Hartinfarct of hartaanval: oorzaken, symptomen, behandeling

Bij een hartinfarct ook wel hartaanval genoemd is er sprake van een plotseling ernstig tekort aan zuurstof in een gedeelte van de hartspier. Hierdoor sterven de spiercellen in dat deel af. Hartinfarcten vormen een van de belangrijkste oorzaken van overlijden in de westerse wereld. De laatste vijftig jaar is het aantal mensen dat sterft aan een hartinfarct gedaald. Dit komt door betere behandelmethoden en ook omdat mensen meer beseffen dat een gezonder leven de kans op een hartinfarct sterk laat dalen. Wat zijn de oorzaken van een hartinfarct. Wat zijn de symptomen en hoe kan een hartinfarct behandeld worden? Hoe wordt de diagnose gesteld en hoe is de prognose?

Inhoud artikel

• Hartinfarct
• Oorzaken hartinfarct
• Hoe merk je een hartinfarct op/wat zijn de symptomen van een hartinfarct?
• Wat te doen bij bovenstaande klachten?
• Hartinfarct bij iemand die al bekend was met pijn op de borst/angina pectoris
• Een stil infarct
• Diagnose hartinfarct
• Complicaties hartinfarct
• Behandeling hartinfarct
• Prognose hartinfarct
• Belangrijk!

Hartinfarct

Hartinfarct, hartaanval, myocardinfarct: er is sprake van een minder toevoer van bloed naar de hartspier door een kransslagader die afgesloten is. De kans op een hartinfarct neemt toe met de leeftijd. Tot de leeftijd van zestig jaar komt een hartinfarct vaker voor bij mannen, daarna hebben mannen en vrouwen een gelijke kans. Je ziet wel dat hartinfarcten voorkomen in bepaalde families. Risicofactoren voor het krijgen van een hartinfarct zijn: roken, niet genoeg beweging, te vet voedsel en een te hoog gewicht.

Oorzaken hartinfarct

Een coronaire hartziekte is vaak de oorzaak. De kransslagaders die zuurstofrijk bloed naar het hart brengen zijn vernauwd. Meestal komt dit door atherosclerose. Vetdruppeltjes (bijvoorbeeld cholesterol) hechten zich aan de wand van de aders. Ze vormen afzettingen, die worden afgedekt met een vezelig laagje. Dit laagje kan ruw worden of zelfs breken. Als bloedplaatjes zich hechten aan het oppervlak dan ontstaat er een bloedstolsel. Bij een groot bloedstolsel kan het zijn dat de bloedstroom helemaal stagneert, een hartinfarct/hartaanval zal het gevolg zijn. Heb je veel mensen in de familie die last hebben van coronaire hartziekten dan heb je meer kans op een hartinfarct. Helemaal als er familieleden zijn die een coronaire hartziekte of een hartinfarct hebben gekregen voor hun vijfenvijftigste.

Hoe merk je een hartinfarct op/wat zijn de symptomen van een hartinfarct?

De onderstaande klachten komen meestal plotseling op:

• Een heftige, zware en drukkende pijn midden op de borst;
• De pijn kan uitstralen naar de kaken en armen, met name de linkerarm;
• Bleek/wit worden in het gezicht;
• Transpireren;
• Kortademig worden;
• Een misselijk gevoel en soms overgeven;
• Iemand kan angstig worden, soms ook angst om dood te gaan;
• Een gevoel van rusteloosheid kan optreden.

Wat te doen bij bovenstaande klachten?

Als je bovenstaande klachten signaleert dan moet je denken aan een hartinfarct en onmiddellijk een arts inschakelen. Wacht absoluut niet, even wachten met het inschakelen van medische hulp kan funest zijn. Een ambulance met alles erop en eraan is het beste vervoermiddel naar het ziekenhuis, onderweg kunnen de nodige handelingen nodig zijn.

Hartinfarct bij iemand die al bekend was met pijn op de borst/angina pectoris

Als je bekend bent met pijn op de borst, horende bij angina pectoris, dan kan een hartinfarct zich uiten in andere klachten. Dan kan de pijn op het moment van een hartinfarct heviger zijn en misschien ook in rust aanhouden. Als een aanval van angina pectoris niet reageert op de gangbare behandeling of langer duurt dan tien minuten, dan kan dat op een hartinfarct wijzen. Waarschuw direct een arts!

