Operatie bij hoge bloeddruk mogelijk succesvol

Een op de tien Nederlanders heeft een te hoge bloeddruk. Bekend zijn behandelmethodes zoals leefstijlveranderingen of medicijnen. Minder bekend is, dat er regelmatig sprake is van min of meer onbehandelbare hoge bloeddruk. Dan slaan medicijnen en leefstijlmaatregelen niet of onvoldoende aan, of stuit medicijngebruik op onaanvaardbare bijwerkingen. Een prille nieuwe methode in onderzoeksstadium zou weleens een onverwachte oplossing kunnen bieden: een operatie. De eerste operatie lijkt succesvol, meldt het Sint Antonius Ziekenhuis. Een bekende benadering voor de behandeling van hoge bloeddruk, is vooral het gebruik van medicijnen en het opvolgen van leefstijladviezen. Wie zou denken aan het gebruik van een implantaat? Toch is dit een mogelijke nieuwe techniek voor de behandeling van een hoge bloeddruk. Deze is vanaf midden 2014 onderwerp van onderzoek in het Hart- en Vaatcentrum dat hoort bij het St. Antonius Ziekenhuis. De eerste stap is inmiddels gezet en bestaat uit het plaatsen van een zogeheten halsslagaderimplantaat bij een patiënt met hoge bloeddruk. De patiënt kampte met een vorm van deze aandoening die onbehandelbaar was gebleken. Het implantaat bleek succesvol. De bloeddruk werd direct lager. Daarmee werd de levensverwachting maar ook de kwaliteit van leven voor de patiënt sterk verbeterd.

Anno 2014 is St. Antonius nog het eerste en enige ziekenhuis in Europa dat de operatie uitvoert waarbij een halsslagaderimplantaat wordt geplaatst tegen voorheen min of meer onbehandelbare te hoge bloeddruk

Een op de tien Nederlanders heeft te hoge bloeddruk

Een te hoge bloeddruk is een veel voorkomende aandoening. Een op de tien Nederlanders, ofwel 10% van de bevolking, kampt met een te hoge bloeddruk. We zijn redelijk bekend met de leefstijlgerichte maatregelen en de medicijnen die worden voorgeschreven. Maar wat minder bekend is, is dat ruim 550.000 mensen met een te hoge bloeddruk geen positieve reactie vertonen op medicijnen tegen hun te hoge bloeddruk, of de medicijnen vanwege de complicaties daarvan niet (meer) kunnen gebruiken. Tot nu toe was het voor de medische wetenschap moeilijk om dan nog een passend antwoord te geven. Dit is een erg ongewenste situatie, want op den duur kan een te hoge bloeddruk schade veroorzaken aan bijvoorbeeld hersens, hart of andere organen. Gelukkig ziet het er - zij het in dit prille stadium - naar uit dat de nieuwe ingreep via het implantaat kan leiden tot een langere levensverwachting en minder kans op complicaties. Dit is met name relevant voor mensen die tot nu toe min of meer onbehandelbaar bleken.

"Het eigen systeem versterkt"

Volgens cardioloog Jan van der Heyden, verbonden aan het Sint Antonius Ziekenhuis, is het unieke van deze nieuwe methode dat het implantaat het lichaamseigen systeem sterker maakt. Dat wil zeggen dat het implantaat prikkels in het lichaam afgeeft die de bloeddruk laten dalen. Van der Heyden: "Het is een innovatieve oplossing en ik verwacht dat dit implantaat een positieve uitwerking heeft voor grote groepen patiënten."

Implantaat bij hoge bloeddruk: hoe en wat?

Tijdens een operatie wordt een implantaat met de medische naam 'MobiusHD' via een katheter ingebracht. Deze kathether komt in de slagader in de lies en in de slagader in de hals.Het implantaat geeft een stimulans aan de natuurlijke bewegingen die de halsslagader maakt. Dit veroorzaakt een extra prikkeling voor het zenuwcentrum. Als gevolg, daalt de bloeddruk. Het is weliswaar een behandeling in een pril stadium, maar toch heeft de cardioloog Van der Heyden positieve verwachtingen: "Bij de eerste patiënt zorgde een relatief kleine ingreep voor een groots effect." Concreet betekent dit dat de bloeddruk, die erg hoog was, naar een normaal niveau werd gebracht. Wel is nu de vraag hoe lang dit effect zal blijven, maar ook of er eventuele risico's aan de methode verbonden zijn. Vervolgonderzoek met meerdere patiënten kan meer gegevens helpen verzamelen, en hopelijk antwoorden op dergelijke vragen.

Twee dagen in het ziekenhuis

De operatie kan wat ingrijpend klinken, maar de uitvoering is dat niet zozeer. Patiënten blijven tijdens de operatie bij bewustzijn, en het ziekenhuisverblijf kan beperkt blijven tot twee dagen. Zal de nieuwe behandeling voor alle mensen met min of meer onbehandelbare te hoge bloeddruk een optie worden? Dat is op het moment van het schrijven van dit artikel - herfst 2014 - nog niet bekend.