit de nek. Het idee dat hoofdpijn veroorzaakt zou kunnen worden door een functiestoornis in de nek, is al wetenschappelijk benoemd door Lentijo en Ramos in 1821. Wanneer deze hoofdpijn opkomt, dan heeft men vaak ook pijn in de nek en het voorhoofd en kenmerkend is ook het uitstralen van de pijn. Andere bijverschijnselen als misselijkheid, licht in het hoofd en duizeligheid komen ook voor. Voor de behandeling van cervicogene hoofdpijn worden meestal zenuwblokkades toegepast, maar het resultaat is wisselend en wetenschappelijk nog niet bewezen. Vaak worden pijnstillers toegepast, ook met wisselend succes.

Diagnose en behandeling van cervicogene hoofdpijn

Er is naar de diagnostiek en behandeling van cervicogene hoofdpijn veel onderzoek gedaan, maar de resultaten van deze onderzoeken zijn niet eenduidig. Het belangrijkste is natuurlijk dat men eerst de juiste diagnose stelt, dus dat er ook daadwerkelijk sprake is van cervicogene hoofdpijn. Als dit duidelijk is, en er sprake is van cervicogene hoofdpijn, kan men ook aan de behandeling beginnen. Er is nog geen handleiding voor het stellen van de diagnose ‘cervicogene hoofdpijn’, maar een Noorse neuroloog heeft drie aspecten als kenmerkend benoemd.

Dubbelzijdige hoofdpijn

De hoofdpijn is soms dubbelzijdig, maar normaliter is er een zijde op het gebied van hoofdpijn overheersend.

Provocatie van de hoofdpijn

De hoofdpijn wordt geprovoceerd door een lange tijd een bepaalde hoofdhouding aan te nemen of het hoofd te bewegen, en de hoofdpijn kent geen vast patroon.

Bewegingsbeperkingen

Er zijn bewegingsbeperkingen waardoor men het hoofd moeilijk opzij kan draaien.

Oorzaken cervicogene hoofdpijn

Men schat dat 15 tot 20% van de chronische en recidiverende hoofdpijn cervicogene hoofdpijn is. Overigens komt cervicogene hoofdpijn ook regelmatig voor na een whiplash of ander nektrauma. Over het algemeen komt cervicogene hoofdpijn vaker bij vrouwen voor dan bij mannen. De hoofdpijn kan in principe op elke leeftijd ontstaan, en is dus meestal gerelateerd aan een trauma, een degeneratieve gewrichtsaandoening of een langdurige, eenzijdige belasting van het hoofd.

Whiplash

De vertaling van whiplash is zweepslag, maar de term zweepslag dekt eigenlijk niet de lading van de term zweepslag omdat daarmee een spierprobleem bedoeld wordt. Een whiplash is echter veel meer dan een probleem met de spieren en kan betrekking hebben op onderliggend weefsel in de nek, op de gewrichtsbanden in en rond de nek, maar ook op de weke delen. Een whiplash is in totaliteit gezien dan ook nogal complex en kan ernstige gevolgen hebben. Een whiplash kan ontstaan als gevolg van een auto-ongeluk waarbij het hoofd naar voren klapt en weer naar achteren of andersom, maar er zijn ook andere oorzaken te bedenken zoals een val van de trap of een ongeluk tijdens het sporten. Een whiplash kan ernstige gevolgen hebben voor de persoon die er mee te maken krijgt, en die gevolgen kunnen variëren van licht tot ernstig en van kortdurende tot blijvende problemen. Hoofdpijn als gevolg van een whiplash is een van de klachten waarmee men geconfronteerd kan worden, maar ook concentratieproblemen kunnen een rol spelen.

Gevolgen van de whiplash

Na het ontstaan van een whiplash verschilt het van persoon tot persoon hoe de klachten zich zullen ontwikkelen. Klachten kunnen direct optreden na de whiplash, maar het is evengoed mogelijk dat de eerste klachten zich pas na enkele dagen aandienen. De klachten kunnen zich uiten in slechts zien, concentratieproblemen, aanhoudende vermoeidheid, maar ook slaapproblemen, vergeetachtigheid en hoofdpijn kunnen tot het klachtenpatroon behoren. Bij de meerderheid van de mensen met een whiplash zullen de klachten die zich voordoen binnen een jaar verdwijnen, maar er is ook een deel van de mensen dat langer geconfronteerd blijft met de gevolgen van een whiplash.