Trichomoniasis: Seksueel overdraagbare aandoening

Trichomoniasis is een veel voorkomende seksueel overdraagbare aandoening die veroorzaakt wordt door een parasiet. Veel patiënten vertonen geen symptomen. De meeste mannen hebben geen of slechts milde symptomen, maar kunnen de infectie wel overdragen. Bij vrouwen veroorzaakt de parasiet vaginitis (ontsteking van het slijmvlies van de vagina) en cervicitis (ontsteking van het slijmvlies van de baarmoederhals). Kenmerkend hierbij is een stinkende vaginale afscheiding. Een laboratoriumonderzoek bevestigt de diagnose van trichomoniasis. De aandoening is meestal succesvol te behandelen met antibiotica. Een correct gebruik van latex condooms vermindert het risico op een trichomonasinfectie, maar elimineert het niet volledig.

Epidemiologie seksueel overdraagbare aandoening
Oorzaken: Parasiet Trichomonas
Risicofactoren
Symptomen: Stinkende afscheiding uit vagina bij vrouwen
Alarmsymptomen
Diagnose en onderzoeken
Behandeling via antibiotica
Prognose is uitstekend
Complicaties Trichomoniasis-infectie
Preventie infectie met trichomoniasis
Praktische omgangstips bij trichomoniasis
Behandeling en medicatie
Ondersteuning bij symptoommanagement en preventie
Misvattingen rond trichomoniasis
Trichomoniasis komt alleen voor bij vrouwen
Trichomoniasis veroorzaakt altijd duidelijke symptomen
Trichomoniasis kan niet worden behandeld
Je kunt trichomoniasis alleen krijgen door onbeschermde seks
Trichomoniasis kan alleen worden overgedragen tijdens de infectieuze fase
Je kunt niet besmet raken met trichomoniasis door dezelfde seksuele partner
Trichomoniasis heeft geen invloed op de zwangerschap
Trichomoniasis is hetzelfde als een andere SOA
Trichomoniasis heeft geen invloed op de algehele gezondheid
Trichomoniasis kan alleen worden behandeld door een arts

Epidemiologie seksueel overdraagbare aandoening

De Wereldgezondheidsorganisatie schat de wereldwijde incidentie van trichomonasinfecties op meer dan 170 miljoen gevallen per jaar. Vrouwen worden vaker getroffen dan mannen. De parasiet komt vaker voor bij oudere vrouwen en vrouwen van Afro-Amerikaanse afkomst. Spaanse vrouwen en vrouwen met een blanke huidskleur worden minder vaak getroffen door trichomoniasis.

Oorzaken: Parasiet Trichomonas

Protozoa (parasieten)

Trichomonas is een geslacht van parasitaire protozoa (flagellaten). Protozoa zijn ééncellige organismen die problemen kunnen veroorzaken in verschillende delen van het lichaam, waaronder de vagina. Trichomonas vaginalis leeft parasitair in de vagina en veroorzaakt dan een stinkende vaginale afscheiding. Deze seksueel overdraagbare aandoening infecteert echter de handen, mond of anus niet.

Overdracht

De verspreiding van trichomonas vaginalis gebeurt voornamelijk via seksueel contact. De parasiet hecht zich aan plaveiselepitheel en infecteert zo de vagina en urethra (plasbuis). Bij besmette moeders kan de baby de infectie oplopen tijdens de geboorte.

Risicofactoren

Risicofactoren voor trichomoniasis zijn onder meer:

meerdere seksuele partners
onbeschermde seks (zonder condoom)
een voorgeschiedenis van andere seksueel overdraagbare aandoeningen
een zwakke immuunrespons
een hoge leeftijd bij vrouwen

Symptomen: Stinkende afscheiding uit vagina bij vrouwen

De ernst van de symptomen varieert en hangt vermoedelijk samen met de leeftijd en de algemene gezondheid van de patiënt. Bij ongeveer 70% van de patiënten zijn er geen symptomen van trichomoniasis.

