Melkblaren: Behandeling voor pijnlijke vlekjes op tepel(hof)

Moeders die borstvoeding geven, kampen af en toe met melkblaren op de tepel of het tepelhof. Dit zijn kleine witte, gele of heldere stipjes of vlekjes die ogen als blaren die gevuld zijn met melk. Ze verschijnen als er een verstopping ontstaat van de tepelporiën. Melkblazen zijn vaak het gevolg van een probleem bij het aanleggen van de baby. De baby zuigt bijvoorbeeld niet diep genoeg, of hij hangt aan de borst. Andere oorzaken zijn te veel melktoevoer of een schimmel- of bacteriële infectie bij de moeder. Het dragen van een te strakke beha of een beha die wrijving op de tepel veroorzaakt, vormt eveneens een mogelijke oorzaak. Diverse huismiddeltjes en medische behandelingen zijn beschikbaar om melkblaren te genezen en te voorkomen.

• Afgekolfde melk
• Borstkolf
• Frequente borstvoeding
• Kalmerende zalf
• Lecithine-supplementen
• Olijfolie
• Pijnstillers
• Steriele naald
• Tepelmassage
• Voedingsaanpassingen
• Voedingshouding
• Voorgeschreven medicijnen
• Warm kompres
• Zoutoplossing
• Preventie van melkblaar
• Alarmsymptomen bij melkblaren

Afgekolfde melk

Borstvoeding is effectief om het immuunsysteem van de baby te versterken, want moedermelk bevat antimicrobiële eigenschappen. Sommige vrouwen melden dat melkblaren voorkomen worden door een beetje afgekolfde melk over de tepel aan te brengen, maar wetenschappelijk bewijs is hiervoor niet aanwezig (oktober 2020).

Borstkolf

Een professionele borstkolf is soms nodig om melk in verstopte poriën uit te drukken, omdat de consistentie hiervan dikker is (zoals tandpasta). De vrouw moet de pompsterkte geleidelijk verhogen tot de geharde melk naar buiten komt.

Frequente borstvoeding

Door meer regelmatig voeding te geven, wordt de melkstroom door de melkkanalen gestimuleerd.

Kalmerende zalf

Rustgevende zalven voor pijnlijke tepels zijn online of in de winkel verkrijgbaar. Crèmes met kamille zijn kalmerend. Ze houden het tepelgebied vochtig en verminderen jeuk en pijn. Veel van deze zalven zijn speciaal ontwikkeld voor veilig gebruik tijdens het geven van borstvoeding.

Lecithine-supplementen

Lecithine is een natuurlijke substantie die als emulgator in veel voedingsmiddelen is toegevoegd. Lecithine zou verstopte kanalen kunnen voorkomen door het gehalte aan meervoudig onverzadigde vetzuren in moedermelk te verhogen. Verder vermindert deze substantie mogelijk ‘kleverige’ melk. Veel lecithine-supplementen zijn online beschikbaar. Wetenschappers hebben echter geen bewijzen van de effectiviteit van dit middel bij de behandeling van melkblaren (oktober 2020).

Olijfolie

Olijfolie houdt de tepels zacht en vochtig gedurende de dag. Hiervoor plaatst de vrouw een met olie doordrenkte wattenschijf in de beha zodat deze de tepel bedekt. Het is wel belangrijk om de tepel voorzichtig droog te vegen alvorens borstvoeding te geven. Het wattenstaafje moet de vrouw twee keer per dag vervangen.

Pijnstillers

Sommige vrij verkrijgbare pijnstillers zijn ook geschikt voor vrouwen die borstvoeding geven. Ibuprofen is veilig voor zogende vrouwen die geen maagzweer of astma hebben. Het is wel belangrijk om enkel ibuprofen te nemen wanneer dit nodig is en de aanbevolen dosis niet te overschrijden.

Steriele naald

De arts verwijdert soms de verstopping uit het kanaal met een steriele naald. Hij voert deze methode enkel uit wanneer huismiddeltjes niet werken voor het verlichten van de melkblaren. Een vrouw mag dit niet zelf uitvoeren, omdat hierdoor het risico op een infectie of mastitis (ontsteking van het borstweefsel) verhoogt.

Tepelmassage

Zachtjes de tepel masseren maakt de blaar los. Ook een beetje druk uitoefenen achter de tepel is nuttig. Deze behandeling is het meest effectief wanneer de huid erg zacht is, bijvoorbeeld na het nemen van een bad of douche.

Voedingsaanpassingen

Het eten van een gezonde en gevarieerde voeding stimuleert het immuunsysteem en helpt bij het bestrijden van een deel van de schimmelinfecties die melkblaren veroorzaken. Naast het eten van meer fruit en groenten, zijn prenatale multivitaminen in de periode na de bevalling nodig. Het is essentieel om het gebruik van supplementen tijdens het geven van borstvoeding te bespreken met een arts.

Voedingshouding

Een andere voedingshouding aannemen is soms ook nuttig om de melkblaar te behandelen. Een goede aanleghouding van de baby is wel belangrijk. Ouders.nl heeft op haar website in stappen uitgelegd wat een goede voedingshouding is.

Voorgeschreven medicijnen

Bij melkblaren veroorzaakt door spruw of een bacteriële infectie is medicatie vereist voor zowel de moeder als de baby.

Warm kompres

Een warm kompres gedurende vijftien aanbrengen op de tepel vlak voor het geven van borstvoeding verlicht te klachten. De huid moet wel droog zijn alvorens de borstvoeding te starten.

Zoutoplossing

Om de verstopping te verwijderen, mogen de tepels geweekt worden in een oplossing van zout en warm water. Hiervoor mengt de vrouw twee theelepels Epsomzout in een kop warm water en laat ze dit mengsel een beetje afkoelen. De vrouw past dit mengsel drie of vier keer per dag toe totdat de verstopping verdwijnt.

Preventie van melkblaar

Het is belangrijk om de onderliggende oorzaak van melkblaren aan te pakken, want anders komen de blaren mogelijk terug. Daarom moet een vrouw voorkomen dat de melkkanalen verstopt geraken door het naleven van volgende tips:

• borstinfecties snel behandelen
• comfortabele beha’s en nachthemden dragen
• de baby in een juiste positie houden tijdens het voeden: Sommige posities veroorzaken meer wrijving en druk op de tepel dan andere posities.
• de tepels na het voeden reinigen
• regelmatig melk afkolven
• spreken met een lactatiekundige
• voldoende blijven drinken (minimaal acht glazen per dag) om de melkstroom te stimuleren en uitdroging te voorkomen

Alarmsymptomen bij melkblaren

Melkblaren verdwijnen meestal met huismiddeltjes. Als ze niet verbeteren, is het raadzaam om een arts te raadplegen, vooral als de melkblaren erg pijnlijk zijn, de borstvoeding verstoord is of tekenen van een infectie aanwezig zijn. Tekenen van een infectie zijn koorts, rillingen, lichaamspijnen, vermoeidheid, plaatselijke borstpijn, warmte of zwelling.