Hirsutisme: overbeharing bij vrouwen

Lichaamsbeharing heeft iedereen, dus ook vrouwen. Op zich niet zo verwonderlijk, want ooit diende onze haargroei om ons op te warmen dan wel af te koelen. Inmiddels is onze lichaamsbeharing dusdanig afgenomen dat het lichaamshaar geen functie meer heeft. Maar wat als er dan toch nog te veel haren overblijven? Heb je als vrouw een mannelijk beharingspatroon, dan kan er sprake zijn van hirsutisme.

Wat is hirsutisme en hoe vaak komt het voor?

Alleen vrouwen kunnen last hebben van hirsutisme. De aandoening bestaat er immers uit, dat je als vrouw zijnde last hebt van een mannelijk beharingspatroon, dat wil zeggen: donkere haargroei in het gezicht, op de rug, de borst, de bovenbenen en/of de buik. We hebben het dan niet over een paar verdwaalde donshaartjes, maar echt dikke, stugge haren. Zoals een man die heeft. Het behoeft dan ook geen verdere uitleg dat je daar als vrouw zijnde knap onzeker van kan worden. Veel vrouwen schamen zich enorm voor hun ongewenste haargroei en lijden er psychisch sterk onder. Toch komt hirsutisme relatief vaak voor: circa 5% van de vrouwen heeft er vóór de menopauze last van. Als je zelf aan hirsutisme lijdt, ben je dus absoluut niet de enige. Je een freak voelen is niet nodig!

Het ontstaan van hirsutisme

Hirsutisme ontstaat wanneer de hormoonhuishouding van de vrouw in de war is. Zo hebben veel vrouwen die lijden aan PCOS (een aandoening waardoor je veelal verminderd vruchtbaar bent) last van een op hol geslagen aanmaak van mannelijke hormonen. Deze hormonen worden aangemaakt in de eierstokken- maar als het goed is, slechts in geringe hoeveelheid. Ook kunnen vrouwen last krijgen van hirsutisme naar aanleiding van een ziekte of een tumor in de bijnieren. Tot slot kunnen ook sommige geneesmiddelen overmatige haargroei bij de vrouw veroorzaken. Wanneer de vrouw in kwestie stopt met het desbetreffende geneesmiddel, verdwijnt de overmatige haargroei. Maar ja, dan moet je natuurlijk maar net met die medicatie kunnen en mogen stoppen...

Hoe weet je of je hirsutisme hebt?

Vrouwen hebben vaak al snel problemen met hun lichaamsbeharing. Een verdwaald zwart haartje rond een tepelhof is dan ook géén hirsutisme, maar gewoon een verdwaald haartje rond een tepelhof. Hetzelfde geldt voor een klein beetje dons op de bovenlip: dit hebben behoorlijk wat vrouwen, ook al hoor je er (bijna) niemand over. De diagnose hirsutisme is er dan ook geen die je zelf moet kunnen en willen stellen. Heb je echt last van buitensporige haargroei en/of is er sprake van de groei van dikke, stugge haren, ga dan langs de huisarts. Deze zal de haargroei bekijken en je eventueel doorverwijzen naar een dermatoloog. Deze zal vragen stellen over onder andere het menstruatiepatroon en erfelijke aanleg. Ook zal er onderzoek gedaan worden naar verdere tekenen van vermannelijking, zoals kaalheid of een lagere stem. Bloedonderzoek geeft uitsluitsel over eventuele hormonale oorzaken.

Hirsutisme behandelen

Om hirsutisme goed te kunnen behandelen, is het belangrijk de oorzaak van de overmatige haargroei te achterhalen. Vaak kan het voorschrijven van een (andere) anticonceptiepil al goede resultaten opleveren. Anticonceptiepillen met een gunstige invloed op ongewenste haargroei zijn:

• Diane 35
• Yasmin

Wel kunnen vrouwen vervolgens weer last krijgen van de bijwerkingen van deze anticonceptiepil. Daar komt nog bij, dat het gebruik van een anticonceptiepil uiteraard niet samen gaat met een kinderwens. Ook andere medicijnen tegen overbeharing, zoals spironolacton, zijn niet geschikt voor vrouwen die zwanger willen worden. Er zal in dat geval gegrepen moeten worden naar andere oplossingen.

Zelf ongewenste haargroei aanpakken

Als je de oorzaak van hirsutisme niet kunt aanpakken, moet je maar met de gevolgen aan de slag. Dat betekent: ongewenste haren (laten) verwijderen. Er zijn diverse methodes om ongewenste haargroei te lijf te gaan. Zo kan je kiezen voor ontharingscrème, epileren, harsbehandeling of IPL. Scheren is vaak niet aan te raden, niet alleen omdat het slechts een kortdurend resultaat geeft, maar ook omdat de terugkerende stoppeltjes stug en prikkelend aanvoelen. IPL daarentegen geeft vaak goede resultaten, zeker op donkere haren. Op rossig haar of een donkere huid pakt IPL juist wat minder goed. Wel worden de haren meestal dunner, waardoor ze minder zichtbaar zijn en je ze gemakkelijker kunt verwijderen. Wil je het echt rigoureus aanpakken, denk dan ook eens aan laser. Dit is de krachtigste methode om af te rekenen met ongewenste haargroei. Als er sprake is van ernstige hirsutisme, wil je ziektekostenverzekering de kosten voor een behandeling tegen overbeharing nog weleens voor z'n rekening nemen. Er moet dan sprake zijn van een medische indicatie in plaats van een cosmetische. Wil je hiervoor in aanmerking komen, vraag dan altijd bij je ziektekostenverzekering naar de voorwaarden vóórdat je een behandeling ondergaat!

Nog meer om zelf te doen

Heb je last van overgewicht én van overbeharing, dan kan het raadzaam zijn om af te vallen. Dit heeft soms een zeer gunstige invloed op hirsutisme. Bij vrouwen met PCOS in combinatie met overgewicht leidt 5% gewichtsverlies al tot de afname van de testosteronproductie. Niet alleen neemt de haargroei hierdoor af, ook de kansen op een zwangerschap nemen hiermee toe.