Pijn aan de hiel/ hak na hardlopen of springen

Vooral (beginnende) sporters krijgen er vaak mee te maken: pijn aan de hiel. Overigens is de juiste benaming hiel geen hak. Maar wie spreekt over pijn aan de hak, weet in de praktijk wel wat er bedoeld wordt. Waardoor ontstaat pijn aan de hiel? Dit komt door een overbelasting van de peesplaat. Hierdoor kan er een peesplaatontsteking of hielspoor optreden. Bij ouderen mensen ontstaat hielpijn door het verdwijnen van een vetlaagje. Pijn aan de hiel is voelbaar tijdens het lopen, wanneer er druk wordt gelegd op dit gedeelte van de voet. Gelukkig is behandeling mogelijk en verdwijnen de klachten uiteindelijk weer.

Is het nou hak of hiel?

Heel vaak wordt de term hak gebruikt. Hiermee bedoelen we de onderkant en achterzijde van de voet. Maar in feite heet dit de hiel. De hiel loopt over in de kuit, het gespierde achterste gedeelte van het onderbeen. De hak is de onderkant en achterkant van de schoen. Vaak is de hak iets verhoogd maar kan ook plat zijn (platte schoen). Vrouwen dragen soms schoenen met hoge hakken (pumps). Pijn aan de hak kan feitelijk dus niet, je kan immers geen pijn aan je schoen voelen! Maar in de dagelijkse taal weten de meeste mensen wel wat er met een pijnlijke hak bedoeld wordt: een pijnlijke hiel dus.

Pijn na het hardlopen

Steeds meer mensen storten zich op het hardlopen. Niet verkeerd, want zo krijgen we meer lichaamsbeweging. Bovendien zorgt het voor een betere conditie en kan het helpen bij het afvallen. Daarnaast zorgt sporten ervoor dat er hormonen vrijkomen waardoor je je beter en sterker voelt. Ongeoefende sporters krijgen in het begin vaak te maken met allerlei klachten zoals pijn aan de knie, een de kuit, de enkel of aan de hiel. Maar ook bij een vakkundige sporter kan dit voorkomen. De pijn is vaak al tijdens of vlak na het hardlopen voelbaar, maar kan ook pas na een dag optreden.

Hielspoor

De meest voorkomende blessure bij hardlopers is de hielspoor. Dit is een pijnlijke hiel die optreedt als gevolg van een te zware belasting van de hiel. Aan de onderkant van de voetzool bevindt zich bindweefsel. Het hielbeen, een groot bot aan de achterzijde van de voet, wordt middels een bindweefselband verbonden met de bal van de voet. Bij hielspoor raakt deze bindweefselband (vlies rond het peesblad) ontstoken.

Oorzaken zijn vaak verkeerde sportschoenen of een scheve stand van de voeten. Hierdoor komt er teveel druk op de bindweefselband te staan. Ook kan het komen door een teveel aan hardlopen zonder dat er rust tussendoor in acht wordt genomen. Hierdoor ontstaat er een continue druk op het vlies rond het peesblad. In beiden gevallen raakt dit geïrriteerd en ontstoken. Een ontsteking is in feite niks anders dan een reactie op beschadigd weefsel.

Symptomen van hielspoor zijn pijn aan de hiel tijdens het lopen, dus wanneer er druk op de hiel komt te staan. In de ochtend kan deze pijn erger aanwezig zijn. Ook roodheid en zwelling treden vaak op. Wanneer de klachten lang blijven bestaan, treedt er verkalking van het bindweefsel op door scheurtjes in het vlies. Er kan extra botaanmaak aan de onderzijde van het hielbeen ontstaan. Op dit moment noemen we het hielspoor. Overigens is het niet de verkalking die de pijnklachten veroorzaken, maar de overbelasting zelf. Soms straalt de pijn uit naar de binnenkant van het onderbeen.

Over hielspoor moet niet te licht gedacht worden. Door blijven rennen hiermee zal de klachten niet verhelpen en het kan alleen maar erger worden. Het is belangrijk om de spieren van de voet sterk te houden of te krijgen. Hierbij kan fysiotherapie soms helpen. Een goede oefeningen is het oprapen van een knikker met de tenen. Ook de bloedsomloop kan gestimuleerd worden. wisselbaden (koude en warmte) helpen hierbij. Ook kan er gebruik worden gemaakt van een brace, die in de nacht gedragen wordt. De brace zorgt ervoor dat de pees en de peesplaat aan de onderkant van de voet aangespannen worden. Een podotherapeutische zool kan ook helpen.

Pijn na een sprong

Soms ontstaat er pijn aan de hiel na een sprong. Wie veelvuldig springt kan net als bij hardlopers last krijgen van hielspoor. Ook dit komt door een overbelasting van de aanhechting van de peesplaat. Overigens kan een peesplaatontsteking ook optreden. Dit lijkt heel sterk op hielspoor met dezelfde klachten, maar is toch net weer even wat anders. Een peesplaatontsteking ontstaat vaker na een sprong dan hielspoor. Tijdens het neerkomen na een sprong wordt de voet afgewikkeld. Wanneer iemand met de voet plat op de grond terecht komt, is de natuurlijke schokdemping weg. De peesplaat vangt dan de klap op. Deze raakt daardoor overbelast en er kan een peesplaatontsteking ontstaan. Een peesplaatontsteking wordt hetzelfde behandeld als hielspoor. Het is belangrijk om een ontsteking de kans te geven te genezen. Na genezing kan de belasting weer langzaam opgebouwd worden.

Na een sprong is het belangrijk om goed op de voet terecht te komen. Wie op een platte voet terecht komt legt zeer veel drukbelasting op de hiel. Goede schoenen met een goede demping zijn zeker aan te raden. Koelen van de pijnlijke plek verminderd de pijn. De ondergrond is ook belangrijk. Een verkeerde ondergrond om op te trainen kan weefselbeschadiging veroorzaken.

Oudere mensen die sporten

De hiel wordt beschermd door een vetkussentje. Deze vangt de schokken op. Bij het ouder worden verdwijnt vetweefsel op bepaalde plaatsen. Hierdoor verliest de huid aan elasticiteit en stevigheid. Oudere mensen die sporten merken dit, doordat er meer belasting op de peesplaat komt te staan tijdens het hardlopen of springen. Er ontstaat dan pijn aan de hiel. Voor deze groep mensen is het belangrijk om schoenen met goede demping, maar ook ondersteunende inlegzolen te gebruiken.