Last van een opgeblazen gevoel?

Iedereen heeft er weleens last van, een opgeblazen gevoel. Soms wil je na een corpulente maaltijd uitbuiken. Je constateert dat je meer gegeten hebt dan je eigenlijk had moeten eten. Soms kan je zover over de rand gegaan zijn, dat je buk pijnlijk aanvoelt en je blij bent dat het langzaam het darmkanaal inschuift. Te veel eten is niet goed, maar dat opgeblazen gevoel komt meestal niet door slechts (te veel) eten. Er kunnen ook andere redenen aan ten grondslag liggen. Redenen die je niet direct kunt verklaren door je (eet)gedrag. Het is belangrijk dat je bij een aanhoudend opgeblazen gevoel actie onderneemt.

Redenen voor een opgeblazen gevoel

Fysieke aspecten

Zonder dat je er bewust van bent, laat je zeker zo’n tien keer per dag een klein windje. Dat is gas dat uit het maag-darmkanaal moet. Als je bijvoorbeeld andere voeding tot je neemt of je schrokt je eten naar binnen, dan kan er meer gas in het maag-darmkanaal ontstaan. Het voelt zwaar en onprettig aan. Het kan zelfs tot misselijkheid leiden. Dat is het opgeblazen gevoel dat menigeen kent.

Daarnaast hebben sommige mensen ook last van veel lucht inslikken, bijvoorbeeld tijdens de maaltijd. Daar kan je een soort borrelende darmen van krijgen. Naast voeding kan een vorderende leeftijd een rol spelen in de toename van gasvormig in het maag-darmkanaal, net zoals roken of alcohol drinken dat kan. Tenslotte zijn er ook nog medicijnen die voor een opgeblazen gevoel kunnen zorgen.

Er zijn ook enkele ziekten die voor een opgeblazen gevoel kunnen zorgen. Te denken valt aan:

• Levercirrose
• Chronische verstopping
• PDS (Prikkelbaar Darm Syndroom)
• De ziekte van Crohn

Mentale aspecten

Het is niet vanzelfsprekend dat je eraan denkt, maar als je veel stress hebt dan kan dit ook tot een opgeblazen gevoel leiden. Het gaat hier niet om stress vlak voor een examen, een moment dat er veel werk op je wacht of als je om andere redenen even te veel aan je hoofd hebt. Het gaat hier om aanhoudende stress, die om allerlei redenen kan zijn ontstaan én voortduurt. Als je er niets aan doet, dan kan het meer lamleggen dan alleen je maag-darmkanaal. Zorg dat je óf zelf óf in samenspraak met een professional vorm geeft aan je leven om stress te voorkomen.

Hoe los je het op?

Als je eens een keer een opgeblazen gevoel hebt en je hebt bijvoorbeeld zwaar getafeld, dan is de reden duidelijk. Echter, als zwaar tafelen geen rol speelt en je hebt toch met enige regelmaat last van een opgeblazen gevoel, dan is het zinvol te kijken of je een andere soort voeding tot je genomen hebt (dat kan PDS veroorzaken), maar je kunt bijvoorbeeld ook in een zeer stressvolle situatie zitten.

Hoe dan ook, als je denkt dat de oorzaak er bij zit, dan wil dat nog niet zeggen dat je het zomaar zelf op kunt lossen. Het is dan ook raadzaam je huisarts te raadplegen. Hij of zij kan ook nog naar andere oorzaken kijken en je zo nodig doorsturen of mogelijk kan hij of zij je zelf de juiste tools geven om van dat opgeblazen gevoel in de toekomst af te komen.

Hoe te eten?

