(Te) grote schaamlippen, helemaal niet ongewoon

Schaamlippen komen voor in allerlei maten, kleuren en vormen en verschillen van vrouw tot vrouw. Het is lastig om te beoordelen wat normale of abnormale schaamlippen zijn. Er is geen specifieke meting om te bepalen of je (te) grote schaamlippen hebt. De imperfecties die een vrouw kan ervaren zijn afhankelijk van fysieke of cosmetische factoren. Objectief gezien behoren de meeste (te) grote schaamlippen tot de natuurlijke variatie van het vrouwelijke geslachtsorgaan.

• De schaamlippen
• De buitenste schaamlippen
• De binnenste schaamlippen
• De vorm en grootte van de schaamlippen
• Fysieke klachten
• Cosmetische klachten
• Wat is een schaamlipcorrectie?
• Correctie van de binnenste schaamlippen
• Correctie van de buitenste schaamlippen
• Lipofilling
• Opvullen met filters
• De laserbehandeling
• Complicaties van de schaamlipcorrectie
• Alternatieven voor een labiacorrectie
• Conclusie

De schaamlippen

Elke vrouw heeft één paar buitenste schaamlippen en één paar binnenste schaamlippen. Deze schaamlippen vormen samen met de clitoris (kittelaar) en de opening van de plasbuis (urethra) het uitwendige deel van het vrouwelijke geslachtsorgaan: de vulva.
De vagina is het inwendige deel van het vrouwelijke geslachtsorgaan. Het is een elastisch kanaal van ongeveer acht tot tien centimeter, dat de baarmoeder verbindt met de buitenkant van het lichaam. De schaamlippen beschermen de clitoris en de vagina door deze een beetje af te sluiten. Vroeger sprak men over de grote- en de kleine schaamlippen. Aangezien bij het merendeel van de vrouwen de kleine schaamlippen groter zijn dan de grote schaamlippen, geeft dit veel verwarring. Daarom spreekt men tegenwoordig liever over de buitenste en de binnenste schaamlippen.

De buitenste schaamlippen

De buitenste schaamlippen, ook wel labia majora genoemd, beschermen de clitoris en de binnenste schaamlippen. Ze zijn behaard (schaamhaar) en bestaan uit vetweefsel en zweet- en talgklieren.

De binnenste schaamlippen

De binnenste schaamlippen, ook wel de labia minora genoemd, zijn dunne huidplooien zonder haren en bestaan uit slijmvliesweefsel. Ze bevatten veel bloedvaten en zenuwuiteinden. Dit maakt ze uiterst gevoelig waardoor ze tijdens opwinding kunnen opzwellen. De plek waar de kleine schaamlippen samenkomen is de clitoris. Onder de clitoris zit de uitgang van de plasbuis. De clitoris wordt grotendeels bedekt door de clitoris-voorhuid (clitoriskapje).

De vorm en grootte van de schaamlippen

De grootte en vorm van de schaamlippen zijn voornamelijk genetisch bepaald. Onder invloed van hormonen, zwangerschap en menopauze kunnen de schaamlippen groter worden. Door ouderdom en gewichtsverlies kan het volume van de schaamlippen veranderen en hiermee ook de vorm. Hoewel de meeste vrouwen hier geen hinder van ondervinden, kan de vorm en grootte van de schaamlippen bij sommige vrouwen wel klachten geven. Dit kunnen fysieke en/of cosmetische klachten zijn.

Fysieke klachten

De fysieke klachten kunnen bestaan uit pijn en irritatie tijdens of na het fietsen, paardrijden of het dragen van strakke kleding. Ook kan er pijn en ongemak optreden tijdens seksueel voorspel of geslachtsgemeenschap. Uit onderzoek, naar de grootte van de binnenste schaamlippen, is naar voren gekomen dat pas bij een grootte van meer dan vier centimeter, iemand fysieke klachten ervaart. In de medische wereld wordt dan gesproken van hypertrofie van de labia minora.

Cosmetische klachten

Bij een groot deel van de vrouwen zijn de binnenste schaamlippen groter dan de buitenste schaamlippen. Ook komt het vaker voor dat schaamlippen niet symmetrisch zijn, dat de ene kant dikker of langer is dan de andere kant. Er zijn vrouwen die de grootte en de vorm van hun schaamlippen als abnormaal ervaren. Zij ervaren bijvoorbeeld een bobbel bij het dragen van badkleding of hebben een irreëel beeld van de grootte van schaamlippen door, veelal bewerkte, beelden in tijdschriften of op internet. Dit kan leiden tot onzekerheid en/of gevoelens van schaamte, waardoor ze worden belemmerd in hun gevoel van vrijheid. Dit kan hen bijvoorbeeld ervan weerhouden een sauna te bezoeken of badkleding te dragen. Ook het hebben van seksueel plezier hangt vaak samen met de ideeën en gevoelens over je schaamlippen en kan zo negatief worden beïnvloed. Door deze fysieke en cosmetische redenen kunnen vrouwen een schaamlipcorrectie overwegen.

