Arteriitis temporalis: hoofdpijn die blindheid veroorzaakt

Arteriitis temporalis is een vorm van hoofdpijn die in het ergste geval kan leiden tot blindheid of een aneurysma van de thoracale aorta. Wanneer het onbehandeld blijft is de kans op blindheid groot. Het is daarom erg belangrijk om een arts te raadplegen. Een behandeling met prednison kan helpen oedeem in de vaatwand te verminderen wat de hoofdpijn kan doen laten afnemen. Het is goed je te vergewissen van de oorzaken, symptomen en behandeling van arteriitis temporalis.

Arteriitis temporalis

• De aandoening arteriitis temporalis
• Oorzaak
• Het gevaar van deze aandoening
• Symptomen van arteriitis temporalis
• Lijst van criteria
• Behandeling van arteriitis temporalis: Prednison

De aandoening arteriitis temporalis

Arteriitis temporalis is een vaatontsteking (vasculitis) van de grote en middelgrote slagaderen en de vertakkingen hiervan, voornamelijk de halsslagader en oppervlakkige slaapslagader (arteria temporalis). Het wordt ook wel de Ziekte van Horton genoemd. Arteriitis temporalis wordt vaak in verband gebracht met spierreuma die spierontstekingen tot gevolg heeft waaronder die van de spieren in het hoofd en de schouders. Het kan echter ook optreden bij mensen die geen spierreuma hebben.

De aandoening komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Ook is het voorkomen ervan in Scandinavische landen opmerkelijk hoger dan in de rest van de wereld. Het wordt in verband gebracht met het humaan leukocytenantigeen HLA-DR subtype DR4. Een humaan leukocytenantigeen is een molecuul dat een reactie van het menselijk afweersysteem kan opwekken waardoor antistoffen vrijkomen. Dit zorgt er bijvoorbeeld voor dat het lichaam een virus of bacterie herkent als zijnde lichaamsvreemd waardoor het het gevecht ermee aangaat.

Oorzaak

De oorzaak van de aandoening is tot op heden onbekend. Het vermoeden bestaat wel dat het te maken heeft met een fout in het immuunsysteem. Mogelijk vergroot de verzwakking van het immuunsysteem als gevolg van een eerdere ziekte aanraking met een bacterie de kans op het ontstaan van de Ziekte van Horton.

Het gevaar van deze aandoening

Arteriitis temporalis is om twee redenen een gevaarlijke aandoening die tot het zoeken van medische hulp noopt. Allereerst is er het gevaar van het ontstaan van een aneurysma. Bij een aneurysma treedt er een verwijding op in een deel van de thoracale aorta. Wanneer een aneurysma scheurt kan dit fatale gevolgen hebben. Het andere gevaar van arteriitis temporalis is blindheid als gevolg van het te lang stoppen van de bloedtoevoer naar de oogzenuw. Wanneer dit gebeurt is het zichtverlies onomkeerbaar.

Symptomen van arteriitis temporalis

Er zijn vele verschillende soorten hoofdpijn met ieder een ander type klachten. Zo is er spanningshoofdpijn, clusterhoofdpijn, migraine, cervicogene hoofdpijn, chronische hoofdpijn en medicijnafhankelijke hoofdpijn. Ook kun je hoofdpijn krijgen door bijvoorbeeld een holteontsteking, een hersenschudding, een plotseling verschil van luchtdruk of na een operatie of ruggenprik. In het geval van arteriitis temporalis zijn er enkele kenmerkten klachten. Het gaat dan naast met name om:

• Een kloppende hoofdpijn
• Koorts
• Kaakpijn met moeite met kauwen
• Klachten van het zicht (visusklachten, onder andere amaurosis fugax of plotseling kortdurend zichtverlies in één oog en dubbelzien)
• Pijn bij het aanraken van de slaap
• Acute tinnitus (oorsuizen)
• Necrose van de tong

Niet alle klachten zijn aanwezig bij alle patiënten die lijden aan arteriitis temporalis. Zo kan arteriitis temporalis de oorzaak van je hoofdpijn zijn zonder dat je koorts hebt of last hebt van je tong of oren.

Lijst van criteria

Een arts gebruikt een lijst met criteria waarvan aan een aantal moet worden voldaan om een vermoeden van het bestaan van arteriitis temporalis te rechtvaardigen. Zo wordt in dit geval gekeken naar de leeftijd (de aandoening komt over het algemeen alleen voor bij mensen van boven de 50), het bestaan van hoofdpijn, een palpatie hij de slaapslagader, een vermindering van de bloedtoevoer naar bepaalde lichaamsdelen, een verhoogde bezinking van het bloed (BSE), verhoogde leverwaarden, verhoging in het aantal bloedplaatjes en de uitslag van een biopt waarin vasculitis geconstateerd wordt.

Behandeling van arteriitis temporalis: Prednison

Arteriitis temporalis wordt behandeld met een kuur prednison. Dit is vooral gericht op het bestrijden van oedeem van de vaatwand. Omdat een spoedige behandeling van groot belang is wordt voor de start met een prednisonkuur vaak niet eens gewacht tot de uitslag van het biopt binnen is.

Normaliter wordt gestart met een hoge dosis prednison gedurende twee tot vier weken en wordt deze vervolgens langzaam afgebouwd gedurende een (klein) jaar. In de helft van de gevallen duurt de behandeling langer dan 24 maanden. Bloedwaarden worden tijdens de behandeling nauwlettend in de gaten gehouden om de doses eventueel bij te kunnen stellen. Helaas heeft een behandeling met prednison vervelende bijwerkingen zoals gewichtstoename, zwellingen in het gezicht, haaruitval, vermoeidheid, buikpijn, slapeloosheid en moeite met het in toom houden van emoties. Sommige mensen zijn gevoeliger voor deze bijwerkingen dan anderen.