Navel en aandoeningen

De navel is een litteken dat een restant is van onze periode in de baarmoeder. De navelstreng verbindt de baby met de placenta. Hierdoor wordt bloed aan-en afgevoerd, Na de geboorte wordt de navelstreng afgeklemd en doorgeknipt. Het navelstompje zal vanzelf indrogen en na 7 tot 10 dagen eraf vallen. Een navelinfectie kan in deze periode ontstaan. Ook komt er soms een navelbreuk voor. Sommige mensen hebben een erg gevoelige navel en ook navelpluis wordt veel gezien.

De navel en de navelstreng

De navel wordt ook wel umbilicus genoemd. Dit is de plaats waar de navelstreng heeft gezeten. Iedereen heeft dan ook een navel. De navelstreng vormt tijdens de zwangerschap de verbinding tussen de placenta (moederkoek) en de baby. De navelstreng bevat twee slagaders die het bloed van de baby naar de placenta toe vervoeren. Daarnaast één ader die het bloed van de placenta naar de baby toe vervoert. Na de bevalling wacht men tot de navelstreng is uitgeklopt. Daarna wordt de navelstreng afgenaveld. Dit gebeurt door hem af te klemmen en door te knippen. Het stompje dat achterblijft, droogt in en zal na 7 tot 10 dagen vanzelf afvallen.

Navelpluis

Navelpluis is een combinatie van stof, vet en vuil dat zich in de navel ophoopt. Het kan harde korsten vormen. Omdat buikhaar vaak in een cirkel om de navel heen ligt, wordt stof en vuil als het ware de navel ingetrokken. Het vuil en stof van één dag is gemakkelijk met de vingers te verwijderen, maar wanneer het langer blijft zitten zal het verharden of vettig worden. Het is dan vaak moeilijker te verwijderen.

Navelpluis heeft vaak een blauwe tot grijze kleur vanwege de kleur van de kleding die gedragen wordt. Vrouwen hebben minder vaak last van navelpluis, omdat ze weinig tot geen buikhaar hebben. Kinderen hebben nagenoeg nooit last van navelpluis. Mensen met een navelpiercing hebben er ook minder last van. Een dikke buik krijgt er weer eerder mee te maken door de ronding richting de navel toe. Mocht navelpluis als vervelend worden ervaren, dan kan het helpen om het buikhaar weg te scheren. Hierdoor wordt vuil niet meer snel naar de navel toe gedwongen.

Navelinfectie

De navelstomp moet na de geboorte dagelijks gedesinfecteerd worden om te voorkomen dat er een navelinfectie ontstaat. Wanneer deze toch ontstaat dan is een bacterie de veroorzaker. In de meeste gevallen gaat het om een bacterie die van nature op de huid van de baby aanwezig is. In sommige gevallen ontstaat de infectie als gevolg van tetanus of difterie (kroep). Bij een navelinfectie ziet de baby er ziek uit en zal weinig drinken. De navelstomp is rood, warm en vaak gezwollen. Behandeling met antibiotica zorgt snel voor verbetering.

Navelbreuk

Een navelbreuk of hernia umbilicalis is een zwelling van de navel. De navel blijft altijd een zwakke plek in de buikwand doordat hier aders doorheen hebben gelopen. Wanneer de plek erg zwak is, kan een darmlis (een stukje darm) door de buikwand naar buiten puilen. Het gevaar benstaat dat het stuk darm beknelt raakt en afsterft. Een aangeboren navelbreuk komt vaker voor en verdwijnt weer vanzelf. Bij volwassenen kan een navelbreuk optreden door een verhoogde druk in de buik. Vaak zien we dit bij mensen die veel hoesten of die vocht in de buik opslaan. Bij jonge kinderen wordt soms operatief ingegrepen, vooral wanneer de navelbreuk niet vóór het derde levensjaar verdwijnt. Bij volwassenen zal de onderliggende oorzaak behandeld moeten worden, omdat de navelbreuk anders opnieuw ontstaat.

Ontstoken navelpiercing

Een navelpiercing is een versiering aan de navel die bestaat uit een staafje met een knopje of ander versierseltje eraan, dat door de navel heen wordt 'geprikt'. Van alle piercings geneest de wond van de navelpiercing vaak het langzaamst, Gemiddeld duurt het 6 tot 12 maanden voordat deze volledig genezen is. Wanneer de piercing telkens wordt weggedrukt door te strakke kleding zal deze niet goed kunnen genezen. Een slechte hygiëne en wondverzorging kunnen een ontsteking veroorzaken. Een ontsteking is te herkennen aan een rode huid, zwelling en vaak warm aanvoelen. De huisarts zal een ontstekingsremmende zalf voorschrijven. In ernstige gevallen is antibiotica nodig. De bacterie kan dieper het lichaam binnentreden waardoor er inwendige ontstekingen kunnen ontstaan.

Gevoelige navel

De navel is bij sommige heel gevoelig. Bij zwangere vrouwen kan de gevoeligheid nog hoger liggen. Voor de een is aanraking van de navel fijn, voor de ander is dit te gevoelig en wordt zelfs als pijnlijk ervaren. Het schoonmaken van de navel vormt dan ook problemen. In dit geval is het beter om het vuil in de navel in bad of onder de douche week te laten worden. Daarna kan het makkelijker verwijderd worden. Krabben aan de navel kan voor irritatie zorgen.