Zika-virus veroorzaakt zika-koorts: symptomen en behandeling

Zika-koorts is afkomstig van het zika-virus. Het virus behoort tot dezelfde virusfamilie waartoe ook gele koorts, West Nile Virus, het Japanese Encephalitis en dengue behoren. Het virus wordt overgezet via muggenbeten maar is niet bedreigend voor volwassenen. De meest voorkomende symptomen zijn koorts, huiduitslag, spierpijn of gewrichtspijn. De klachten houden enkele dagen tot een week aan. Zwangere vrouwen die het virus oplopen, hebben een grotere kans op een kindje met een te klein hoofdje. Dit moet echter nog beter onderzocht worden of deze bewering klopt. Begin 2016 haalt het zika-virus frequent het nieuws omwille van de explosieve verspreiding van het virus. De ziekte neemt zelfs alarmerende proporties aan, volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).

Zika-virus veroorzaakt zika-koorts

Het zika-virus veroorzaakt een ziekte die zika-koorts wordt genoemd. Het virus wordt overgebracht door vrouwelijke muskieten, meer bepaald van het geslacht “Aedes”. Deze muggen vallen mensen over de hele wereld lastig met gezoem en gesteek. De mug kan het hele jaar door steken en bij gevolg het virus overdragen. Een eerste grote uitbraak kwam er in 2007 op het eiland Yap (Micronesië). Er werden 185 gevallen van zika-koorts vastgesteld. Zowel apen als mensen kunnen geïnfecteerd worden door het virus. Begin 2016 werd zika-koorts heel actueel door de snelle verspreiding ervan. Het virus heeft zich begin 2016 in meer dan 20 landen verspreid en het WHO bevestigt dat de ziekte alarmerende proporties aanneemt. Het virus is vooral voor zwangere vrouwen gevaarlijk. De snelle ontwikkeling van een vaccin is dan ook uiterst belangrijk.

Verspreidingsgebied van het virus

Het zika-virus verspreidt zich exponentieel snel en volksgezondheidsinstituten, waaronder dat van Amerika, raden zwangere vrouwen aan om niet naar gebieden te gaan waar men het zika-virus kan oplopen. Het virus is begin 2016 vastgesteld in meer dan 20 landen, hoofdzakelijk Zuid-Amerikaanse landen. Het gaat over Brazilië, Colombia, Guatemala, Mexico, Panama, Paraguay, enzovoort. In Europa werden ook reeds enkele vaststellingen gedaan. De vrees is er echter dat het volledige Amerikaanse continent in de ban zal geraken van het zika-virus en dat het aantal besmettingen nog fors zal oplopen in de eerste helft van 2016.

Symptomen

Het staat nu vast dat ongeveer 20% van de mensen die besmet geraken, effectief ook zika-koorts krijgen. De meest voorkomende symptomen van zika-koorts zijn uiteraard koorts, maar ook huiduitslag, spierpijn, gewrichtspijn of een ontsteking van het oog. Daarnaast kunnen er ook minder frequente symptomen optreden zoals diarree, buikpijn of een gebrek aan eetlust. De ziekte verloopt heel mild en de klachten duren enkele dagen tot ongeveer één week. Bij een zeldzaam ernstig geval kan een ziekenhuisopname nodig zijn. Sterfgevallen zijn echter heel erg zeldzaam.

Zika-virus bij zwangere vrouwen

Volgens het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) zijn er aanwijzingen dat het zika-virus mogelijks een verhoogde kans geeft op afwijkingen bij ongeboren baby’s. Baby’s zouden door het zika-virus met kleinere hoofden dan normaal worden geboren. Men adviseert dan ook zwangere vrouwen om zorgvuldig antimuggenmaatregelen te nemen om het virus geen kans te geven.

Behandeling

Begin 2016 is er nog geen vaccin om besmetting te voorkomen. Er is bovendien ook geen medicatie om de infectie te behandelen. De behandeling en het voorkomen van het virus is dan ook eerder preventief gericht.

Voorkomen van het zika-virus

• Het is aangewezen om een goed werkend antimuggenmiddel gedurende de hele dag te smeren. Een goed voorbeeld hiervan is DEET. Let er wel op dat de DEET minimaal 40% is. DEET is niet geschikt voor zwangere vrouwen en kinderen onder dertien jaar.
• Zorg ervoor dat je zoveel mogelijk bedekkende kleding draagt. Deze bedekkende kleding maakt de kans op een steek van een muskiet kleiner.
• Dichte schoenen en sokken kunnen bescherming bieden tegen een steek. Het is immers zo dat de mug vaak heel laag bij de grond prikt.

Maatregelen tegen de klachten
Om de symptomen en klachten van zika-koorts wat te verlichten, kan men enkele maatregelen nemen. Goede maatregelen zijn om voldoende rust te nemen, voldoende te drinken om uitdroging te voorkomen of paracetamol in te nemen om de pijn en de koorts te verlichten.

Oplossing of vaccin op komst?

Er is begin 2016 een test lopende in een Braziliaanse stad waarbij een gemanipuleerde mannetjesmug het zika-virus moet stoppen. De mug kan zich wel degelijk voortplanten, maar de nakomelingen ervan sterven alvorens ze vruchtbaar zijn. Indien immers het mannetje paart met een "gewone" zika-vrouwtjesmug, dan zijn de nakomelingen niet in staat om een volwassen fase te bereiken. Aangezien enkel de vrouwtjes steken, kan de gemanipuleerde mannetjesmug de ziekte niet verder verspreiden. Bij de test nam het aantal muggen, dat het virus verspreidt, af met 82%. Op deze manier zou de muggenpopulatie snel kunnen dalen om grotere verspreidingsgebieden te voorkomen. De Braziliaanse overheid heeft de opdracht gegeven om in een heel snel tempo een vaccin te gaan ontwikkelen. Amerikaanse wetenschappers zeggen echter dat een vaccin nog tien jaar op zich kan laten wachten, terwijl andere bronnen beweren dat het vaccin er al binnen het jaar kan zijn.

Spoedvergadering van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)

De adviesraad van de Wereldgezondheidsorganisatie (11 medische experten uit verschillende landen) vergaderde op 1 februari 2016. Zij riepen - na telefonisch overleg - wereldwijd de noodtoestand uit voor het zika-virus. De laatste keer dat de noodtoestand werd uitgeroepen, was tijdens de uitbraak van ebola in Afrika.