Een stil infarct

• Een op de vijf mensen heeft geen klachten van pijn op de borst tijdens een hartinfarct.
• Er kunnen wel klachten optreden als een gebrek aan adem, een gevoel van duizeligheid, transpireren en bleek worden.
• Dit type infarct komt vooral voor bij mensen met diabetes mellitus of met een hoge bloeddruk. Ook komt het vaker voor op latere leeftijd.

Diagnose hartinfarct

De diagnose kan meestal eenvoudig gesteld worden met een ECG. De elektrische activiteit van het hart wordt geregistreerd. Bij een hartinfarct zullen er veranderingen te zien zijn die duiden op een hartinfarct. Meestal kan gezien worden welk deel en hoe veel van de hartspier is beschadigd en of het ritme van het hart nog gewoon of onregelmatig is. Door bloedonderzoek op bepaalde stoffen die uit de beschadigde hartspier in het bloed terechtkomen kan de diagnose bevestigd worden.

Complicaties hartinfarct

De eerste uren en dagen na een hartinfarct zijn spannend. Er kan bijvoorbeeld een hartritmestoornis ontstaan (die levensbedreigend kan zijn) en een hartstilstand. Het hangt af van de plaats en de grootte van de beschadiging van de hartspier of er andere complicaties kunnen ontstaan. Hartfalen kan optreden: het hart kan in de weken of maanden na het hartinfarct kan het hart niet voldoende krachtig pompen. Er kan ook sprake zijn van een vermoeid gevoel, kortademigheid, de enkels kunnen gezwollen zijn. Complicaties die minder vaak voorkomen zijn: beschadiging van een van de hartkleppen en pericarditis. Deze aandoeningen kunnen weer tot hartfalen leiden.

Behandeling hartinfarct

Heel belangrijk zijn het verminderen van de pijn, het herstellen van de toevoer van bloed naar de hartspier. De schade moet beperkt blijven en de kans op complicaties moet kleiner worden gemaakt. Op de afdeling eerste harthulp zullen hartritme, bloeddruk en ademhaling constant in de gaten worden gehouden. In de eerste zes uur na het hartinfarct krijg je mogelijk trombolytica om het bloedstolsel op te laten lossen dat de kransslagader afsluit. Er kan ook besloten worden om direct te dotteren. Als het herstel voorspoedig gaat dan mag je na 24 tot 48 uur even uit bed. Kort daarna kun je meedoen aan een hartrevalidatieprogramma en je mag steeds meer uit bed. Ben je hersteld van een hartinfarct dan zullen de kransslagaders en hartspier worden bekeken. Aan de hand van een ECG en echocardiografie kan worden gekeken wat de beste nabehandeling is. Als het hart niet goed genoeg pompt dan kunnen daar medicijnen voor gegeven worden, als een van de kransslagaders vernauwd is kan worden gekozen voor een bypassoperatie. Bij een te langzame hartslag kan besloten worden om een pacemaker in te brengen. Je krijgt de nodige medicijnen voorgeschreven, bijvoorbeeld om de kans te verminderen om opnieuw een hartinfarct te krijgen. Een dieet kan worden voorgeschreven, cholesterolverlagende middelen.

Prognose hartinfarct

Als je voor de eerste keer een hartinfarct hebt gehad en er is snel behandeld, en er zijn geen complicaties opgetreden, dan is het toekomstperspectief goed. Twee weken na een hartinfarct is het risico van een nieuw hartinfarct behoorlijk verminderd. Het ziet er allemaal nog beter uit als je stopt met roken, zorgt voor regelmatige beweging en gezond voedsel tot je neemt. Heb je al eerder een hartinfarct gehad dan hangen de vooruitzichten af van de mate waarin de hartspier is beschadigd en van eventuele complicaties die zijn opgetreden.

Belangrijk!

De meeste mensen zullen zich zorgen maken over hun gezondheid na het doormaken van een hartinfarct. Een lichte depressie komt vaak voor. Het is echter belangrijk dat je je niet te veel laat leiden door de angst om opnieuw een hartinfarct te krijgen. Veel ziekenhuizen bieden revalidatieprogramma’s aan om mensen de mogelijkheid te geven om weer vertrouwen in hun eigen lichaam te krijgen. Het kan ook fijn zijn om ervaringen met anderen te delen.