Als eten de oorzaak is, dan is het zinvol om een aantal zaken in ogenschouw te nemen. Zaken die mogelijk vanzelfsprekend lijken, maar dit toch lang niet altijd zijn. Waar moet je nu op letten, wil je gezond voeding tot je nemen:

• Alles staat of valt met gezonde voeding. Het kan niet vaak genoeg gezegd worden, eet zoveel als mogelijk pure producten en zo min mogelijk uit potjes, zakjes en pakjes.
• Bron: Giuliamar, Pixabay
  Let bij je voeding wel op zetmeelhoudende groenten, zoals prei, erwten, linzen en bonen.
• Let bij je voeding ook op producten die gasvorming stimuleren, zoals paprika, eiergerechten, knoflook, pruim, meloen, radijs, noten, scherpe kruiden en specerijen.
• Drink zo min mogelijk koolzuurhoudende drankjes.
• Neem de tijd om te eten. Niet gehaast en niet schrokken. Goed kauwen, dan proef je ook de smaak van de producten veel beter.
• Zorg dat je voldoende vezels binnenkrijgt. Ontbijtgranen of fruit (m.u.v. van pruimen en meloenen) eten is prima. Verschillende diëten geven aan dat je fruit beter apart kunt eten van de rest van je maaltijd. Dat komt de vertering ten goede.
• Om lucht inslikken te voorkomen, is het zinvol niet te veel te praten tijdens het eten.
• Beperk suikers in je voeding tot een absoluut minimum.
• Zorg dat er altijd wat in je maag zit om te verteren.
• Hoe lekker kauwgom ook kan zijn voor een frisse adem, het stimuleert dat je lucht inslikt.

Verstopping

Verstopping kan om meerdere redenen ontstaan. Echter, als je regelmatig last van verstoppingen hebt, dan is het goed om ook te kijken naar je eetpatroon. Dit kan in overleg met de diëtiste. Hij of zij kan je voedingstips geven om het proces in de darmen weer soepel(er) te laten verlopen. Een enkele keer een medicijn om de verstopping op te lossen is één, maar de darmen worden lui als je dit aan de lopende band doet. Probeer het dus altijd met uitgebalanceerde voeding op te lossen.

Wanneer heb je een ziekte/aandoening?

PDS

In Nederland hebben tussen de 5% en 20% in meer of mindere mate last van PDS. Soms hoor je nog dat er niets te doen is aan PDS, maar er zijn medicijnen die je maag-darmkanaal als het ware verlichten. Buscopan is bijvoorbeeld een middel dat de kramp grotendeels weg kan nemen, maar misschien is een goed voedingsprogramma nog wel het beste tegen PDS.

Het begint met een goed voedingsdagboek bijhouden over hetgeen je gegeten hebt en wanneer je opgeblazen gevoel de kop opsteekt (en soms ook tot ontstekingen kan leiden). Het FODMAP-arm dieet wordt nogal eens voorgeschreven. Via een website en social media kan je kijken hoe dit werkt. Natuurlijk kan je ook altijd de diëtiste raadplegen.

Ziekte van Crohn

De ziekte van Crohn, waarvan de oorzaak vaak niet te achterhalen is, betreft een chronische ontsteking van de darm. Meestal gaat het om ontstekingen in de dunne-, dikke-, of endeldarm. Echter, het kan in meer uitzonderlijke situaties ook om ook andere delen van het spijsverteringskanaal gaan.

Voor de ziekte van Crohn is geen pasklare oplossing. Er zijn medicijnen die de kwaliteit van leven kunnen verbeteren en complicaties voorkomen. Echter, het is een kwestie van leren leven met de ziekte van Crohn. Tenslotte kan het soms dusdanig heftig zijn, dat er geopereerd moet worden.

Levercirrose
Levercirrose is het gevolg van een chronische leverziekte. Als het weefsel niet meer te herstellen is, dan heb je levercirrose. Het kan door een infectie of vergiftiging gebeuren. Het littekenweefsel dat zich vormt, stelt de lever steeds minder in staat om te functioneren. Als je het proces tijdig kan stoppen, dan kan de lever ook met een kleinere capaciteit nog functioneren. Echter, in het ergste geval is een transplantatie noodzakelijk.

Door een bechadigde lever wordt het proces van vertering van de voeding verstoord en dat maakt dat de voeding niet normaal door het darmkanaal gaat. Dit kan een opgeblazen gevoel geven.

Tot slot

Bij een aanhoudend opgeblazen gevoel kan je de huisarts niet overslaan. Het is goed te overleggen en soms kan je het eventueel met behulp van een diëtiste oplossen, soms zelf en soms ontkom je niet aan medicijnen. Maar blijf er niet meer rondlopen, achterhaal de oorzaak en pak het aan.