Pijn aan de hak of hiel

Pijn aan de hak of de hiel is meestal het gevolg van een peesplaatontsteking of hielspoor. De behandeling voor beiden is veelal hetzelfde. Soms ontstaat er hielpijn door een andere oorzaak. Pijn na het hardlopen aan de hiel is een veel voorkomende klacht bij beginnende sporters.

Pijn aan de hak: waar zit het?

De hak is eigenlijk de verkeerde benaming voor de hiel van de voet. De hak bevindt zich onder een schoen, de hiel onder een voet. Toch wordt er vaak over de hak van de voet gesproken wanneer men het over de hiel heeft. Belangrijk is dat het voor de meeste mensen wel duidelijk is dat men met de hak van de voet eigenlijk de hiel bedoeld. In dit artikel zal daarom verder over de hiel gesproken worden.

De hiel bevindt zich aan de achterzijde van de voet en draagt een gedeelte van het lichaamsgewicht. De hiel heeft veel te verduren, doordat er gewicht mee wordt gedragen en het schokken op moet vangen. Pijn aan de hiel wordt dan ook meestal aan de onderkant gevoeld, minder vaak aan de achterkant of zijkant.

Hielspoor: pijn aan de hiel

Hielspoor is een aandoening die pijn geeft aan de onderkant van de hiel. Deze kan aan één of aan beiden hielen tegelijk voorkomen. Onder de hiel loopt een peesblad richting de tenen. Het vlies rond de aanhechting van het peesblad kan ter hoogte van de hiel ontstoken raken door een overbelasting. Vaak wordt dit gezien bij mensen die plots veel meer gaan wandelen of rennen dan ze gewend zijn. Er komt dan zoveel druk tegelijkertijd op het peesblad te staan zonder dat deze dit gewend is, dat het vlies bij de aanhechting ontstoken raakt. Dit vlies bevindt zich om het bot in de hiel.

De ontsteking is vaak maar het begin. Door de ontsteking kan het vlies scheurtjes gaan vertonen. In die scheurtjes kan kalk afgezet worden door het lichaam. Er ontstaat een doornvormige verkalking aan de hiel. Wanneer we op dit punt zijn aangekomen, wordt er gesproken van een hielspoor. Vaak is het makkelijk om met één vinger de pijnplaats aan te wijzen.

De behandeling kan bestaan uit het dragen van een podotherapeutische zool. Ook bestaan er watergevulde inlegzolen. Vaak is rust een hele goede behandeling, maar bijna niet uit te voeren. Soms verdwijnen de klachten na 1 tot 2 jaar spontaan. Fysiotherapie kan ook soms helpen. Bij fysiotherapie is de behandeling vooral gericht op het stimuleren van de bloedsomloop en frictioneren (massage met behulp van de vingers) van kalkafzetting.

Wisselbaden of koelen van de hiel geven verlichting en stimuleren de bloedsomloop. Extra calcium-inname werkt soms ook. Zelf kan de onderkant van de voet gemasseerd worden door over een tennisbal heen te rollen met de voet. Door met de tenen enkele malen per dag een knikker op te rapen, worden de spieren en pezen soepel gehouden.

Peesplaatontsteking

Een ontsteking van de peesplaat geeft vaak dezelfde klachten als bij een hielspoor, maar er is geen doornvormige verkalking te vinden. Er ontstaan scheurtjes in de peesplaat door overbelasting. De peesplaat raakt vervolgens ontstoken. De ontsteking kan net zoveel klachten geven als een hielspoor. De meeste pijn is in de ochtend voelbaar, vlak na het opstaan.

De behandeling bestaat uit rust, afgewisseld met training door middel van het oprapen van knikkers met de teen. Massage door een tennisbal, zoals bij een hielspoor, verlicht ook. Verder wisselbaden of koelen. Een schokdempende hakverhoging kan tijdelijk gedragen worden. Gips geeft een veplichte rust, het nadeel is echter dat de spieren slap worden.

Hielpijn of calcaneodynie

Bij oudere mensen komt hielpijn vaker voor. Onder de hiel bevindt zich een vetkussen, dat een goede demping geeft tijdens het lopen. Bij het ouder worden verdwijnt dit vetkussen langzaam. Het gevolg is dat daarmee de demping verdwijnt en er meer druk rechtstreeks op het bot komt te staan. Dit veroorzaakt overbelasting van het hielbeen met pijn als gevolg.

Een inlegzool die schokdemping geeft, is bij ouderen aan te raden, Hierdoor wordt het hielbeen ontlast en verminder de pijn. Wanneer er al sprake is van een ontsteking als gevolg van de overbelasting, dan is rust, massage en wisselbaden aan te raden.

Hielpijn komt ook wel eens bij kinderen voor, meestal op een leeftijd tussen de 8 en 13 jaar. Door overbelasting van het hielbeen kan er een onregelmatigheid in de niet volgroeide groeischijf ontstaan. Dit geeft pijnklachten. De pijn verdwijnt meestal vanzelf wanneer de groeischijf zich sluit. Tussendoor rust en zorgen dat het hielbeen niet overbelast raakt, is van belang. Soms wordt een inlegzool geadviseerd om pijnklachten te verminderen.