Wat is een schaamlipcorrectie?

Een schaamlipcorrectie, schaamlipverkleining, labiacorrectie, labiareductie of labiaverkleining zijn allemaal benamingen voor dezelfde ingreep. Het is een operatie waarbij de grootte en eventueel de vorm van de schaamlippen wordt veranderd, wanneer deze op fysiek of cosmetisch gebied een belemmering vormt in het dagelijks functioneren van de vrouw. Deze operatie (labiaplastiek) wordt uitgevoerd door een gespecialiseerde plastische chirurg of door een gynaecoloog. De labiacorrectie is een poliklinische ingreep, die plaatsvindt onder lokale verdoving en ongeveer een half uur tot een uur duurt.

Correctie van de binnenste schaamlippen

Een schaamlipverkleining van de binnenste schaamlippen is de meest voorkomende schaamlipcorrectie. Bij deze ingreep wordt, onder lokale verdoving, het teveel aan weefsel weggenomen. Vervolgens wordt de wond gedicht met oplosbare hechtingen.

Correctie van de buitenste schaamlippen

Door gewichtsverlies en/of ouderdom kan er verlies van volume optreden en kunnen de schaamlippen er rimpelig uitzien. Dit ervaren sommige vrouwen als erg onplezierig en zij kunnen kiezen voor een labiaverkleining van de buitenste schaamlippen. Tijdens deze operatie wordt een teveel aan huid weggesneden en vervolgens gehecht met oplosbare hechtingen. Deze correctie van de grote schaamlippen gebeurt minder vaak. In de regel geneest het vetweefsel van de buitenste schaamlippen minder goed en snel dan het slijmweefsel van de binnenste schaamlippen. Vaak wordt er gekozen voor alternatieven.

Lipofilling

Een alternatief is lipofilling. Dit is het vullen van de schaamlippen met je eigen vet, dit wordt gedaan via liposuctie. Hierbij wordt er vet verwijderd van je buik, billen of bovenbenen. Nadat dit is gefileerd, wordt dit vet vervolgens in je schaamlippen gespoten om ze zo volume terug te geven. Deze operatie is intensief en vindt plaats onder algehele narcose. Het resultaat is vaak langdurig.

Opvullen met filters

Het opvullen van je schaamlippen met fillers is een minder aangrijpende mogelijkheid. De filler is een injectie met hyaluronzuur, een zuur dat de huid verstevigt en vocht laat vasthouden. Hierdoor zien de schaamlippen er voller en minder rimpelig uit. De behandeling is een stuk eenvoudiger dan lipofilling en kan plaatsvinden zonder verdoving. Het nadeel van deze keuze is dat het resultaat slechts kortdurend is.

De laserbehandeling

Een laserbehandeling stimuleert de productie van collageen (het natuurlijk bindweefsel) van de huid. Door de vermindering van collageen kan er verlies van elasticiteit en volheid van de grote schaamlippen optreden. Door de energie en warmte die tijdens een laserbehandeling vrijkomt, wordt de productie van collageen gestimuleerd. De behandeling vindt poliklinisch plaats en meestal zijn maar enkele behandelingen nodig voordat het gewenste resultaat is bereikt.

Complicaties van de schaamlipcorrectie

Net als bij iedere andere operatie loop je bij een labiacorrectie kans op complicaties. De wond kan gaan bloeden, er kan een infectie plaatsvinden of er kan vertraging optreden van de wondgenezing. Eveneens kan er verharding optreden van het littekenweefsel of er kan tijdelijke gevoelsverandering in het genitale gebied plaatsvinden.

Alternatieven voor een labiacorrectie

Voordat een labiacorrectie wordt overwogen, is het goed om eerst te kijken naar praktische oplossingen. Bij fysieke klachten kan het bijvoorbeeld helpen om het fietszadel aan te passen, geen strings of andere strakke kleding te dragen. Het dragen van katoenen ondergoed in plaats van synthetisch ondergoed kan ook bijdragen aan een vermindering van irritatie aan de schaamlippen. Bij cosmetische klachten kan het gunstig zijn om irrationele gedachten meer reëel te maken door bijvoorbeeld foto's te bekijken van natuurlijke vulva's in plaats van de vaak bewerkte foto's van vulva's in tijdschriften of op het internet. Verder kan ervoor gekozen worden schaamhaar niet meer te scheren, zodat de schaamlippen minder zichtbaar zijn.

Conclusie

Bij het merendeel van de vrouwen zijn de binnenste labia minora groter dan labia majora. Het is eerder normaal dan abnormaal om grote binnenste schaamlippen te hebben. Bovendien is het niet ongewoon dat schaamlippen niet helemaal symmetrisch zijn of een andere kleur hebben. Vrouwen die twijfel of schaamte hebben over hun schaamlippen of lichamelijke klachten hiervan ondervinden, kunnen een bezoek brengen aan een huisarts of gynaecoloog en zich goed laten informeren. Aangezien in principe een cosmetische ingreep niet vergoed wordt door de zorgverzekering is het ook verstandig hierna te informeren.