Heeft stretchen nut?

Hoewel het uitoefenen van rekoefeningen voor, tijdens of na het sporten de normaalste zaak ter wereld is, kunnen we onszelf afvragen of deze soms pijnlijke oefeningen wel nut hebben. Wie weet doet stretchen wel meer kwaad dan goed. Of blijkt het rekken van de spieren toch allemaal wel zijn voordelen te hebben?

Inhoud

• Wat is stretchen?
• To stretch or not to stretch
• Conclusie

Wat is stretchen?

Stretchen, oftewel rekken, is het uitrekken van een bepaalde spiergroep met als doel de lenigheid van deze spiergroep te trainen en te verbeteren. Ook bij het bevorderen van revalidatie en het vermijden van blessures zou stretching een belangrijke rol spelen. Hiervoor zijn er ontelbare rekoefeningen, die elk een andere spiergroep rekken en trainen.

To stretch or not to stretch

De grote vraag blijft echter of dat het stretchen van spieren wel degelijk heilzaam is. Ook hierover is er, zoals over zo veel onderwerpen in de wetenschap, geen consensus. To stretch or not to, that is the question.

To stretch

Een studie uitgevoerd in 2014 vergeleek het verschil tussen statisch, dynamisch en niet stretchen. Hierbij ondergingen dertig vrouwelijke proefpersonen een aantal experimenten teneinde het verschil tussen het al dan niet stretchen te bepalen.
Maar wat is een statische en dynamische stretch precies? Een statische stretch is een rekoefening die gedurende 30 seconden tot 2 minuten uitgevoerd wordt terwijl de rest van het lichaam in rust is. Bij een dynamische stretch wordt de rekoefening uitgevoerd in combinatie met een beweging. Een voorbeeld hiervan is het draaien van gewrichten zoals de pols en schouders.

De resultaten van de studie toonden aan dat dynamische rekoefeningen een verbetering geven in balans, behendigheid en reactietijd ten opzichte van statische rekoefeningen. Ook bleken de proefpersonen die dynamisch stretchte een verbeterde behendigheid te hebben in vergelijking met de proefpersonen die helemaal niet stretchte.

Een andere studie, die tevens werd uitgevoerd in 2014, toonde ook een verschil aan tussen het al dan niet stretchen. Ook hier werden statisch, dynamisch en niet stretchen met elkaar vergeleken. Hoewel er in deze studie geen rekening werd gehouden met behendigheid en reactietijd, toonden de resultaten aan dat er een significante verbetering is in balans wanneer er dynamisch en/of statisch gestretcht wordt.

Not to stretch

Hoewel er in de literatuur vooral studies worden teruggevonden die aantonen dat stretching wel degelijk werkt, blijkt het ook negatieve gevolgen te hebben.

Een studie uitgevoerd in 2014 toonde een negatief effect aan van stretching bij ratten. Van deze knaagdieren werd de enkel gedurende tien dagen geïmmobiliseerd. Wanneer de gefixeerde enkel na tien dagen terug los gemaakt werd, werd deze gestretcht of niet gestretcht. De groep van ratten waarbij rekoefeningen werden uitgevoerd vertoonden, ter hoogte van de spiergroep, een vergrote respons van macrofagen en dystrofine. Dit laatste is een eiwit dat van belang is voor de vorming van skeletspierweefsel. Een te weinig van dit proteïne zorgt voor spierzwakte, terwijl een te veel ook mogelijk pathologische gevolgen heeft. Door de vergrootte aanwezigheid van macrofagen en het dystrofine kon geconcludeerd worden dat stretchen na immobilisatie niet wenselijk is, aangezien dit een verhoogde stress respons veroorzaakt ter hoogte van de spiergroep.

Een tweede studie, waarbij de proefpersonen oudere mensen waren, toonde ook een negatief effect van het stretchen aan. De ouderen werden onderworpen aan een statische rekoefening, waarna bleek dat deze, 5 minuten na de oefening, meer problemen hadden met zichzelf in balans te houden.

Conclusie

Alhoewel er in de wetenschap nog geen consensus is over het onderwerp stretching, kan uit de literatuur afgeleid worden dat vooral de manier waarop gestretcht wordt van belang is. Zo dient een keuze tussen de verschillende rekoefeningen gemaakt te worden rekening houdende met de lichaamsbouw, leeftijd, gewicht en sportactiviteit van de desbetreffende persoon.

Lees verder

• Sportletsels: een overzicht