Tekort aan testosteron: een serieus probleem

Over het hormoon testosteron wordt in de regel vrij laconiek gedaan. Maar wat veel mensen niet weten, is dat een tekort aan testosteron serieuze problemen kan veroorzaken. Wat zijn de symptomen van een tekort aan testosteron? Hoe kan je een testosterontekort oplossen?
Veel mannen krijgen tussen hun 40e en hun 55e levensjaar last van klachten zoals prikkelbaar gedrag, vermoeidheid, een uitdijend buikje en stemmingswisselingen. "Het is de midlifecrisis," wordt er dan al gauw gezegd- en in veel gevallen klopt dit ook (deels). Maar wanneer een man serieuze klachten krijgt, ligt de oorzaak soms niet alleen op het psychische, maar ook op het lichamelijke vlak. Een tekort aan testosteron kan namelijk heel wat aandoeningen en klachten veroorzaken. Om dit te begrijpen, moet je allereerst weten wat testosteron is en waar het voor dient.

Testosteron: wat is het en wat doet het?

Testosteron is het belangrijkste mannelijke geslachtshormoon. Een ander woord voor mannelijke geslachtshormoon is androgeen, een chemische stof die zorgt voor de ontwikkeling en het behoud van mannelijke eigenschappen. Het is dus onder meer testosteron dat van een mannetje een mannetje maakt, met bijbehorende gevoelens en gedragingen. (Dames, denk hier maar eens aan wanneer je man bij het stoplicht met z'n gaspedaal zit te spelen, overstekend vrouwelijk schoon bewondert of z'n dunner wordende haardos herschikt op z'n schedeldak: het is allemaal de schuld van het testosteron.) Ook vrouwen hebben testosteron in hun lichaam, zij het in veel lagere concentraties dan de mannen. De productie van dit hormoon vindt plaats in de bijnieren en (bij mannen) in de teelballen. Testosteron heeft diverse functies, waaronder:

• regulatie van de lichaamsbeharing;
• regulatie van het libido;
• zorgdragen voor de groei van de skeletspieren.

Symptomen die wijzen op een mogelijk testosterontekort

Maakt een man te weinig testosteron aan, dan zal de testosteronspiegel in z'n bloed dalen tot onder de waarde die voor een man gebruikelijk is. Hierdoor kan hij last krijgen van onder andere:

• stemmingswisselingen;
• moeheid;
• verminderde vruchtbaarheid;
• libidoverlies;
• prikkelbaar gedrag;
• botontkalking;
• erectiestoornissen;
• afname van de lichaamsbeharing;
• toename van buikvet

Ook depressieve gevoelens worden vaak gezien bij een tekort aan testosteron. Al met al zal een serieus testosterontekort zorgen voor een sterke afname van het algemeen welbevinden van de man, met alle gevolgen van dien.

Hoe herken je een testosterontekort bij jezelf?

Heb je last van bovenstaande klachten en ben je in de leeftijd tussen de 40 en de 55 jaar, dan zou je weleens last kunnen hebben van een tekort aan testosteron. Dit geldt ook wanneer je merkt dat je sportieve prestaties (sterk) zijn verslechterd, je erecties minder hard zijn geworden of indien je libido tegenwoordig op apegapen ligt. Allemaal signalen die zouden kunnen wijzen op een serieus testosterontekort.

Wat te doen bij een tekort aan testosteron?

Om een testosterontekort te behandelen, moet je uiteraard eerst zeker weten dat er sprake is van een tekort. Dit gebeurt door middel van een test waarmee de testosteronspiegel gemeten wordt. Deze test kan je laten afnemen bij een huisarts, een kliniek of een prikpost, maar er zijn tegenwoordig ook thuistesten te bestellen. Met een thuistest kan je een indicatie krijgen van je testosteronspiegel, zonder dat je eerst langs een arts moet. Blijkt uit de thuistest dat je testosteron te laag is, dan zal je testosteron moeten worden aangevuld. Een te laag testosteron heb je wanneer je testosteronspiegel lager is dan de volgende waarde:

• 20 tot 39 jaar: 9,00 t/m 37,48 nmol/L
• 40 tot 59 jaar: 12,15 t/m 30,88 nmol/L
• 60 jaar en ouder: 12,15 t/m 24,98 nmol/L

(Let op: deze waarden gelden alleen voor mannen! Vrouwen hebben sowieso lagere testosteronwaarden.)

Het tekort aan testosteron wordt dan aangevuld door middel van supplementen, zoals testosteronpleisters, testosteronspray, testosteronspray of testosteroninjecties. Uiteraard mogen deze middelen alleen voorgeschreven worden door een arts. Tegenwoordig wordt ook vaak gewerkt met een speciale gel, die er voor zorgt dat het tekort aan testosteron wordt aangevuld. Mits tijdig herkend, is een testosterontekort dus vaak goed te behandelen.