Vrouwen

Geïnfecteerde vrouwen zijn soms asymptomatisch, maar vertonen meestal symptomen die optreden 5 tot 28 dagen na de besmetting (incubatietijd). Het belangrijkste symptoom is vaginitis. De meest voorkomende klachten zijn een stinkende, dunne tot schuimige vaginale afscheiding, die wit (witte vaginale afscheiding), geel (gele vaginale afscheiding), groenachtig (groene vaginale afscheiding) of grijs (grijze vaginale afscheiding) kan zijn. Dit gaat gepaard met lokale irritatie, een brandend gevoel in de vagina, vaginale jeuk en/of roodheid van de vagina en vaginawand. De vrouw kan ook pijn ervaren tijdens de geslachtsgemeenschap en pijn bij het plassen (dysurie). De ontsteking kan ook de baarmoederhals aantasten, wat leidt tot cervicitis, gepaard gaande met abnormale vaginale bloedingen en afscheiding. Een kenmerkend beeld hierbij is de zogenaamde 'aardbeiencervix', waarbij de baarmoederhals kleine bloedingen vertoont. In zeldzame gevallen treedt lagere buikpijn op.

Mannen

Mannen hebben meestal geen symptomen, maar de volgende symptomen kunnen optreden:

een branderig gevoel bij het plassen
pijnlijke zaadlozing
een witte afscheiding uit de urethra
irritatie aan de penis
frequent, pijnlijk of moeilijk urineren

Alarmsymptomen

Alarmsymptomen bij trichomoniasis die medische aandacht vereisen, zijn:

aanhoudende, stinkende vaginale afscheiding
pijn bij geslachtsgemeenschap of urineren
abnormale vaginale bloedingen
buikpijn
symptomen van andere seksueel overdraagbare aandoeningen

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk en diagnostisch onderzoek

De diagnose kan niet worden gesteld op basis van klinische symptomen alleen. De arts voert een microscopisch onderzoek uit van een druppel vaginale afscheiding (uitstrijkje), verkregen met een wattenstaafje. Dit toont in 40-80% van de vrouwelijke patiënten de karakteristieke beweging van zwemmende protozoa. Bij mannen zijn soortgelijke preparaten van de urethra slechts in 30% van de gevallen positief. Een celkweek van de baarmoederhals biedt een nauwkeurigheid van 60-80%. Vaak laat de arts het uitstrijkje ook controleren op andere seksueel overdraagbare aandoeningen, aangezien trichomoniasis sterk geassocieerd is met gonorroe, chlamydia en andere soa's.

Differentiële diagnose

Bij het stellen van de diagnose van trichomoniasis wil de arts ook andere aandoeningen uitsluiten:

Behandeling via antibiotica

De behandeling van trichomoniasis gebeurt met orale antibiotica, die de parasieten doden. Ook kan lokale antibiotische therapie met crème nuttig zijn. Wanneer de infectie zich buiten de vagina bevindt, kan het moeilijker zijn om deze uit te roeien, wat kan leiden tot herinfecties. Mannelijke partners moeten ook behandeld worden, vooral omdat zij vaak asymptomatisch zijn maar wel de infectie kunnen doorgeven.

Trichomoniasis bij zwangere vrouwen brengt soms ernstige complicaties met zich mee / Bron: PublicDomainPictures, Pixabay

Prognose is uitstekend

De prognose is zeer goed, aangezien 90-95% van de patiënten volledig herstelt met een antibioticakuur.

Complicaties Trichomoniasis-infectie

Trichomoniasis verhoogt het risico op het krijgen of verspreiden van andere soa's, zoals hiv. Ongeveer 20% van de patiënten ervaart herinfectie binnen drie maanden na behandeling. Ook moet de patiënt geslachtsgemeenschap vermijden totdat alle symptomen verdwenen zijn, meestal na ongeveer een week. Zonder behandeling kan trichomoniasis een chronisch karakter aannemen. Bij zwangere vrouwen verhoogt trichomoniasis het risico op vroeggeboorte, laag geboortegewicht of een miskraam.

