Chineesrestaurantsyndroom: Symptomen aan het gelaat

Bij het Chineesrestaurantsyndroom vertonen sommige patiënten symptomen na het eten van Chinees eten. Deze symptomen zijn zeer divers en concentreren zich vooral op het gelaat van de patiënt. Mononatriumglutamaat is een voedseladditief dat verwerkt is in sommige Chinese gerechten, en mogelijk is dit één van de oorzaken van de ziekte. Dit is echter wetenschappelijk niet bewezen en daarom is dit additief nog steeds verwerkt in voedingsmiddelen. Veelal zijn de symptomen mild en herstelt de patiënt zonder behandeling, maar levensbedreigende complicaties zijn mogelijk.

• Synoniemen Chineesrestaurantsyndroom
• Opmerking over benaming van ziekte
• Oorzaken: Eten van additief mononatriumglutamaat
• Symptomen: Gelaat
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose

Synoniemen Chineesrestaurantsyndroom

Het Chineesrestaurantsyndroom is eveneens gekend onder deze synoniemen:

• hotdog hoofdpijn
• glutamaat-geïnduceerde astma
• MSG (mononatriumglutamaat) syndroom
• MSG-symptoomcomplex

Opmerking over benaming van ziekte

De term Chinese restaurantsyndroom werd eind jaren 1960 bedacht na meldingen van patiënten die slechte reacties hadden op voedsel dat gekruid was met mononatriumglutamaat in Chinese restaurants. Onderzoek in de jaren daarna heeft geen duidelijk verband gelegd tussen die bijwerkingen en de consumptie van MSG. De term Chinese restaurantsyndroom is bekritiseerd als misleidend, mogelijk aanstootgevend en gedateerd. Het is in de medische literatuur vervangen door "MSG-symptoomcomplex".

Oorzaken: Eten van additief mononatriumglutamaat

Wellicht zorgt mononatriumglutamaat, een voedseladditief (smaakversterker), voor de aandoening. Mononatriumglutamaat is het natriumzout van glutaminezuur. Anno oktober 2020 is echter nog geen sluitend wetenschappelijk bewijs gevonden dat dit additief leidt tot de symptomen van het Chineesrestaurantsyndroom. Om die redenen is dit additief nog steeds in sommige maaltijden te vinden, zoals ook in hotdogs en chips. In China en Japan is het additief zelfs één van de belangrijkste ingrediënten in de keuken. De Japanners hebben daarom zelfs de term “umami” voor het voedingsadditief in het leven geroepen. Hoge waarden van mononatriumglutamaat zijn van nature te vinden in onder andere verouderd rundvlees, tomaten en Parmezaanse kaas. Niet alleen de aanwezigheid van mononatriumglutamaat in Chinese voeding leidt tot het syndroom. Mogelijk is een patiënt gewoon bijzonder gevoelig voor additieven en resulteert dit daarom in de aandoening.

Symptomen: Gelaat

De ernst en uitgebreidheid van de symptomen variëren per patiënt van mild tot zeer ernstig (levensbedreigend). De patiënt heeft acuut optredende pijn in het gelaat waarbij hij hoofdpijn heeft, bloost en het gevoel heeft van druk of zwelling op het gezicht. Daarnaast treedt een branderig gevoel in of rond de mond op na consumptie van sommige Chinese gerechten waarin het additief mononatriumglutamaat is verwerkt. De mond of het gebied rond de mond is mogelijk eveneens gevoelloos. Bovendien zweet de patiënt overmatig en is hij mogelijk misselijk. Ernstige symptomen omvatten hartkloppingen, kortademigheid, ademhalingsproblemen, pijn op de borst, een snelle of abnormale hartslag (de medische term hiervoor is tachycardie) en zwelling van de lippen of keel.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

De arts voert een grondig lichamelijk onderzoek uit bij de patiënt. Hierbij is een anamnese, een grondig vraaggesprek, onontbeerlijk. Hierop baseert de arts namelijk meestal de diagnose. Hij vraagt namelijk naar de voeding die de patiënt de afgelopen twee uur gegeten heeft. Wanneer het antwoord "Chinees eten" is of ander voedsel is waarin mononatriumglutamaat verwerkt is, is de diagnose bijna zeker het Chineesrestaurantsyndroom. Bij ernstige symptomen controleert de arts de luchtwegen op een verstopping (luchtwegobstructie). Hij meet tot slot de hartfrequentie bij de patiënt.

Diagnostisch onderzoek
De arts maakt een elektrocardiografie (ECG: meting van de elektrische activiteit van hart) bij ernstige symptomen.

Behandeling

De arts bekijkt grondig de symptomen van de patiënt, en stemt hierop een behandeling af. Bij milde symptomen, zoals hoofdpijn of blozen, is een behandeling veelal niet vereist. Voldoende water drinken in combinatie met een pijnstiller zijn meestal voldoende om de symptomen te verlichten. Bij levensbedreigende symptomen is medische hulp noodzakelijk. De arts schrijft mogelijk antihistaminica voor. Dit zijn geneesmiddelen die de arts inzet bij de behandeling van overgevoeligheidsreacties.

Prognose

De meeste patiënten vertonen milde symptomen en herstellen dan snel, zonder dat een behandeling vereist is. De patiënt vertoont evenmin blijvende schade. Patiënten die een levensbedreigende reactie hebben gekregen op het eten van Chinese voeding, zijn het beste extra voorzichtig met wat ze eten. De arts schrijft mogelijk medicatie voor die de patiënt bij zich moet hebben in het geval hij een aanval krijgt.