Tintelingen aan hoofd: Oorzaken van hoofdtintelingen

Af en toe ervaren patiënten tintelingen (paresthesieën), die veelal voelbaar zijn in de benen of voeten. Deze acute of chronische tintelende gevoelens komen echter ook soms tot stand aan het hoofd. Naast de tintelende gevoelens op de bovenkant van het hoofd en de hoofdhuid, ervaart de patiënt mogelijk krassende, prikkelende, brandende of kietelende gevoelens op de wangen, het voorhoofd en rond de ogen. Meestal liggen zenuwproblemen of problemen met betrekking tot het centrale zenuwstelsel aan de basis van de tintelingen. De vreemde gevoelens verdwijnen enkel wanneer de arts het onderliggend probleem aanpakt. Soms is rust voldoende, maar bij patiënten met meer ernstige aandoeningen is een uitgebreide medische behandeling noodzakelijk.

• Beroerte en hoofdtintelingen
• Diabetische neuropathie en tintelingen aan het hoofd
• Encefalitis en hoofd dat tintelt
• Foute positie en tintelende gevoelens aan het hoofd
• Gordelroos
• Hersentumor
• Hoofdtrauma
• Huidaandoeningen
• Medicatie
• Menopauze
• Migraine
• Multiple sclerose
• Productallergie
• Sinusinfectie of verkoudheid
• Stress en angst
• Zenuw- of spierschade
• Ziekte van Lyme
• Andere oorzaken van hoofdparesthesieën
• Diagnose en onderzoeken

Beroerte en hoofdtintelingen

Tintelingen in het hoofd zijn soms een teken van een beroerte. Een beroerte treedt op als de bloedtoevoer naar een deel van de hersenen belemmerd is, waardoor hersencellen afsterven. Een beroerte leidt tot milde tot soms levensbedreigende fysieke en ook mentale symptomen. Hoofdtintelingen komen voor bij deze aandoening, maar de symptomen zijn soms ook aanwezig wanneer een patiënt reeds hersteld is van een beroerte. Daarnaast presenteert de patiënt zich met andere tekenen, zoals plotselinge zwakte of gevoelloosheid in het gezicht, het verlies van het spraakvermogen en problemen met het gezichtsvermogen. Een gezonde levensstijl vermindert het risico op het ontwikkelen van een beroerte.

Diabetische neuropathie en tintelingen aan het hoofd

Één van de complicaties van diabetes mellitus (suikerziekte) is schade aan de perifere en craniale zenuwen (hersenzenuwen), bepaalde zenuwen in de hersenen. Diabetische neuropathie leidt tot tintelingen, pijn en gevoelloosheid. Patiënten met suikerziekte ervaren tintelende, prikkelende zenuwpijn die vooral ’s nachts erger is. Het is belangrijk om diabetes mellitus goed onder controle te krijgen en houden. Afhankelijk van de ernst van de aandoening, moet de patiënt insuline of andere medicatie innemen en/of aanpassingen in de voedingsstijl doorvoeren.

Encefalitis en hoofd dat tintelt

Bij encefalitis zijn de hersenen ontstoken. Soms is dit het resultaat van een tekenbeet. Virale infecties zijn de meest voorkomende oorzaak van encefalitis, hoewel bacteriële infecties en andere ontstekingsaandoeningen deze aandoening soms ook veroorzaken. Door de zwelling in de hersenen ontstaan mogelijk tintelingen in combinatie met braken, hoofdpijn en koorts. Een andere ernstige aandoening die hersenontsteking veroorzaakt en waarbij eveneens een tintelend hoofd tot stand komt, is meningitis (hersenvliesontsteking met hoofdpijn en een stijve nek). Een onmiddellijke medische aandacht is vereist bij beide aandoeningen zodat er geen blijvende neurologische schade ontstaat.

Foute positie en tintelende gevoelens aan het hoofd

Door langdurig in dezelfde positie te blijven, ontstaat een beperkte bloedtoevoer naar bepaalde gebieden waardoor deze organen ‘in slaap vallen’. Te lang de nek in een rechte positie houden veroorzaakt slapende, dove en tintelende gevoelens aan het hoofd.

Gordelroos

Gordelroos is een virale infectie, veroorzaakt door het herpes zoster-virus. Wanneer het hoofd getroffen is, ontstaan hoofdtintelingen aan één kant van het gezicht of de hoofdhuid. Gordelroos leidt tot gevoelige en pijnlijke zenuwuiteinden. De patiënt ontwikkelt eveneens een kenmerkende huiduitslag met blaarvorming, sijpelend pus en korstvorming. Soms zijn ook andere lichaamsplaatsen aangetroffen. Onmiddellijke medische hulp is nodig wanneer de tintelende gevoelens optreden aan het gezicht.