Preventie infectie met trichomoniasis

Trichomoniasis is te voorkomen door het gebruik van latex condooms. Aangezien de parasiet alleen de vagina en urethra infecteert, biedt condoomgebruik tijdens vaginale seks de beste bescherming. Geslachtsgemeenschap vermijden totdat de behandeling succesvol is afgerond, vermindert ook het risico op verspreiding. Tot slot voorkomt het beperken van het aantal seksuele partners een infectie met trichomoniasis.

Praktische omgangstips bij trichomoniasis

Behandeling en medicatie

Trichomoniasis is een seksueel overdraagbare aandoening die wordt veroorzaakt door de parasiet Trichomonas vaginalis. Behandeling van trichomoniasis bestaat doorgaans uit het gebruik van antibiotica, zoals metronidazol of tinidazol, die de parasiet doden. Het is belangrijk dat zowel de patiënt als hun seksuele partner(s) tegelijkertijd behandeld worden om herinfectie te voorkomen.

De patiënt moet gedurende de behandelingsperiode seksuele onthouding overwegen om verspreiding van de infectie te voorkomen. Bij ernstige gevallen kunnen aanvullende onderzoeken nodig zijn om te controleren op complicaties zoals infecties van de urinewegen.

Ondersteuning bij symptoommanagement en preventie

Patiënten met trichomoniasis kunnen symptomen ervaren zoals vaginale afscheiding, jeuk of pijn bij het urineren. Het dragen van comfortabele kleding en het vermijden van irriterende stoffen zoals geurige zeep kan helpen om de symptomen te verlichten. Het handhaven van een goede persoonlijke hygiëne en regelmatig wassen met water kan bijdragen aan het verminderen van ongemak.

Het is belangrijk om veilige seks te bevorderen, zoals het gebruik van condooms, om de verspreiding van trichomoniasis en andere seksueel overdraagbare aandoeningen te voorkomen.

Misvattingen rond trichomoniasis

Trichomoniasis is een veelvoorkomende seksueel overdraagbare aandoening (SOA) die wordt veroorzaakt door de parasiet Trichomonas vaginalis. Ondanks dat het een goed bekende infectie is, bestaan er verschillende misvattingen over deze aandoening die het moeilijk maken voor mensen om de juiste informatie en zorg te krijgen. Hieronder worden enkele van deze misvattingen besproken.

Trichomoniasis komt alleen voor bij vrouwen

Een veelvoorkomende misvatting is dat trichomoniasis alleen vrouwen treft, maar dit is niet waar. Hoewel vrouwen vaak meer symptomen vertonen, kan de infectie ook mannen treffen, meestal zonder dat zij symptomen ervaren. Bij mannen kan trichomoniasis echter wel leiden tot urethritis (ontsteking van de urinebuis) en andere symptomen. Het is dus belangrijk om te begrijpen dat de aandoening beide geslachten kan beïnvloeden, ook al is de prevalentie bij vrouwen hoger.

Trichomoniasis veroorzaakt altijd duidelijke symptomen

Veel mensen denken dat trichomoniasis altijd duidelijke symptomen veroorzaakt, zoals jeuk, afscheiding of pijn. Hoewel deze symptomen vaak voorkomen, kunnen sommige mensen besmet zijn zonder symptomen te ervaren. Dit geldt vooral voor mannen, die meestal asymptomatisch zijn. Het ontbreken van symptomen betekent echter niet dat de infectie niet kan worden doorgegeven aan anderen. Dit maakt het belangrijk om regelmatig getest te worden, vooral als je seksueel actief bent, zelfs als er geen symptomen zijn.

Trichomoniasis kan niet worden behandeld

Er bestaat een misvatting dat trichomoniasis niet behandeld kan worden, maar dit is absoluut niet waar. De infectie kan effectief worden behandeld met antibiotica, meestal met een orale behandeling van metronidazol of tinidazol. Het is belangrijk om de voorgeschreven medicatie volledig af te maken, zelfs als de symptomen verdwijnen, om ervoor te zorgen dat de infectie volledig verdwijnt. Onbehandeld kan trichomoniasis echter leiden tot complicaties, zoals een verhoogd risico op hiv of andere seksueel overdraagbare aandoeningen.

