Persoonlijkheidsstoornis: Wat is borderline?

Borderline, bijna iedereen heeft hier vast eens vast gehoord en veel mensen kennen wel iemand in hun omgeving met borderline. Toch is borderline relatief onbekend en zijn er vaak heel veel vragen over. Wat is borderline nou precies en wat zijn de symptomen? Word je met borderline geboren of krijg je dit op latere leeftijd? En als je lijdt aan borderline, kom je hier dan nooit meer van af of is de psychische aandoening goed te behandelen?

Wat is borderline?

Borderline is een psychische stoornis, een persoonlijkheidsstoornis. De stoornis heet zo omdat deze vroeger gezien werd als de grens tussen neurose en psychose. Dit bleek later niet het geval te zijn, maar de aandoeningen hebben wel overeenkomende symptomen. De naam is toen hetzelfde gebleven; 'border' is het Engelse woord voor 'grens', de aandoening werd gezien als de grens tussen neurose en psychose, vandaar de naam. Ongeveer 1,5 op de 100 mensen krijgt op een moment in het leven last van borderline. Dit kan gedurende het hele leven zijn, of voor een beperkte periode.

Wat zijn de symptomen?

Borderline uit zich met name in extreme impulsiviteit en emotionele instabiliteit. De extreme impulsiviteit kan zich uiten in verslavingen of crimineel gedrag. Naast deze extreme gedragingen kunnen mensen met borderline bijvoorbeeld ineens allerlei dure dingen gaan kopen, stoppen of beginnen met een baan of opleiding, of een hele dure vakantie boeken. Ook psychotische klachten kunnen optreden bij borderline. Mensen die lijden aan borderline hebben vaak last van stemmingswisselingen, dit is vooral hetgeen wat door de buitenwereld opgemerkt wordt. De persoon met borderline heeft maar een hele kleine prikkel nodig om van stemming te veranderen, het minste of geringste kan er voor zorgen dat een borderline patiënt ineen héél boos, verdrietig of juist heel blij wordt. Mensen die langdurig lijden aan borderline en hier medicatie voor krijgen, hebben deze extreme stemmingswisselingen vaak beter onder controle. Je kunt de stemmingswisselingen bij deze patiënten vaak nog wel merken, maar deze nemen niet meer zo'n extreme vorm aan.

Word je met borderline geboren?

Borderline kan te maken met erfelijkheid, maar ook met een traumatische ervaring op hele jonge leeftijd. Je kunt dus met borderline geboren worden als dit voorkomt in je familie, maar je kunt dit ook later ontwikkelen door een traumatische ervaring. Een hoog percentage van de mensen die aan borderline lijden zijn op jonge leeftijd geadopteerd, verwaarloosd, mishandeld of seksueel misbruikt. Deze ervaringen hebben dan tot psychische schade geleid waardoor de borderline zich heeft ontwikkeld. Borderline kan zich ook later in het leven ontwikkelen als gevolg van allerlei psychische problemen. Alle factoren die voor een mens extreem stressvol en traumatisch kunnen zijn, kunnen op den duur leiden tot borderline. Ook de hormoonhuishouding kan ervoor zorgen dat iemand borderline ontwikkelt, namelijk bij mensen met een tekort aan serotonine. Serotonine is een stof in het lichaam die ervoor zorgt dat je prettige gevoelens ervaart. Als iemand een tekort aan deze stof heeft, ervaart deze persoon prettige gevoelens minder en negatieve gevoelens komen hierdoor veel sterker naar buiten.

Heeft borderline invloed op het dagelijks leven?

Mensen met borderline kunnen hier jaren aan lijden, zonder dat de buitenwereld hier echt iets van merkt. Als een patiënt zelf goed met de symptomen om kan gaan, zijn deze goed te verbergen als je weinig in contact komt met de buitenwereld. Vaak sluiten deze mensen zich af voor de buitenwereld en proberen ze sociale contacten zo veel mogelijk te voorkomen. Vooral de stemmingswisselingen en de extreme impulsiviteit kunnen een grote invloed hebben op de relaties met andere mensen. Deze symptomen kunnen snel leiden tot problemen in de omgang of tot ruzies. Vooral in de periodes waarin borderlinepatiënten zich neerslachtig voelen kan er sprake zijn van zelfbeschadiging of zelfs zelfmoordgedachten of -pogingen. Borderlinepatiënten hebben vaak veel moeite met het maken en onderhouden van sociale contacten, vaak omdat zij moeite hebben om zich te binden aan andere mensen.

Hoe wordt borderline behandeld?

Borderline wordt behandeld door middel van therapie, soms ook in combinatie met medicatie om extreme emoties onder controle te krijgen. Welke vorm van therapie werkt, hangt af van de patiënt, de vorm van de borderline, de oorzaak van de borderline en van de manier waarop de borderline zich uit.

Kan borderline overgaan?

Borderline kan alleen overgaan als iemand op de juiste manier wordt behandeld. Gebeurt dit niet, dan blijft de borderline bestaan. Als een borderlinepatiënt de juiste therapie krijgt, kan de borderline zeker onder controle worden gekregen, waardoor er zich naar buiten toe geen symptomen meer uiten.