Hersentumor

In zeldzame gevallen ontstaat een tintelend gevoel in het hoofd door een hersentumor. Deze drukken dan op een hersenzenuw wat paresthesieën als gevolg heeft in diverse lichaamsdelen, zoals het hoofd. Meestal treden ook andere symptomen op bij hersentumoren, zoals hoofdpijn, toevallen, bewustzijnsverlies, braken en veranderingen in het loopvermogen.

Hoofdtrauma

Een hoofdtrauma veroorzaakt soms schade aan de zenuwen en spieren, wat resulteert in een verlies van gevoel en tintelingen in het hoofd. Hoofdpijn, wazig zien of dubbelzien, misselijkheid en braken zijn andere tekenen van een verwonding aan het hoofd. Medisch advies is nodig.

Huidaandoeningen

Huidproblemen zoals eczeem (droge huid en jeukende huid), hoofdluis (jeuk en rode bultjes) of psoriasis (droge huid en schilfers) veroorzaken mogelijk haaruitval. Hierdoor ontstaat jeuk op het hoofd en gaat de patiënt krabben. Pulken aan het hoofd is een bijdragende factor aan het haarverlies, waarbij soms ook hoofdparesthesieën ontstaan. Daarnaast verhoogt hierdoor de kans op een infectie. De huid gaat bloeden door de krabletsels, waardoor bacteriën en vuil in de wonde terechtkomen. Een geïnfecteerde hoofdhuid moet de arts behandelen met de juiste medicijnen (antibiotica).

Medicatie

Hoofdparesthesieën zijn soms een bijwerking van bepaalde voorgeschreven medicatie. Treden de hoofdtintelingen op nadat de patiënt gestart is met bepaalde medicijnen, dan neemt hij best contact op met de arts. Narcotica (vooral in de opiaatfamilie) veroorzaakt op lange termijn zenuwbeschadiging, ook met tintelingen aan het hoofd als gevolg.

Menopauze

Sommige vrouwen in de menopauze ervaren een tintelende of ‘kruipende’ hoofdhuid, al zijn vaak ook andere lichaamsdelen aangetast met deze gevoelens. Een echte ‘behandeling’ bestaat niet voor de menopauze. Deze hormonale verandering overkomt vrouwen wanneer ze een bepaalde leeftijd bereiken. Hormoon- en voedingssupplementen verlichten enkele van de symptomen. Ontspanningstechnieken zijn ook populair bij veel vrouwen. Als het tintelende gevoel in het lichaam en de hoofdhuid problematisch is, is het belangrijk om een arts te raadplegen.

Migraine

Migraine is een ernstige, kloppende hoofdpijn die ook tintelingen in het hoofd veroorzaakt, voordat de migraine begint of tijdens de migraineaanval. Migraine tast de achterkant van het hoofd of één kant van het hoofd (eenzijdige hoofdpijn) aan. De tintelende gevoelens zijn ook aanwezig aan één zijde. De tintelende gevoelens en zelfs gevoelloosheid zijn eveneens mogelijk in het gezicht, de lippen en de tong. Bij ernstige migraine leidt dit tot spraakproblemen en duizeligheid. Artsen weten niet zeker waarom veel patiënten last hebben van migraine (oktober 2020), maar mogelijk gaan voedingstekorten gepaard met sommige migraineaanvallen.

Multiple sclerose

Wanneer in diverse lichaamsdelen waaronder in het hoofd tintelingen optreden, wijst dit soms op een vroeg teken van multiple sclerose (MS). MS is een ziekte van het centrale zenuwstelsel, waarbij de zenuwen zelf degenereren of permanent schade ontstaat aan deze zenuwen. Enkele andere symptomen zijn wazig zien of dubbelzien, coördinatieproblemen, een verlies van evenwicht, gevoelloosheid en zwakte in een arm of been. Soms verschijnen tintelende en/of jeukende gevoelens die na enkele minuten weer verdwijnen. Het is mogelijk dat deze symptomen kort optreden in het hoofd, terwijl deze klachten mogelijk later lang verschijnen aan een arm. Dit is voor elke patiënt verschillend.