Je kunt trichomoniasis alleen krijgen door onbeschermde seks

Hoewel trichomoniasis vaak wordt overgedragen via onbeschermde seks, is het niet de enige manier om besmet te raken. De parasiet kan ook via contact met besmette oppervlakken, zoals handdoeken of baden, worden overgedragen, hoewel dit zeldzaam is. Het belangrijkste risicofactor is echter seksueel contact zonder bescherming, zoals het niet gebruiken van een condoom, omdat de parasiet zich in lichaamsvloeistoffen bevindt.

Trichomoniasis kan alleen worden overgedragen tijdens de infectieuze fase

Een misvatting is dat trichomoniasis alleen kan worden overgedragen als de persoon symptomen vertoont. In werkelijkheid kan de infectie worden overgedragen, zelfs als de persoon geen symptomen heeft. Omdat de infectie zich in de vaginale of urethrale afscheidingen bevindt, kunnen mensen die geen symptomen hebben, toch de parasiet overdragen aan hun partners. Dit maakt het belangrijk om regelmatig getest te worden, zelfs als je geen symptomen hebt, en om altijd veilige seks te praktiseren.

Je kunt niet besmet raken met trichomoniasis door dezelfde seksuele partner

Veel mensen denken dat trichomoniasis alleen kan worden overgedragen als je van seksuele partner wisselt. Dit is echter niet het geval. Het is mogelijk om trichomoniasis te krijgen van een vaste partner, zelfs als je deze persoon al lange tijd hebt. Dit komt omdat de infectie vaak latente infecties in het lichaam kan veroorzaken die pas later symptomen kunnen vertonen. Het is essentieel om beide partners te behandelen en de infectie te behandelen om herinfectie te voorkomen.

Trichomoniasis heeft geen invloed op de zwangerschap

Sommige mensen geloven dat trichomoniasis geen invloed heeft op zwangerschap, maar dit is niet juist. Trichomoniasis kan de zwangerschap compliceren door een verhoogd risico op vroeggeboorte en laag geboortegewicht. Het is ook mogelijk dat de infectie wordt overgedragen van moeder op baby tijdens de bevalling, wat kan leiden tot een verhoogd risico op infecties bij de pasgeborene. Het is dus belangrijk om trichomoniasis te behandelen als je zwanger bent om deze risico's te vermijden.

Trichomoniasis is hetzelfde als een andere SOA

Trichomoniasis wordt soms verward met andere seksueel overdraagbare aandoeningen, zoals gonorroe of chlamydia, vanwege de vergelijkbare symptomen. Echter, trichomoniasis wordt veroorzaakt door een parasiet, terwijl gonorroe en chlamydia bacteriële infecties zijn. De behandelingen voor deze aandoeningen verschillen dus, en het is essentieel om een juiste diagnose te krijgen. Trichomoniasis kan ook leiden tot complicaties zoals bloedaandoeninn en andere gezondheidsproblemen als het onbehandeld blijft.

Trichomoniasis heeft geen invloed op de algehele gezondheid

Hoewel trichomoniasis vaak wordt gezien als een “lichte” SOA, kan het, als het onbehandeld blijft, wel degelijk invloed hebben op de algehele gezondheid. Het kan bijvoorbeeld leiden tot ontstekingen in het slokdarm of andere delen van het lichaam. Bovendien verhoogt trichomoniasis het risico op het oplopen van hiv en andere psychische stoornissen die verband kunnen houden met de psychologische stress van het niet behandelen van een SOA.

Trichomoniasis kan alleen worden behandeld door een arts

Een misvatting is dat trichomoniasis alleen door een arts behandeld kan worden. Hoewel het belangrijk is om medische zorg in te schakelen voor een juiste diagnose en behandeling, kunnen sommige mensen de infectie zelf herkennen en behandelen met de juiste antibiotica die verkrijgbaar zijn op recept. Het is echter cruciaal om de behandeling nauwkeurig te volgen en altijd een arts te raadplegen als je twijfels hebt over de behandeling of als je symptomen aanhouden.