Productallergie

Een van de meest voorkomende oorzaken voor een tintelende hoofdhuid is een productallergie. Één of meer ingrediënten in shampoo of een ander haarverzorgingsproduct is dan mogelijk de oorzaak van een allergische reactie aan de hoofdhuid. Huidallergieën veroorzaken pijnlijk en ook ontstekingen. Andere reacties zijn onder meer een droge hoofdhuid, jeuk en roodheid. Het onmiddellijk staken van het gebruik van producten waarop een patiënt allergisch reageert, is nodig. Daarnaast gebruikt de patiënt best natuurlijke verzorgingsproducten.

Sinusinfectie of verkoudheid

Een sinusinfectie of verkoudheid veroorzaakt druk in het hoofd, wat leidt tot een tintelend gevoel. De luchtwegen zijn dan namelijk geblokkeerd of ontstoken waardoor zenuwschade ontstaat in die regio. Dit leidt tot tintelingen, maar ook koorts en verstopte sinussen komen voor.

Stress en angst

Tintelingen in het hoofd wijzen soms op angst en stress. Stress veroorzaakt tal van lichamelijke symptomen, zoals strakkere spieren en zenuwen. Meestal komen en gaan deze tintelende en/of brandende gevoelens in één of beide zijden van de hoofd. Naast deze gevoelens ontstaan soms ook jeuk en dermatitis (ontsteking van de huid) op de hoofdhuid. Het is belangrijk om stress op de juiste manier te behandelen. Vitamine B (vooral B6), kamillethee en essentiële oliën hebben stressverlichtende eigenschappen. Verder past de patiënt andere activiteiten aan om stress aan te pakken, zoals ontspanningstechnieken en yoga.

Zenuw- of spierschade

Elke vorm van spierschade in de nek of zenuwen in het hoofd veroorzaakt speldenprikgevoelens in het hoofd, op de wangen of op de hoofdhuid. Afhankelijk van het soort schade is het tintelende gevoel veroorzaakt door zenuwbeschadiging tijdelijk of chronisch van aard. Deze zenuwschade is mogelijk het resultaat van een virale infectie, een hoge bloeddruk (hypertensie) of een beroerte. De algemene symptomen van schade aan de zenuw omvatten tintelend gevoel, pijn en gevoelloosheid in het hoofdgebied.

Ziekte van Lyme

De ziekte van Lyme is een bacteriële infectie die veroorzaakt is door een besmette tekenbeet. Een geïnfecteerde tekenbeet veroorzaakt meestal een rode uitslag op de huid met een bleek centrum. Wanneer de infectie zich verspreidt, ontstaat ook schade aan de gewrichten en krijgt de patiënt te maken met vermoeidheid. Tintelingen in het hoofd en hoofdpijn, nekstijfheid en geheugen- en concentratieproblemen zijn mogelijk ook het resultaat van deze aandoening. Een antibiotische behandeling is nodig voor de ziekte van Lyme. Patiënten die in de vroege stadia van de ziekte met de juiste antibiotica een behandeling krijgen, herstellen meestal snel en volledig.

Andere oorzaken van hoofdparesthesieën

Bovendien ontstaat een tintelend gevoel in het hoofd door andere medische aandoeningen zoals:

• alcoholmisbruik
• een te trage schildklier (hypothyreoïdie)
• een transient ischaemic attack (TIA: tijdelijke functieuitval)
• een vitamine B12-tekort
• het carpaal tunnel syndroom (tintelingen en/of zwakte aan de hand)
• hypocalciëmie (verlaagd calciumgehalte in het bloed)
• hypokaliëmie (een verlaagd kaliumgehalte in het bloed)
• hyponatriëmie (verlaagd natriumgehalte in het bloed)
• loodvergiftiging
• tabak roken
• toevallen

Diagnose en onderzoeken

De diagnose bij hoofdtintelingen is soms moeilijk, omdat veel mogelijke oorzaken aan de basis liggen van het symptoom. De arts ze een combinatie van een gedetailleerde geschiedenis en een grondig fysiek onderzoek in om mogelijke oorzaken van hoofdparesthesieën te vinden. Hiervoor voert de arts verschillende onderzoeken uit, afhankelijk van de individuele symptomen:

• een angiografie (radiografisch beeld van de bloedvaten)
• een bloedonderzoek
• een CT-scan
• een elektromyografie (meting van de elektrische spieractiviteit)
• een MRI-scan
• een röntgenfoto

Lees verder

• Paresthesieën: Tintelingen in ledematen door druk op zenuw
• Tintelingen aan hoofdhuid: Oorzaken van paresthesieën